Viêm mũi dị ứng là gì?

Viêm mũi xảy ra khi niêm mạc (màng lót bên trong mũi) bị viêm khi người bệnh hít phải dị nguyên (chất gây dị ứng) như bụi, khói, lông, tơ, phấn hoa,…và hắt hơi là một dạng phản ứng của cơ thể nhằm chống lại dị nguyên này. Đây là bệnh lành tính, tuy nhiên lại gây nhiều khó chịu trong cuộc sống hàng ngày của người bệnh.

Có 3 loại dị ứng mũi phổ biến :

• Dị ứng theo mùa: Đây là tình trạng chỉ xuất hiện một mùa trong năm, chủ yếu là mùa xuân. Bởi mùa xuân khí hậu nóng ẩm và có nhiều phấn hoa dẫn đến người bệnh sẽ hắt hơi liên tục, chảy nước mũi,… 
• Dị ứng quanh năm: Do tiếp xúc với bụi nhà, bụi quần áo, đường phố hoặc môi trường sống bị ô nhiễm.
• Dị ứng do nghề nghiệp: Những người làm việc trong nhà máy, xưởng may, thợ cắt tóc, bác sĩ thú y thường xuyên tiếp xúc với hóa chất là những người có nguy cơ mắc bệnh dị ứng cao.

Mũi bạn bị dị ứng là do đâu ?

Nhiều nguyên nhân gây bệnh thường gặp như:

• Cơ địa nhạy cảm: thường do di truyền.
• Tiếp xúc với dị nguyên gây dị ứng: bụi nhà, đường xá,…
• Dị nguyên đường thở (lông động vật, bụi, phấn hoa,…), dị nguyên đường ăn uống (hải sản, sữa, trứng,…), các thành phần của thuốc (thường là kháng sinh như aspirin, penicillin, vaccine).
• Cấu tạo mũi cũng là 1 yếu tố khiến cơ thể có thể bị viêm mũi dị ứng. Xuất hiện ở người có cấu trúc mũi hẹp, vách ngăn bị vẹo, gai và hệ thống mào vách ngắn…
• Người có tiền sử bệnh lý khác liên quan đến dị ứng như: hen suyễn, viêm da dị ứng, mề đay, tổ đỉa… hoặc yếu tố tiền sử của gia đình cũng là nguyên nhân gây bệnh.

Nguy cơ mắc phải bệnh viêm mũi dị ứng

Theo số liệu từ Viện Hàn lâm Dị ứng hen suyễn và Miễn dịch học Hoa Kỳ, phần trăm số người có thể mắc viêm mũi dị ứng nằm trong khoảng từ 10 – 30% dân số thế giới và phần lớn trong số này bị dị ứng với phấn hoa.

Một số yếu tố bên ngoài có thể  làm ảnh hưởng tình trạng bệnh viêm mũi dị ứng, bao gồm:

• Khói thuốc lá
• Hóa chất
• Nhiệt độ lạnh
• Độ ẩm
• Gió
• Ô nhiễm không khí
• Keo xịt tóc
• Nước hoa
• Bụi gỗ
• Khói

Những biểu hiện của dị ứng mũi

Hầu hết những người có mũi dị ứng sẽ rất dễ nhận biết bởi những biểu hiện sau đây:

• Hắt hơi liên tục; 
• Sổ mũi; 
• Ngứa mũi, mắt, cổ họng, da hoặc các vùng khác trên cơ thể; 
• Ho; 
• Chảy nước mắt, xuất hiện quầng thâm dưới bọng mắt; 
• Đau đầu thường xuyên, mệt mỏi; 
• Phát ban.

Trường hợp có tiền sử hen suyễn, chàm, viêm da dị ứng, nổi mày đay hay khám nội soi mũi thấy niêm mạc mũi nhợt màu, phù nề, nước mũi trong cũng là những triệu chứng của bệnh viêm mũi dị ứng.

Chẩn đoán của bác sĩ về bệnh viêm mũi dị ứng

Ngoài những dấu hiệu trên thì bệnh nhân viêm mũi dị ứng sẽ được bác sĩ cho làm nhiều xét nghiệm khác nữa như: 

• Xét nghiệm về da (test lẩy da, rạch da). 
• Dùng dị nguyên kích thích trực tiếp .
• Các phương pháp xét nghiệm gián hay trực tiếp định lượng kháng thể dị ứng…

Các cách điều trị bệnh viêm mũi dị ứng 

Bệnh viêm mũi dị ứng là bệnh lý thông thường và không gây nguy hiểm đến tính mạng nếu chúng ta phát hiện kịp thời và áp dụng phương pháp điều trị viêm mũi dị ứng phù hợp với tình trạng và cơ địa mỗi mỗi người.

Một số cách chữa trị hiệu quả hiện nay được bác sĩ chỉ định:

Điều trị đặc hiệu

Bác sĩ sẽ đưa lượng dị nguyên với lượng tăng dần vào cơ thể người bệnh để cơ thể tạo kháng thể bao vây, làm thay đổi sự đáp ứng miễn dịch. Đây là phương pháp hiệu quả nhất khi phát hiện được nguyên nhân của bệnh.

Điều trị bằng thuốc

Bác sĩ sẽ căn cứ vào tình trạng, nguyên nhân và cơ địa của từng người để kê đơn thuốc phù hợp. Điều trị viêm mũi dị ứng bằng thuốc chỉ giúp khống chế và giảm triệu chứng của bệnh trong thời gian dùng thuốc hoặc sau 1 thời gian ngắn. 

Các loại thuốc thường dùng điều trị gồm:

• Thuốc kháng Histamin dạng xịt hoặc uống.
• Kháng sinh, steroid dạng xịt hoặc uống, co mạch.
• Thuốc kháng leukotriene.
• Thuốc ức chế phóng thích hạt của dưỡng bào.
• Kháng cholinergic.
• Các loại thuốc xịt mũi.

Phẫu thuật

Với trường hợp bệnh nhân có thoái hóa cuốn mũi, polyp hoặc do yếu tố giải phẫu gây thuận lợi cho bệnh như gai vách ngăn, lệch vách ngăn. Phẫu thuật sẽ can thiệp làm thay đổi, loại bỏ yếu tố gây thuận lợi này.

Liệu pháp miễn dịch

Các bác sĩ sẽ tiến hành làm test để biết người bệnh dị ứng với loại kháng nguyên nào. Sau đó sẽ đưa dị nguyên mẫn cảm theo đường dưới da với liều lượng và nồng độ tăng dần vào cơ thể, nhằm kích thích cơ thể hình thành kháng thể bao vây, để cơ thể có thể thích ứng với dị nguyên đó.

Một số biện pháp phòng ngừa bệnh dị ứng mũi mà bạn nên biết.

• Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát, tránh ẩm mốc.
• Không nên nuôi chó, mèo hoặc tiếp xúc với chó, mèo vì có thể lông thú vật là nguyên nhân khiến bạn bị dị ứng.
• Thay chăn, ga, gối đệm thường xuyên để hạn chế việc phát triển của ký sinh trùng.
• Không được thuốc lá, thuốc lào.
• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, ít nhất 2 lần mỗi ngày.
• Rửa mũi bằng nước muối sinh lý: Nước muối giúp làm loãng dịch nhầy, tạo điều kiện cho việc loại bỏ chất nhầy trong khoang mũi được dễ dàng hơn.
• Đeo khẩu trang khi tiếp xúc với bụi bẩn.
• Không ăn những thực phẩm gây dị ứng hoặc có nguy cơ cao gây dị ứng như sữa, hải sản,…
• Giữ ấm cơ thể, bổ sung dinh dưỡng, tăng sức đề kháng, tránh tắm quá khuya,… đặc biệt khi thời tiết giao mùa, thay đổi từ nóng sang lạnh.

Như vậy, bài viết trên là toàn bộ những thông tin cơ bản và đầy đủ nhất về căn bệnh dị ứng này từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến cách chữa bệnh và phòng ngừa hiệu quả. Hy vọng, thông tin bên trên đã giúp mọi người hiểu rõ hơn về căn bệnh này. Dưới đây là một số phòng khám uy tín:

• Top 5 phòng khám viêm mũi uy tín quận 7
• Phòng khám tai mũi họng uy tín TPHCM

Nguồn: Vinmec, Hello Bacsi, Medlatec