Hoa mắt và chóng mặt là các triệu chứng thường thấy khi bị rối loạn tiền đình. Đây cũng chính là các triệu chứng mà người lớn tuổi thường than phiền với bác sĩ. Tuy nhiên, tình trạng này đang có xu hướng trẻ hóa bởi có nhiều nguyên nhân rối loạn tiền đình khác nhau.
Vậy những nguyên nhân nào gây rối loạn tiền đình khiến bạn mất thăng bằng, chóng mặt, hoa mắt? Hãy cùng MedPlus tìm hiểu ngay qua các thông tin dưới đây nhé!
Hệ thống tiền đình bao gồm bộ phận ở tai trong và não bộ để xử lý thông tin cảm giác liên quan đến việc giữ thăng bằng và các chuyển động của mắt. Nếu các bệnh lý và chấn thương làm ảnh hưởng đến các bộ phận này, có thể dẫn đến rối loạn tiền đình. Ngoài ra, nguyên nhân rối loạn tiền đình cũng có thể xuất phát từ di truyền hay môi trường sống. Một số khác không xác định rõ nguyên nhân. Dưới đây là các nguyên nhân rối loạn tiền đình (hay cũng có thể hiểu là các dạng rối loạn tiền đình) phổ biến:
1. U thần kinh thính giác
U dây thần kinh thính giác là một loại khối u lành tính, phát triển trên vỏ của dây thần kinh ốc tai tiền đình của tai trong – dây thần kinh truyền cả thông tin cân bằng và âm thanh đến não nên còn được gọi là dây thần kinh âm thanh.
Khi u dây thần kinh âm thanh phát triển, nó chèn ép dây thần kinh tiền đình-ốc tai, thường gây nên các triệu chứng rối loạn tiền đình như mất thính giác, ù tai và chóng mặt hoặc mất thăng bằng.
2. Chóng mặt và mất căn bằng do tuổi tác
Chóng mặt ở người lớn tuổi thường liên quan đến não bộ (hay rối loạn tiền đình trung ương) cũng như do các bệnh lý thần kinh, tâm lý và các trường hợp không rõ nguyên nhân (vô căn) khác. Khoảng đến 50% trường hợp chóng mặt ở người lớn tuổi là do nguyên nhân rối loạn tiền đình.
3. Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính (BVPP)
Đây là chứng rối loạn tiền đình phổ biến nhất, thường gây nên hoa mắt, chóng mặt khi đột ngột thay đổi tư thế. Tình trạng này xảy ra khi các mảnh vụn canxi (hay còn gọi là otocina – hình thành từ các tinh thể nhỏ canxi cacbonat) tích tụ trong một phần của ống tai trong mà đáng lẽ ra chúng không nên xuất hiện. Để giải quyết nguyên nhân rối loạn tiền đình này, bác sĩ có thể hướng dẫn bạn điều chỉnh tư thế đầu để đưa các mảnh vụn canxi về lại đúng vị trí vốn có.
4. Nguyên nhân rối loạn tiền đình: Bệnh tai trong tự miễn
Hệ thống miễn dịch có cơ chế bảo vệ cơ thể bằng cách chống lại các tác nhân lạ như virus xâm nhập. Nhưng với một số trường hợp, sự xuất hiện các rối loạn ở hệ miễn dịch khiến hệ thống này nhầm lẫn chính tế bào cơ thể với virus hoặc vi khuẩn và tấn công chúng, được gọi là bệnh tự miễn. Bệnh tự miễn tác động đến các tế bào ở tai trong còn gọi là bệnh tai trong tự miễn. Tốc độ phát triển gây mất chức năng của bệnh tai trong tự miễn thì rất nhanh.
5. Viêm mê đạo tai và viêm dây thần kinh tiền đình
Viêm mê đạo tai và viêm dây thần kinh tiền đình là những rối loạn do nhiễm trùng làm viêm tai trong hoặc dây thần kinh ốc tai (dây thần kinh sọ thứ tám). Viêm dây thần kinh ảnh hưởng đến nhánh tiền đình của dây thần kinh ốc tai, dẫn đến chóng mặt hoặc hoa mắt nhưng không thay đổi thính giác. Viêm mê đạo tai xảy ra khi nhiễm trùng ảnh hưởng đến cả hai nhánh của dây thần kinh, dẫn đến thay đổi thính giác cũng như hoa mắt hoặc chóng mặt.
6. Nguyên nhân rối loạn tiền đình: Bệnh Ménière
Bệnh Ménière (hydrops endolymphatic nguyên phát) là nguyên nhân rối loạn tiền đình gây nên một loạt các triệu chứng lặp đi lặp lại bao gồm: Chóng mặt, ù tai, cảm giác bị đầy tai và thính giác không ổn định do một lượng lớn chất lỏng (endolymphatic) tích tụ bất thường trong tai. Tuy nhiên, nguyên nhân chính xác dẫn đến bệnh Ménière vẫn chưa được xác định.
7. Hydrops endolymphatic thứ phát
Đây là bệnh lý liên quan đến những bất thường về số lượng, thành phần và áp suất của chất lỏng trong tai được gọi là endolymph, thường xảy ra sau chấn thương đầu hoặc sau phẫu thuật ở tai.
8. Nguyên nhân rối loạn tiền đình liên quan chứng đau nửa đầu
Chứng đau nửa đầu cũng là một trong các nguyên nhân rối loạn tiền đình. Chóng mặt liên quan đến đau nửa đầu hay chứng đau nửa đầu tiền đình có thể xảy ra kèm theo theo cơn đau đầu hoặc không.
9. Chóng mặt liên tục theo tư thế (PPPD)
PPPD bao gồm các chứng chóng mặt liên tục hoặc tăng lên khi thay đổi tư thế như từ tư thế thẳng đến cúi đầu, di chuyển hoặc tiếp xúc với môi trường có các chất kích thích.
10. Chóng mặt liên quan đến chứng đau cổ
Đau cổ vai gáy thường đi kèm với chóng mặt. Tuy nhiên, đây vẫn là vấn đề còn gây nhiều tranh cãi khi chưa xác định được mối liên hệ giữa chóng mặt và đau cổ. Có thể đây cũng chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên dẫn đến hai triệu chứng này thường xuất hiện cùng lúc.
11. Chấn thương sọ não
Chấn thương sọ não hay chấn thương não cũng sẽ ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của hệ thống tiền đình.
12. Viêm tai giữa
Nhiễm trùng tai giữa hay tình trạng nhiễm trùng màng não lây lan sang tai giữa có thể là nguyên nhân rối loạn tiền đình.
13. Xơ vữa tai
Xơ vữa tai là sự phát triển bất thường của xương tai trong. Phần xương này ngăn cản các cấu trúc bên trong tai hoạt động bình thường và gây ra các dạng mất thính lực khác nhau, tùy thuộc vào cấu trúc bên trong tai bị ảnh hưởng. Ngoài việc mất thính giác, một số người bị chứng xơ cứng tai còn gặp phải các triệu chứng của rối loạn tiền đình như chóng mặt và các vấn đề về thăng bằng.
14. Độc tính trên tai
Nhiễm độc tai là do tiếp xúc với thuốc hoặc hóa chất làm tổn thương tai trong hoặc dây thần kinh ốc tai tiền đình. Nguyên nhân rối loạn tiền đình này có thể dẫn đến rối loạn thính giác, thăng bằng hoặc cả hai tạm thời hoặc vĩnh viễn.
15. Hội chứng hở ống bán khuyên trên
Hội chứng hở ống bán khuyên trên là kết quả của một lỗ hở (tiêu xương) nằm trên ống bán nguyệt phía trên cùng. Với sự thoái hóa này, chất lỏng trong ống màng trên (nằm trong khoang ống của ống xương) có thể bị dịch chuyển bởi các kích thích âm thanh và áp suất. Đó là nguyên nhân gây rối loạn tiền đình và ảnh hưởng đến thính giác.
Trên đây là các nguyên nhân rối loạn tiền đình với biểu hiện chóng mặt, hoa mắt, ù tai thường gặp. Nếu xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ liên quan đến rối loạn tiền đình nên nhanh chóng đi khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và cách điều trị phù hợp nhé!
Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này của chúng tôi. Đừng quên ghé thăm songkhoe.medplus.vn hàng ngày để cập nhật thêm những thông tin mới nhất bạn nhé.
Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Nguồn: Types of vestibular disorders
Mời bạn đọc tham khảo thêm các bài viết mới nhất: