Cùng Medplus tìm hiểu thêm nhiều thông tin về căn bệnh viêm đường mật nguyên phát bạn đọc nhé!
1. Viêm đường mật nguyên phát là gì?
Viêm đường mật nguyên phát (PBC) là tình trạng các ống mật trong gan bị tổn thương. Căn bệnh này còn có tên gọi khác là xơ gan mật tiên phát.
Những ống mật trong gan đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong cơ thể con người. Chúng chứa một loại chất lỏng được gọi là mật, là nhân tố chủ chốt tham gia vào quá trình tiêu hóa và nằm cách xa gan. Mặt khác, mật là chất lỏng giúp cơ thể hấp thụ được các chất béo, cholesterol và một số vitamin thiết yếu. Ngoài ra, nó cũng giúp loại bỏ các tế bào hồng cầu cũ bị hư hỏng, cùng những thứ khác không cần thiết trong cơ thể.
Khi ống mật không hoạt động hiệu quả, mật sẽ bị tích tụ lại trong gan, dẫn đến viêm gan, thậm chí để lại các mô sẹo. Theo thời gian, những mô sẹo này sẽ thay thế các mô gan khỏe mạnh và khiến cho cơ quan này không thể hoạt động như bình thường.
Tuy nhiên quá trình này thường diễn ra chậm do đó gan của bạn có thể không bị tổn thương nghiêm trọng trong khoảng thời gian đầu. Bệnh có thể kiểm soát được nhờ vào thuốc kết hợp với những phương pháp điều trị tích cực khác. Nếu không được điều trị sớm, tình trạng bệnh có thể diễn biến xấu đi trong một vài tháng hoặc vài năm, khi đó người bệnh khả năng cao phải thực hiện phẫu thuật ghép gan.
2. Nguyên nhân viêm đường mật nguyên phát là gì?
Không rõ nguyên nhân gây ra viêm đường mật nguyên phát. Nhiều chuyên gia coi đây là một bệnh tự miễn, trong đó cơ thể chống lại các tế bào của chính mình.
Tình trạng viêm gan gặp trong viêm đường mật nguyên phát bắt đầu khi một số loại tế bào bạch cầu được gọi là tế bào T (tế bào lympho T) bắt đầu tích tụ trong gan. Thông thường, các tế bào miễn dịch này phát hiện và giúp bảo vệ chống lại vi trùng, chẳng hạn như vi khuẩn. Nhưng trong viêm đường mật nguyên phát, chúng phá hủy nhầm các tế bào khỏe mạnh lót các đường mật nhỏ trong gan.
Tình trạng viêm trong các ống dẫn nhỏ nhất lan rộng và cuối cùng làm tổn thương các tế bào khác trong gan. Khi các tế bào chết đi, chúng được thay thế bằng mô sẹo (xơ hóa) có thể dẫn đến xơ gan. Xơ gan là tình trạng mô gan bị sẹo khiến gan của bạn khó hoạt động bình thường.
3. Triệu chứng viêm đường mật nguyên phát là gì?
Nhiều bệnh nhân viêm đường mật nguyên phát không triệu chứng, tuy nhiên nếu biểu hiện, các triệu chứng có thể gặp như:
- Mệt mỏi: bệnh nhân thường cảm thấy mệt, ngủ nhiều cả ngày lẫn đêm.
- Ngứa da: ngứa tăng về đêm
- Thay đổi ở da: Khô da,Nổi mề đay, Sạm da, Vàng da hoặc vàng mắt
- Đau khớp
- Khô mắt, khô miệng
- Đau bụng (thường đau bên phải)
- Sụt cân
- Giảm tập trung, trí nhớ kém
Diễn tiến bệnh thường khó tiên lượng trước, nhưng thông thường diễn tiến chậm . Bệnh nhân có thể có bệnh nhiều năm nhưng không có triệu chứng. Triệu chứng bệnh có thể tồn tại nhiều mức độ, có thể cách khoảng hoặc diễn tiến từ từ
Biến chứng của bệnh đường mật mãn tính : mệt , ngứa, tiểu ra mỡ , thiếu vitamin hòa tan mỡ: A, D, E, K, loãng xương. Biến chứng tăng áp lực tĩnh mạch cửa: xuất huyết tiêu hóa, báng bụng , viêm phúc mạc , não gan.
Suy gan có thể xảy ra sau 7 – 15 năm của bệnh hay có thể dài hơn . Bệnh nhân có thể có bệnh từ lâu , sau đó có thể phát triển thành khối u đường mật gọi là ung thư đường mật , nhưng điều này chỉ xảy ra khoảng 0,5 – 1% mỗi năm.
4. Điều trị viêm đường mật nguyên phát là gì?
Hiện nay, không có cách chữa trị cho viêm đường mật nguyên phát, tuy nhiên thuốc có thể làm chậm quá trình diễn tiến của bệnh.
Loại thuốc được sử dụng phổ biến nhất là ursodiol (axit ursodeoxycholic), có tác dụng hiệu quả trong việc thúc đẩy mật di chuyển qua gan. Một loại thuốc khác là axit obeticholic (Ocaliva) cũng có thể được sử dụng kết hợp với ursodiol hoặc dùng riêng biệt để điều trị viêm đường mật nguyên phát (PBC).
Để ngăn ngừa bệnh phát triển, bạn nên thực hiện một số thay đổi lối sống lành mạnh hơn. Nếu bạn thường xuyên uống rượu, tốt nhất hãy cố gắng hạn chế hoặc từ bỏ chúng, bởi vì rượu là tác nhân hàng đầu gây căng thẳng cho gan. Bên cạnh đó, bạn cũng nên lựa chọn các loại thực phẩm ít natri, bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả giàu vitamin và duy trì thói quen tập thể dục đều đặn để giảm bớt những triệu chứng khó chịu do bệnh gây ra.
Tìm hiểu từ nguồn: Verywell Health
Như vậy, Medplus đã cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin về bệnh viêm đường mật nguyên phát là gì, hy vọng bài viết có thể cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin hữu dụng, giúp bạn đọc nâng cao cuộc sống và hạnh phúc gia đình hơn
Bên cạnh đó, Medplus cũng cung cấp thêm nhiều thông tin liên quan như: