Vi khuẩn, vi rút và thậm chí cả nấm cũng có thể gây viêm màng não, nhiễm trùng não và tủy sống nghiêm trọng ở trẻ. Tìm hiểu các triệu chứng, dấu hiệu và cách điều trị bệnh viêm màng não ở trẻ.
Viêm màng não là gì?
Viêm màng não là sự sưng tấy của màng não (màng bao quanh não và cột sống), và nó được gây ra bởi nhiễm trùng do vi khuẩn, vi rút hoặc nấm. Viêm màng não do vi khuẩn là bệnh nguy hiểm nhất trong 3 bệnh nhiễm trùng và có thể nguy hiểm đến tính mạng nếu không được điều trị nhanh chóng.
Viêm màng não do vi rút có thể xảy ra cùng với nhiễm vi rút ở những nơi khác trong cơ thể do viêm dạ dày ruột, thủy đậu (varicella) hoặc quai bị. Nó thường tự biến mất mà không có bất kỳ biến chứng nào kéo dài. Viêm màng não do nấm hiếm gặp và thường xảy ra nếu hệ thống miễn dịch bị tổn hại do ung thư hoặc HIV/AIDS.
Nhiều loại vi khuẩn khác nhau có thể gây viêm màng não. Ở trẻ sơ sinh , vi khuẩn phổ biến nhất là Streptococcus nhóm B (GBS) và Escherichia coli. Ở trẻ em trên 2 tháng tuổi, Streptococcus pneumoniae (phế cầu) và Neisseria meningitidis (não mô cầu) là nguyên nhân gây ra hầu hết các trường hợp viêm màng não.
Trước khi tiêm chủng được giới thiệu, Hemophilus influenzae type b (Hib) cũng là một nguyên nhân gây viêm màng não đáng sợ ở trẻ em. Ngày nay, với việc chủng ngừa định kỳ, Hib là một nguyên nhân hiếm gặp của bệnh viêm màng não. Thời gian ủ bệnh viêm màng não thay đổi từ vài ngày đến vài tuần, tùy thuộc vào loại vi khuẩn nào đã gây ra nhiễm trùng. Vi trùng lây lan qua các giọt nhỏ từ người bệnh khi hắt hơi hoặc ho, nhưng sự lây nhiễm cũng có thể xảy ra khi tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc phân.
Các triệu chứng và dấu hiệu của bệnh viêm màng não ở trẻ
Viêm màng não có thể bắt đầu giống như cảm lạnh hoặc cúm và có thể kèm theo các triệu chứng khác, chẳng hạn như ho, sổ mũi và đau họng. Sau một thời gian, các triệu chứng xấu đi và xuất hiện các triệu chứng cổ điển của bệnh viêm màng não như nhức đầu, sốt và cứng cổ.
Cổ cứng có nghĩa là con bạn sẽ không thể cúi cằm xuống trước ngực hoặc ngửa cổ về phía sau. Trong một số trường hợp, đau cổ (do căng cơ hoặc nhiễm trùng nhỏ dẫn đến sưng hạch bạch huyết ở cổ), kết hợp với cổ cứng, có thể là dấu hiệu của bệnh viêm màng não.
Kiểm tra tình trạng cứng cổ bằng cách cho trẻ ngồi dậy trên giường, sau đó cầm một món đồ chơi nhỏ hoặc đèn pin xuống gần rốn và yêu cầu trẻ nhìn vào đó. Nếu trẻ gặp khó khăn khi nhìn xuống, đây là dấu hiệu của việc cổ bị cứng. Một dấu hiệu khác của cổ cứng là khi con bạn không thể cúi đầu về phía trước và cúi xuống khi nôn mửa.
Phát ban da chảy máu cũng có thể là dấu hiệu của bệnh viêm màng não. Sẽ xuất hiện những chấm nhỏ li ti, màu đỏ tươi, xuất huyết nhỏ (mạch máu nhỏ bị vỡ dưới da). Không giống như các phát ban truyền nhiễm khác, các nốt xuất huyết này sẽ không mờ đi hoặc chuyển sang màu trắng khi dùng đầu ngón tay hoặc thủy tinh ấn vào. Theo thời gian, những đốm này có thể tăng lên về số lượng và kích thước. Các triệu chứng khác bao gồm ớn lạnh, đau khớp và cơ, nôn mửa, nhạy cảm với ánh sáng, chuột rút, năng lượng thấp và mệt mỏi.
Trẻ sơ sinh có thể không có dấu hiệu cứng cổ, phát ban hoặc sốt. Thay vào đó, chúng sẽ xuất hiện các triệu chứng mơ hồ, chẳng hạn như quấy khóc nhiều hơn, khó chịu hơn khi bị bế, cơ thể di chuyển chậm chạp, hạ nhiệt độ, chán ăn, tăng khạc nhổ và nôn mửa.
Cách phòng và ngăn ngừa bệnh viêm màng não ở trẻ
Nhiều trường hợp viêm màng não có thể được ngăn ngừa nếu cha mẹ đảm bảo rằng trẻ đã tiêm đủ các loại vắc xin được khuyến cáo. Một số vắc xin bảo vệ chống lại vi khuẩn có thể gây viêm màng não, chúng bao gồm Vắc-xin Hib, não mô cầu và phế cầu. Nếu một đứa trẻ trong gia đình bạn hoặc ở nhà trẻ được chẩn đoán mắc bệnh viêm màng não, những đứa trẻ khác nên được tiêm chủng ngừa hoặc điều trị bằng thuốc kháng sinh để ngăn chúng bị nhiễm trùng hoặc lây lan vi trùng.
Điều trị viêm màng não ở trẻ
Viêm màng não là một căn bệnh nguy hiểm, cần được chăm sóc y tế và nhập viện ngay lập tức. Nó có thể nhanh chóng chuyển sang một tình huống đe dọa tính mạng có thể bao gồm sốc, tuần hoàn kém, tụt huyết áp, mất ý thức, tim và suy hô hấp. Một số cơ quan có thể bị ảnh hưởng, chẳng hạn như gan, thận và tim.
Nếu trẻ bị viêm màng não mủ, bác sĩ sẽ chỉ định dùng kháng sinh bên cạnh các biện pháp điều trị tích cực khác. Con bạn rất có thể sẽ phải nhập viện trong vài ngày hoặc thậm chí vài tuần, và điều quan trọng là trẻ phải được nghỉ ngơi và bồi dưỡng đầy đủ. Gọi cho cấp cứu nếu con bạn không cải thiện tại nhà, hoặc nếu trẻ có vẻ trở nên tồi tệ hơn thay vì tốt hơn.
Viêm màng não rất nghiêm trọng và có thể gây tử vong. Ngay cả khi con bạn hồi phục sau viêm màng não, các loại tổn thương não khác nhau, chẳng hạn như mất thính giác, giảm thị lực, khó khăn trong học tập và rối loạn co giật, bao gồm cả động kinh, có thể là ảnh hưởng lâu dài của nhiễm trùng.
Luôn gọi cấp cứu nếu trẻ có những biểu hiện sau đây:
- Phát ban trên da với những chấm nhỏ màu đỏ tía hoặc nhỏ li ti, không mờ đi khi ấn vào.
- Bị sốt và đau cổ hoặc cứng cổ hoặc lưng.
- Đau hoặc cứng và nôn mửa
- Ít hoạt động hơn và trông yếu đi. Điều này có thể biểu hiện như buồn ngủ, bơ phờ, mệt mỏi, cáu kỉnh hoặc lú lẫn.
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này, nếu thấy hay hoặc bổ ích hãy share và bình luận phía dưới nhé! Chúc bạn luôn vui khỏe.
Xem thêm bài viết:
- Vấn đề lớn của bệnh béo phì ở trẻ em
- Các vấn đề về thị giác thường gặp ở trẻ em
- Tại sao cần giáo dục giới tính cho con từ nhỏ
- Các triệu chứng của lo lắng chức năng cao ở trẻ em
Nguồn: Parents