Bong gân đầu gối là gì
Bong gân đầu gối xảy ra khi một hoặc nhiều dây chằng ở gối đột nhiên bị kéo giãn hoặc rách. Mức độ có thể là nhẹ, vừa phải hoặc nghiêm trọng. Bong gân đầu gối làm ảnh hưởng đến khớp đầu gối và các dây chằng. Khớp gối là một khớp động lớn và đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tư thế đứng cũng như khả năng đi lại của cơ thể.
Nguyên nhân của bong gân đầu gối
Bong gân xảy ra khi những sợi dây chằng bị căng giãn hay rách. Tổn thương một dây chằng bên có thể xảy ra khi đầu gối bị va đập vào mặt đối diện. Tổn thương dây chằng chéo xảy ra khi khớp gối bị xoắn lại hay va đập trực diện.
Dấu hiệu và triệu chứng của bong gân đầu gối
Các triệu chứng chung của một bong gân đầu gối thay đổi tùy theo dây chằng cụ thể mà bị rách:
- Sưng;
- Đau gối;
- Bầm quanh gối;
- Khớp gối bị lệch;
- Cảm thấy không thể đứng vững;
- Cảm thấy tiếng lách tách bên trong gối.
Nếu bạn gặp các triệu chứng trên hoặc không được đề cập. Hãy nên tới các biện viện và phòng khám để được tư vấn và điều trị một cách tốt nhất.
Các yếu tố làm tăng khả năng mắc bông gân đầu gối
Các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bong gân khớp gối bao gồm:
- Ít luyện tập: thiếu luyện tập có thể làm các cơ bắp của bạn yếu và dễ bị chấn thương kéo dài.
- Mệt mỏi: cơ bắp mệt mỏi ít có khả năng để hỗ trợ tốt cho các khớp xương của bạn. Khi bạn đang mệt mỏi, bạn cũng có nhiều khả năng không chống chọi lại nổi với lực tác động lên khớp hoặc lực làm căng cơ quá mức.
- Khởi động không đúng cách: làm ấm lên trước khi hoạt động thể lực mạnh giúp nới lỏng cơ bắp của bạn và tăng tầm vận động khớp, làm cho cơ bắp ít chặt chẽ hơn và ít bị chấn thương và rách.
- Điều kiện môi trường: các bề mặt trơn hoặc không đồng đều có thể làm cho bạn dễ bị tổn thương.
- Dụng cụ không thích hợp: giày dép không phù hợp hoặc độ bám thấp hoặc thiết bị thể thao khác có thể góp phần vào nguy cơ bong gân.
Bong gân mắt cá chân có cần đi chữa trị không?
Phần lớn các trường hợp bong gân đầu gối chỉ gặp ở mức độ nhẹ, người bệnh có thể tự điều trị hoặc tự chăm sóc tại nhà bằng cách chườm đá, nghỉ ngơi và phải hạn chế đi lại. Tuy nhiên, nếu tình trạng bong gân ở mức độ vừa và nặng thì bắt buộc phải đến bệnh viện để khám và điều trị kịp thời. Ở mức độ vừa và nặng, nếu người bệnh đến bệnh viện muộn hoặc chữa không đúng (thường là tự đắp lá, tự chữa theo dân gian) sẽ dẫn đến tình trạng bong gân mạn tính. Khi đó, các triệu chứng như sưng, đau sẽ kéo dài dai dẳng ở đầu gối, khớp lỏng, dễ chấn thương tái phát, ảnh hưởng lớn đến lao động, sinh hoạt và chất lượng cuộc sống.
Những kĩ thuật y tế dùng để chuẩn đoán
Đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi nguyên nhân gây ra chấn thương của bạn. Cụ thể hơn là tư thế, hình dạng của bệnh nhân lúc chấn thương như thế nào. Va đập từ bên ngoài ảnh hưởng vào vị trí nào, hướng va đập, mức độ mạnh hay không. Tất cả những điều này nhằm tìm ra cơ chế vật lý gây chấn thương của bệnh nhân.
Ngoài ra bác sĩ cũng sẽ tiến hành chụp X-quang và cộng hưởng từ (MIR) khớp gối để đảm bảo kết quả chẩn đoán. Với những khớp gối bị sưng phồng, bác sĩ có thể dùng kim chọc rút dịch để giúp bạn phục hồi nhanh hơn. Chất dịch cũng có thể được đem đi xét nghiệm nhiễm trùng.
Một số cách điều trị bong gân đầu gối hiệu quả
Bảo vệ đầu gối
Ngay sau khi đầu gối chấn thương bạn phải bảo vệ nó không bị tổn thương thêm. Khi đã xảy ra bong gân thì bạn phải ngừng vận động đầu gối và hoạt động đã gây ra chấn thương đó, nếu không tình trạng chỉ trầm trọng thêm. Nếu được bạn phải ngồi xuống ngay và giải tỏa mọi áp lực tác động lên đầu gối.
Để đầu gối nghỉ ngơi
Trong vòng 48 giờ sau chấn thương bạn phải để đầu gối nghỉ ngơi, nhờ đó các dây chằng có thời gian tự phục hồi. Chắc chắn bác sĩ khuyên bạn cố gắng tối đa không vận động đầu gối trong những ngày sau đó, muốn vậy bạn phải chống nạng để di chuyển.
Chườm nước đá
Trong những ngày đầu bạn nên chườm nước đá để trị viêm và đau. Cho nước đá cục hay đá nghiền nhỏ vào túi nhựa kín, hoặc dùng túi củ quả đã đông lạnh. Bọc túi nước đá trong chiếc khăn tắm hay tấm vải, sau đó chườm túi nước đá lên đầu gối trong thời gian 20 phút mỗi lần. Lập lại từ bốn tới tám lần mỗi ngày.
Ép đầu gối
Để giảm sưng bạn nên ép đầu gối sau khi bị bong gân, bằng cách quấn băng đàn hồi hay băng thường xung quanh đầu gối. Lực quấn vừa đủ chặt để hỗ trợ cố định đầu gối, tuy nhiên bạn không được quấn quá chặt để tránh làm gián đoạn tuần hoàn máu.
Uống thuốc giảm đau
Trong thời gian chờ lành thì uống thuốc giảm đau không kê toa là biện pháp hữu hiệu để đối phó với cơn đau. Nếu tình trạng vượt quá khả năng chịu đựng thì bạn nên uống ibuprofen hay acetaminophen. Bạn cũng có thể uống thuốc kháng viêm như naproxen với tên biệt dược cũng là Naproxen. Nhờ bác sĩ kê thuốc kháng viêm mua theo toa nếu đau và sưng kéo dài hơn một tuần.
Dùng kem bôi kháng viêm
Nếu không muốn uống thuốc giảm đau thì bạn có thể dùng kem bôi thay thế. Kem bôi có thành phần ibuprofen có bán ở hầu hết các tiệm thuốc. Phương pháp này hữu hiệu nếu bạn chỉ đau ít vì ibuprofen dạng kem bôi không tác động mạnh như dạng uống, do đó không hiệu quả nếu bạn đau nhiều. Cũng có một số loại kem bôi mà bạn chỉ có thể mua theo toa. Nếu bạn muốn dùng loại kem này thì nên hỏi ý kiến bác sĩ.
Tránh uống rượu bia
Trong khi đang phục hồi bạn không nên uống bất kì thức uống nào chứa cồn. Điều này đặc biệt đúng trong những ngày đầu tiên sau chấn thương. Rượu bia làm giảm khả năng phục hồi chấn thương của cơ thể, ngoài ra còn làm viêm và sưng thêm trầm trọng.
Tập thể dục
Sau khi lành bạn nên bắt đầu vận động đầu gối trở lại, bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn các bài tập để phục hồi sự cơ động cho đầu gối. Mục đích tập luyện nhằm giảm căng cứng, tăng cường sức khỏe, cải thiện phạm vi chuyển động và tăng linh hoạt cho khớp đầu gối. Họ hướng dẫn các bài tập hướng đến khả năng giữ thăng bằng và tăng sức mạnh. Bạn cần phải tập nhiều lần mỗi ngày để cải thiện dần theo thời gian.
Tập vật lý trị
Nếu chấn thương thực sự nặng thì bạn cần tập với chuyên viên vật lý trị liệu hoặc tự tập vật lý trị liệu tại nhà trong một thời gian sau khi đầu gối chấn thương. Đa phần các trường hợp không cần phải tập vật lý trị liệu, chỉ áp dụng cho một số ca riêng để phục hồi dây chằng và đầu gối về trạng thái bình thường.
Phẫu thuật
Trong một số ít trường hợp phẫu thuật có thể là giải pháp cần thiết. Một trong những lý do chính phải phẫu thuật là để chỉnh sửa dây chằng chéo trước (ACL), là dây chằng giúp đầu gối di chuyển tới lui. Vì là một dây chằng rất quan trọng nên nếu bạn làm đứt hay rách mô cơ của nó thì phải cố gắng phục hồi tối đa tình trạng ban đầu. Đối với các vận động viên thì phẫu thuật dây chằng ACL khá phổ biến vì họ cần phải phục hồi khả năng vận động cũng như sức mạnh của đầu gối.
Lưu ý bài viết trên chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chuẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Bên cạnh đó, các bạn có thể truy cập finizz.com để được tư vấn, tìm và đặt lịch hẹn một cách nhanh và đơn giản nhất. Cũng như đọc thêm các bài viết khác tại songkhoe.medplus.vn nhé.
Một số bài viết có thể bạn quan tâm:
- Nguyên tắc chữa bong gân cổ chân chắc chắn không thể bỏ qua 3 bước này!
- BONG GÂN-PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ NHẤT
- Tìm hiểu 3 cách chữa trị khi bị bong gân mắt cá chân
Nguồn: Tổng hợp