Trẻ bị bệnh máu trắng là gì?
Trẻ bị bệnh máu trắng (bệnh bạch cầu) là một dạng ung thư các mô tạo máu của cơ thể, bao gồm tủy xương và hệ bạch huyết. Bệnh máu trắng có nhiều dạng. Một số dạng bệnh máu trắng phổ biến hơn ở trẻ em, các dạng khác xảy ra chủ yếu ở người lớn. Bệnh máu trắng thường liên quan đến các tế bào bạch cầu có chức năng giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Tuy nhiên ở những người mắc bệnh bạch cầu, tủy xương tạo ra các tế bào bạch cầu bất thường, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng hơn.
Bệnh bạch cầu xảy ra khi ADN của các tế bào máu chưa trưởng thành, chủ yếu là các tế bào bạch cầu, bị hư theo một cách nào đó. Điều này làm cho các tế bào máu phát triển và phân chia liên tục. Từ đó khiến cho số lượng bạch cầu bất thường trong máu rất nhiều.
Các tế bào máu khỏe mạnh sẽ chết sau một thời gian và các tế bào mới được sản xuất trong tủy xương sẽ thay thế các tế bào chết. Tuy nhiên, tế bào máu bất thường sẽ không chết, do chúng sẽ tập trung trong máu ngày càng nhiều và lấn át, ngăn chặn các tế bào khỏe mạnh hoạt động.
Ở trẻ em, phổ biến nhất là bệnh bạch cầu dòng lympho cấp tính. Bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến người lớn, đặc biệt ở những người trên 65 tuổi. Tỷ lệ sống sót sau 5 năm ở trẻ nhỏ cao hơn người lớn, trên 85%.
Các nhóm nhỏ của bệnh bạch cầu dòng lympho cấp tính gồm:
- Bệnh bạch cầu dòng lympho tế bào B cấp tính
- Bệnh bạch cầu dòng lympho tế bào T cấp tính
- Bệnh lymphoma Burkitt
- Bệnh bạch cầu chưa phân hóa cấp tính
Yếu tố làm tăng nguy cơ trẻ bị bệnh máu trắng
- Bức xạ ion hóa nhân tạo
- Nhiễm virus, chẳng hạn như virus T-lymphotropic ở người (HTLV-1) và HIV
- Tiếp xúc benzen và một số hóa dầu
- Đã từng điều trị một bệnh ung thư khác
- Tiếp xúc với thuốc nhuộm tóc
- Khuynh hướng di truyền. Một số người dường như có nguy cơ mắc bệnh bạch cầu cao hơn do lỗi ở một hoặc một số gene.
- Hội chứng Down. Những trẻ mắc hội chứng Down dường như có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, có thể là do những thay đổi nhiễm sắc thể nhất định.
Triệu chứng trẻ bị bệnh máu trắng
Ở bệnh bạch cầu, các tế bào bạch cầu chưa trưởng thành lấn át tiểu cầu có vai trò quan trọng giúp đông máu. Điều này có thể khiến người bệnh dễ bị bầm tím hoặc chảy máu dễ dàng và lành chậm. Trẻ cũng có thể có những đốm nhỏ màu đỏ đến tím trên cơ thể, đó là xuất huyết nhỏ.
Nhiễm trùng thường xuyên
Các tế bào bạch cầu có vai trò rất quan trọng để chống lại nhiễm trùng. Nếu chúng bị ức chế hoặc không hoạt động đúng, Trẻ có thể mắc nhiễm trùng thường xuyên. Lúc này, hệ miễn dịch có thể tấn công các tế bào cơ thể khỏe mạnh khác.
Trẻ bị bệnh máu trắng hay thiếu máu
Số lượng bạch cầu bất thường phát triển quá nhanh sẽ khiến chúng ăn dần tế bào hồng cầu. Khi lượng tế bào hồng cầu giảm, bạn có thể bị thiếu máu. Các triệu chứng điển hình của thiếu máu như thở khó khăn hoặc nặng nhọc và da nhợt nhạt.
Các triệu chứng khác
Nếu mắc bệnh bạch cầu, trẻ có thể buồn nôn, sốt, ớn lạnh, đổ mồ hôi đêm. Các triệu chứng giống cúm, sụt cân, đau xương và mệt mỏi. Nếu gan hoặc lá lách phì đại, trẻ có thể cảm thấy no và sẽ ăn ít hơn, dẫn đến giảm cân. Giảm cân cũng có thể xảy ra ngay cả khi gan hoặc lách không phì đại. Tình trạng nhức đầu có thể chỉ ra rằng các tế bào ung thư đã xâm chiếm hệ thống thần kinh trung ương (CNS).
Tuy nhiên, các triệu chứng trên cũng có thể là dấu hiệu của các tình trạng sức khỏe khác. Do đó, bạn cần phải làm các xét nghiệm cần thiết để xác nhận chẩn đoán bệnh bạch cầu.
Trẻ bị bệnh máu trắng khi nào cần gặp bác sĩ?
Bạn nên đưa bé đến gặp bác sĩ nếu:
- Bé gặp bất kỳ triệu chứng nào được liệt kê ở trên và không rõ nguyên nhân. Bé cần làm kiểm tra số lượng tế bào máu.
- Bé bị chảy máu không rõ nguyên nhân, sốt cao hoặc co giật. Đây có thể là triệu chứng bệnh bạch cầu cấp tính, cần được điều trị ngay.
- Bệnh bạch cầu đang thuyên giảm. Bạn nhận thấy các dấu hiệu tái phát, chẳng hạn như nhiễm trùng hoặc dễ chảy máu. Bé có thể nên có một bài kiểm tra tiếp theo.
Điều trị trẻ bị bệnh máu trắng
Các bác sĩ có thể phát hiện bệnh bạch cầu mãn tính thông qua xét nghiệm máu thông thường, trước khi các triệu chứng bắt đầu. Nếu bác sĩ nghi ngờ bé mắc bệnh bạch cầu, họ có thể yêu cầu một số xét nghiệm sau:
Khám sức khỏe
Bác sĩ sẽ tìm các dấu hiệu thực thể của bệnh bạch cầu. Chẳng hạn như da nhợt nhạt do thiếu máu, sưng hạch bạch huyết và phì đại gan hoặc lá lách.
Xét nghiệm máu
Sau khi kiểm tra mẫu máu của bé, bác sĩ có thể xác định xem mức độ bất thường của hồng cầu, bạch cầu hoặc tiểu cầu. Từ đó, họ có thể xác nhận bệnh bạch cầu.
Xét nghiệm tủy xương
Bác sĩ có thể đề nghị một thủ thuật để lấy một mẫu tủy xương từ xương hông bằng kim dài và mỏng. Mẫu tủy xương sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để tìm kiếm các tế bào ung thư bạch cầu. Các xét nghiệm chuyên biệt về các tế bào ung thư bạch cầu của bé có thể giúp bác sĩ xác định các lựa chọn điều trị phù hợp cho bé.
Điều trị
Việc điều trị trẻ bị bệnh máu trắng phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bác sĩ sẽ xác định các lựa chọn điều trị bệnh bạch cầu dựa trên tuổi tác, sức khỏe tổng thể, loại bệnh bạch cầu mà trẻ mắc phải và liệu bệnh có lan sang các bộ phận khác của cơ thể, bao gồm cả hệ thống thần kinh trung ương không.Các phương pháp điều trị phổ biến được sử dụng để chống lại bệnh bạch cầu bao gồm:
Hóa trị
Hóa trị là phương pháp điều trị chính cho bệnh máu trắng. Bác sĩ sẽ sử dụng hóa chất để tiêu diệt các tế bào bạch cầu. Tùy thuộc vào loại bệnh bạch cầu bạn có, bé có thể nhận được một loại thuốc duy nhất hoặc kết hợp các loại thuốc hóa trị. Những loại thuốc này có thể ở dạng thuốc viên, thuốc tiêm truyền hoặc tiêm tĩnh mạch.
Liệu pháp sinh học
Liệu pháp sinh học gồm các phương pháp điều trị giúp hệ thống miễn dịch của bé nhận biết và tấn công các tế bào ung thư bạch cầu.
Liệu pháp nhắm trúng đích
Liệu pháp nhắm trúng đích sử dụng các loại thuốc tấn công các khu vực dễ tổn thương trong tế bào ung thư. Ví dụ như thuốc imatinib (Gleevec) ngăn chặn hoạt động của một loại protein trong các tế bào ung thư bạch cầu của những người mắc bệnh bạch cầu dòng tủy mãn tính, từ đó bác sĩ có thể kiểm soát bệnh.
Điều trị trẻ bị máu trắng bằng xạ trị
Xạ trị sử dụng tia X hoặc các chùm năng lượng cao khác để làm tổn thương các tế bào ung thư bạch cầu và ngăn chặn sự phát triển của chúng. Bé có thể nhận được bức xạ trong một khu vực cụ thể của cơ thể hoặc trên toàn bộ cơ thể. Liệu pháp xạ trị có thể được sử dụng trước khi bé làm cấy ghép tế bào gốc.
Ghép tế bào gốc
Ghép tế bào gốc là một thủ thuật để thay thế tủy xương bệnh bằng tủy xương khỏe mạnh. Trước khi ghép tế bào gốc, trẻ sẽ cần làm hóa trị hoặc xạ trị liều cao để tiêu diệt tủy xương bị bệnh. Sau đó, bác sĩ sẽ truyền tế bào gốc tạo máu vào cơ thể để giúp xây dựng lại tủy xương.
Trẻ có thể nhận được tế bào gốc từ người hiến hoặc của chính mình. Ghép tế bào gốc rất giống với ghép tủy xương.
Lời kết
Trẻ bị bệnh máu trắng được xếp vào dạng ung thư ác tính. Tuy có thể chữa khỏi nhưng bệnh đã cướp đi sinh mạng nhiều trẻ mỗi năm. Phát hiện càng sớm, tỷ lệ chữa trị càng cao. Vì vậy, bố mẹ hãy thường xuyên để ý nếu trẻ có những dấu hiệu trên nhé. Chúc bé và gia đình khỏe mạnh.
Đừng quên ghé thăm Medplus.vn thường xuyên để cập nhật những kiến thức về sức khỏe dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nhé.
Xem thêm các bài viết khác về sức khỏe trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh tại:
- Trẻ bị nhiễm virus Rota có sao không? Nguyên nhân và cách điều trị
- Trẻ bị dị vật đường thở xử lý ra sao? Những điều bố mẹ cần biết
- Trẻ bị hội chứng ruột kích thích là gì? Nguyên nhân và cách điều trị
Nguồn: Tham khảo