Viêm gan C là gì?
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trên thế giới hiện nay có khoảng 170 triệu người mắc viêm gan C, trong đó có đến 94 triệu người sống ở châu Á. Đây là một bệnh truyền nhiễm gây ra bởi virus HCV (siêu vi viêm gan C).
Viêm gan C chủ yêu lây lan qua đường máu, ngoài ra nó còn có thể lây qua đường quan hệ tình dục và truyền từ mẹ sang con. Trong khoảng 15-25% người nhiễm virus HCV sẽ tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, có đến 75-85% trường hợp bệnh nhân sẽ nhiễm viêm gan C mãn tính dai dẳng.
Nhiều người mắc viêm gan C mà không có triệu chứng cụ thể nào, khiến cho bệnh phát triển và lây lan sang các cơ quan khác. Các biến chứng này rất khó điều trị, thậm chí có thế gây nguy hiểm đến tính mạng!
Các biến chứng của Viêm gan C
Gan
Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất của cơ thể con người. Do đó, nó chịu trách nhiệm cho nhiều chức năng quan trọng, bao gồm:
- Giúp loại bỏ chất thải và độc tố từ máu
- Sản xuất một chất lỏng gọi là mật, hỗ trợ tiêu hóa
- Sản xuất protein quan trọng cho quá trình đông máu
- Lưu trữ các chất dinh dưỡng như vitamin và glucose
Virus HCV có thể khiến gan bị sưng và viêm. Theo thời gian, điều này có thể gây sẹo vĩnh viễn nghiêm trọng hoặc xơ gan, khiến cho phần lớn gan không thể hoạt động. Nếu không được điều trị, điều này có thể dẫn đến suy gan. Xơ gan cũng làm tăng nguy cơ ung thư gan.
Hệ thần kinh trung ương
Gan bị tổn thương dẫn đến giảm khả năng lọc độc tố trong máu.
Theo thời gian, các chất độc – đặc biệt là amoniac – có thể tích tụ trong máu gây ảnh hưởng lên hệ thần kinh trung ương và não. Bao gồm:
- Rối loạn giấc ngủ
- Hôi miệng
- Khó thực hiện các kỹ năng vận động tinh, như viết hoặc chớp mắt
- Khô miệng hoặc khô mắt
- Giảm trí nhớ
- Thay đổi tính cách
- Lú lẫn
- Khó tập trung
Khi tình trạng kéo dài không được điều trị, bệnh nhân có thể gặp các biến chứng nghiêm trọng hơn, bao gồm:
- Chậm nói bất thường
- Mất phương hướng
- Hôn mê
Hệ tiêu hóa
Gan sản xuất mật, đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa. Mật phá vỡ chất béo và giúp ruột hấp thụ chất dinh.
Khi bị viêm gan C kéo dài, gan có thể không sản xuất đủ mật để hỗ trợ tiêu hóa. Kết quả là, một người có thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa thức ăn béo.
Chức năng gan kém cũng có thể dẫn đến các triệu chứng tiêu hóa sau:
- Đau bụng hoặc khó chịu
- Giảm cân
- Phân nhạt màu
- Buồn nôn, nôn
- Ăn mất ngon
Những người bị tổn thương gan cũng bị tích tụ chất lỏng trong bụng dẫn đến chướng bụng và đầy hơi.
Hệ nội tiết
Hệ nội tiết là một mạng lưới các tuyến sản xuất hormone.
Tuyến giáp là một tuyến quan trọng trong hệ thống nội tiết. Nó giải phóng các hormone điều chỉnh các chức năng quan trọng trên toàn cơ thể.
Trong một số trường hợp, Viêm gan C có thể khiến hệ thống miễn dịch tấn công tuyến giáp. Nếu điều này xảy ra, một người có thể bị:
- Suy giáp (tuyến giáp hoạt động kém). Điều này có thể dẫn đến tăng cân và mệt mỏi.
- Cường giáp (tuyến giáp hoạt động quá mức). Điều này có thể dẫn đến giảm cân và rối loạn giấc ngủ.
Gan cũng giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Do đó, một người có gan bị tổn thương có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn.
Da, tóc, móng
Ngoài da, tóc và móng, nó cũng bao gồm các tuyến ngoại tiết như tuyến mồ hôi và tuyến nước bọt.
Gan bị tổn thương ít có khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng từ chế độ ăn uống. Điều này có thể dẫn đến suy giảm đáng kể sự phát triển và độ chắc khoẻ của tóc và móng tay
Gan bị tổn thương cũng bị giảm hiệu quả trong việc loại bỏ chất thải từ máu. Điều này cũng gây vàng da và mắt.
Mọi người cũng có thể gặp các triệu chứng da sau đây:
- Phát ban
- Ngứa
- Dễ bầm tím
- Mất sắc tố
Cơ và khớp
Theo một báo cáo năm 2017, có tới 66% người bị viêm gan C gặp phải tình trạng thấp khớp. Đây là những tình trạng đặc trưng bởi đau và viêm ở khớp, cơ.
Đau cơ xơ hóa đặc biệt phổ biến ở những người bị nhiễm HCV. Đây là một tình trạng mãn tính đặc trưng bởi đau cơ và đau nhức khắp cơ thể.
Hệ tuần hoàn
Gan khỏe mạnh lưu trữ sắt trong các tế bào. Bất cứ khi nào có nhu cầu về sắt trong cơ thể tăng lên, gan sẽ giải phóng một phần chất sắt vào máu.
Gan bị tổn thương ít có khả năng lưu trữ và giải phóng sắt. Điều này làm tăng nguy cơ thiếu máu.
Tổn thương gan cũng có thể làm giảm lưu lượng máu trong các mạch máu. Điều này làm tăng huyết áp trong tĩnh mạch lớn cung cấp máu cho gan. Khi huyết áp tăng, nó buộc máu qua các tĩnh mạch nhỏ hơn ở các khu vực khác của cơ thể, chẳng hạn như dạ dày và thực quản.
Những tĩnh mạch nhỏ hơn này không có khả năng xử lý một khối lượng máu lớn như vậy, và chúng có thể vỡ ra. Điều này có thể gây chảy máu trong nghiêm trọng.
Trong khi mang thai
Phụ nữ bị tổn thương gan liên quan đến HCV có nguy cơ cao bị các biến chứng thai kỳ sau đây:
- Biến chứng xuất huyết
- Tiền sản giật
- Mổ lấy thai
- Tử vong
Viêm gan C cũng gây nguy cơ cho thai nhi. Rủi ro tiềm tàng bao gồm:
- Sinh non
- Cân nặng khi sinh thấp
- Nhiễm siêu vi viêm gan C từ mẹ
- Thai lưu, chết non
Nhiều người bị nhiễm HCV không gặp bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi họ bị tổn thương gan đáng kể. Do đó, việc khám sức khoẻ và xét nghiệm định kỳ là điều cần thiết, kể cả khi bạn không gặp vấn đề bất thường nào.
Bài viết liên quan:
- Viêm gan B có gây “chết người” không? Một số thông tin bạn cần lưu ý
- 3 con đường truyền nhiễm bệnh viêm gan C bạn đã biết chưa?
Nguồn: Medical News Today, CDC