Những ngày rằm, mùng 1 hay cúng giỗ là những dịp lễ quan trọng để mỗi thành viên trong gia đình thể hiện lòng biết ơn và thành kính đối với ông bà, tổ tiên cũng như những người thân đã khuất. Một mâm cơm thịnh soạn, bài trí đẹp mắt chính là điều quý giá và thiêng liêng nhất. Trong bài viết hôm nay, Songkhoe.Medplus hoan hỉ chia sẻ đến bạn menu các món chay cúng, cùng tham khảo bạn nhé.
Xem công thức nấu món chay ngon:
- 10+ công thức cách nấu các món ăn chay từ bò lát chay đơn giản
- Cách làm 10 + các món ăn chay làm từ bột mì lạ miệng, dinh dưỡng
- 10+ các món ăn chay làm từ đậu gà ngon miệng, dễ nấu cho ngày chay
- Công thức 10+ món chay ngon từ bắp chuối ngon miệng, không ngán
1. Bánh chưng hoặc bánh tét chay
Chiếc bánh chưng hay bánh tét chay trông mộc mạc, giản dị nhưng vẫn thể hiện được nét đặc trưng của ngày Tết Việt Nam, đây còn là món ăn mang nét truyền thống của dân tộc Việt. Các món chay cúng, món chay ngày Tết không thể bỏ qua bánh chưng hay bánh tét.
Nguyên liệu
- Nếp 450 gr
- Đậu xanh 200 gr
- Hạt nêm chay 1 muỗng cà phê
- Hành boa rô 3 cây
- Dầu ăn 5 muỗng canh
- Gia vị thông dụng 1 ít (muối/ đường/ tiêu)
Cách làm
- Bước 1: chuẩn bị
- Nếp và đậu xanh bạn cho vào 2 thau rồi lần lượt bạn vo nhẹ tay nếp, đậu xanh với nước 5 – 6 lần cho thật sạch. Tiếp theo, bạn đổ nước ngập hơn mặt nếp và đậu xanh cỡ 2 lóng tay rồi để yên ngâm qua đêm.
- 3 cây hành boa rô cắt rễ, cắt phần lá xanh đậm cứng, già, rửa sạch rồi cắt nhỏ.
- Tiếp theo, cho lên chảo 5 muỗng canh dầu ăn đun sôi rồi cho toàn bộ hành boa rô băm vào phi vàng, sau đó lọc hành boa rô phi qua rây cho ráo dầu.
- Bước 2: Sơ chế lá chuối
- Lá chuối mua về bạn dùng khăn lau sạch hai mặt theo chiều dọc gân lá trong nước ấm, sau đó bạn rửa lại với nước lạnh rồi đem luộc trong nồi nước sôi từ 4 – 5 phút cho lá mềm.
- Tiếp theo, bạn vớt lá chuối ra xả lại với nước 1 lần rồi dùng khăn khô lau sạch nước trên lá chuối.
- Bạn dùng thước đo chiều rộng của khuôn gói bánh rồi cắt lá chuối theo đúng kích cỡ này.
- Bước 3: làm nhân bánh
- Đậu xanh đã ngâm nở bạn chắt ráo nước rồi cho vào nồi, đổ nước ngập mặt đậu rồi luộc với lửa vừa, khi nước trong nồi hơi cạn, đậu xanh bắt đầu mềm thì bạn giảm lửa xuống mức nhỏ. Tiếp tục nấu đến khi nước trong nồi cạn hẳn, đậu mềm và tơi.
- Đổ đậu xanh ra tô, nghiền nhuyễn rồi thêm vào 1 muỗng cà phê hạt nêm chay, 1 muỗng cà phê đường, 1/2 muỗng cà phê muối, 1/2 muỗng cà phê tiêu, hành boa rô phi và 4 muỗng canh dầu hành phi.
- Sau đó bạn trộn thật đều cho đậu xanh trộn lẫn với gia vị, rồi chia đậu xanh thành 3 phần và nắn vuông mỗi phần đậu.
- Nếp đã ngâm nở bạn chắt ráo nước rồi trộn đều với 1/2 muỗng canh muối, 1/2 muỗng canh đường, 1 muỗng canh dầu phi hành.
- Bước 4: Xếp lá và đặt nhân bánh
- Bạn cho luồn 4 lá vào từng cạnh khuôn rồi gập lá lại sao cho mỗi cạnh khuôn nằm giữa mỗi lá. Tiếp đến, bạn đặt vào giữa khuôn 1 lá theo chiều dọc và 1 lá theo chiều ngang.
- Sau đó, bạn cho phần nhân vào lần lượt theo thứ tự nếp, đậu xanh, nếp. Bạn đặt phần nhân sao cho đầy vừa và phẳng với mặt khuôn rồi dùng tay nén chặt phần nhân, nhất là ở bốn góc khuôn.
- Bước 5: Gói bánh
- Nhân bánh đã nén chặt khuôn, lúc này bạn gấp chặt tay 2 lá trong cùng vào, rồi đến 2 lá lớp tiếp theo. Sau đó ở những lớp lá tiếp theo, bạn gấp đôi là thành hình tam giác, vuốt mạnh tạo nếp rồi gấp vào.
- Sau khi gấp hết lớp lá mặt trên, bạn đặt sợi dây ở giữa rồi cẩn thận lật mặt khuôn rồi gói tương tự với lớp lá phía dưới.
- Bánh gói xong bạn dùng dây quấn quanh bánh chưng rồi cột chặt. Bạn cột dây xen kẽ nhau tạo hình bàn cờ là được.
- Bước 6: Luộc bánh
- Bạn chuẩn bị một nồi lớn rồi cho bánh chưng vào, đổ nước đầy 2/3 nồi rồi đập nắp và luộc bánh trong thời gian khoảng từ 3 – 4 tiếng.
- Bước 7: Hoàn thành
- Luộc bánh xong bạn vớt ra xả sạch hết nhớt với nước lạnh rồi dùng khăn lau khô bánh.
- Tiếp theo bạn dùng vật nặng vừa phải đè lên bánh chưng để bánh tiết sạch nước thừa ra ngoài, chờ bánh nguội là bạn có thể mang ra thưởng thức.
2. Cơm chiên lá sen chay
Thêm một món chay cúng thơm ngon đẹp mắt chính là món cơm chiên lá sen. Cơm chiên lá sen với hạt cơm được chiên vàng đều, tơi, xốp, mùi thơm của hạt sen làm cho hương vị món ăn đạt được một tầng cao mới. Ngoài ra, các loại topping khác như đậu, chả lụa chay, trứng cũng giúp cho món ăn thêm ngon miệng.
Nguyên liệu
- Gạo dẻo 2 chén
- Sen tươi 150 gram
- Chả chay 150 gram (cắt hạt lựu)
- Nấm đông cô 10 gram (cắt hạt lựu)
- Cà rốt 100 gram (cắt hạt lựu)
- Đậu que 100 gram (cắt hạt lựu)
- Lá sen 2 cái
- Đường 10 gram
- Hạt nêm chay 10 gram
- Nước tương 10 gram
- Dầu hào chay 10 gram
Cách làm
- Bước 1: Luộc hạt sen
- Rửa thật sạch hạt sen sau đó luộc hạt sen với 1 ít muối đến khi mềm thì vớt ra, phần nước sen dùng để nấu cơm.
- Bước 2: Nấu cơm
- Vo gạo sạch rồi nấu bằng nước luộc sen.
- Bước 3: xào nguyên liệu
- Bắt chảo lên bếp, cho 1 ít dầu ăn, sau đó cho cà rốt, đậu ve, nấm đông cô, chả chay vào, 1 muỗng đường, 1 muỗng hạt nêm chay, 1 muỗng dầu hào chay, 1 muỗng nước tương đảo đều các nguyên liệu, rồi cho hạt sen vào đảo đều, nhắc chảo xuống.
- Bước 4: trộn và hấp cơm
- Cho hỗn hợp mới xào cùng với cơm trắng trộn đều, gói vào lá sen rồi hấp khi nước sôi từ 5 đến 7 phút là hoàn thành món cơm chay chiên lá sen, món chay cúng đẹp mắt thơm ngon rồi.
3. Rau củ xào chay thanh mát
Các loại rau củ kết hợp với nhau mang đến nhiều tầng hương vị riêng biệt và màu sắc bắt mắt. Món ăn được nêm nếm vừa ăn và vẫn giữ được độ giòn và vị ngon tự nhiên của rau củ quả xanh tươi, đây cũng là một gợi ý món ăn chay cúng bạn có thể nấu để giúp cho mâm cơm thêm phần thanh mát, dễ ăn.
Nguyên liệu
- Cà rốt 1 củ
- Bông cải 1/2 cái
- Hành tây 1 củ
- Hành lá 2 nhánh
- Nấm hương khô 10 gr
- Gừng 1 nhánh
- Tỏi 3 tép
- Nước tương 1/2 muỗng canh
- Dầu hào 1/2 muỗng canh
- Dầu ăn 3 muỗng canh
- Gia vị
Cách làm
- Bước 1: Sơ chế các nguyên liệu
- Cho nấm hương vào chén và ngâm với nước nóng khoảng 15 phút cho nở mềm. Sau đó rửa sạch lại với nước, vắt ráo rồi cắt làm đôi.
- Cà rốt bào bỏ vỏ, cắt khúc tầm 1 ngón tay sau đó cắt thành sợi. Hành tây bóc bỏ vỏ, cắt đôi, rồi thái lát dày khoảng 1/4 lóng tay.
- Bông cải tước bỏ vỏ cuống bên ngoài, bông to cắt làm đôi. Rửa sạch, chần qua nước đun sôi có thêm chút muối khoảng 1 phút, sau đó vớt ra để ráo.
- Hành lá cắt bỏ rễ và thái khúc dài khoảng 2 lóng tay.
- Tỏi, gừng bỏ vỏ, đập dập, thái đôi.
- Bước 2: Bắc chảo lên bếp mở lửa lớn, thêm 3 muỗng canh dầu ăn. Đợi dầu nóng lên, bạn cho tỏi và gừng vào phi thơm khoảng 30 giây rồi cho cà rốt thái sợi và nấm hương vào xào khoảng 2 phút.
- Bước 3: Cho bông cải vào và nêm thêm 1/2 muỗng canh bột ngọt, 1/2 muỗng canh hạt nêm, 1/3 muỗng canh muối, 1/2 muỗng canh dầu hào, 1/3 muỗng canh đường, 1/2 muỗng canh nước tương, 1/2 muỗng canh tiêu vào đảo đều tay khoảng 3 phút
- Bước 4: Cho tiếp hành tây vào xào thêm 2 phút nữa rồi cho hành lá cắt khúc vào xào khoảng 30 giây nữa, nêm nếm lại cho vừa ăn thì tắt bếp.
- Bước 5: Sau cùng cho rau củ xào chay ra dĩa, rắc thêm ít hành ngò và tiêu lên trên.
4. Giò lụa chay
Giò lụa chay là món rất thanh đạm, dễ làm và dễ ăn. Món chay cúng này rất thích hợp với chính sách ăn kiêng của người bị cao huyết áp, mỡ máu hay tiểu đường.
Nguyên liệu
- Tàu hũ ki lá (hay còn gọi là váng đậu, phù trúc): 500 gam
- Tỏi tây: 1 củ
- Gia vị: Muối, đường, hạt tiêu, bột nêm, banking soda
- Lá chuối, dây buộc
Cách làm
- Bước 1: Ngâm tầu hũ ki lá trong nước ấm khoảng hai mươi phút cho mềm, sau đó vớt ra xả sạch.
- Bước 2: Luộc tầu hũ ki lá trong nước sôi khoảng 20 phút đến mềm thì vớt ra, để ráo nước. Nếu bạn muốn rút ngắn thời gian, có thể cho 1/2 thìa cà phê baking soda vào nước sôi để luộc cho mau mềm. Nhưng cũng đừng để tàu hũ mềm quá, khi thực hiện món chay sẽ không được hoàn hảo.
- Bước 3: Tỏi tây thái nhỏ, phi thơm. Cho đường và muối vào tầu hũ ky, để trong khoảng 15 phút cho ngấm, sau đó vắt thật khô. Tiếp đó, cho tiêu, bột nêm và tỏi tây đã phi thơm vào trộn đều. Nêm thử cho vừa ăn.
- Bước 4: Trải lá chuối ra, để tàu hũ ki đã trộn đều các loại gia vịvào bên trong. Bó tròn lại, cố gắng bó thật chặt tay (giống như gói giò lụa). Sau đó lấy dây buộc xung quanh.
- Bước 5: Cho gói giò chay vừa gói xong vào nồi nước sôi, luộc khoảng một tiếng đồng hồ. Sau đó vớt ra để nguội, cắt thành các khoanh vừa ăn, bóc bỏ lớp lá chuối và xếp ra đĩa thưởng thức thôi nào!
5. Canh chay thập cẩm
Canh chay thập cẩm là món canh chay, món chay cúng thanh đạm giàu dinh dưỡng. Nếu bạn là người ăn chay trường hay chay kỳ thì món ăn càng dinh dưỡng nhờ các loại rau củ quả ngọt nước. Theo đó bạn không còn lo thiếu dưỡng chất trong thời gian ăn chay, ăn kiêng dài hạn.
Nguyên liệu
- 1 củ khoai tây
- 1 củ cà rốt
- 1 quả bắp Mỹ
- 1 củ su su
- 1 củ cải muối
- 1 cây hành boa rô
- 1 ít nấm bào ngư hoặc nấm đùi gà
- Gia vị: Dầu ăn, hạt nêm chay, đường, muối, bột ngọt, tiêu.
Cách làm
- Bước 1: Khoai tây, cà rốt, su su gọt vỏ, rửa sạch, thái các khúc vừa ăn. Bắp mỹ bóc sạch vỏ, râu rửa sạch thái các khoanh tròn vừa phải. Nấm bỏ gốc ngâm nước muối, rửa sạch, thái vừa ăn, để ráo. Hành boa rô rửa sạch, thái nhỏ. Củ cải trắng muối rửa sạch, thái lát mỏng.
- Bước 2: Bắc nồi nước lên bếp cho vào khoảng 1 lít nước lọc. Nấu nước sôi lên thả củ cải trắng muối, bắp khoanh vào. Nêm nêm 1 thìa cà phê muối, 2 thìa cà phê hạt nêm, 1 thìa cà phê đường, 1/2 thìa cà phê bột ngọt.
- Bước 3: Nấu khoảng 10 phút bạn cho khoai tây, cà rốt, củ su, nấm vào nồi. Nấu đến khi các nguyên liệu chín ra chất ngọt. Nêm nếm gia vị vừa ăn thì cho hành boa rô vào là xong.
6. Gỏi ngó sen chay
Ngó sen luôn được yêu thích khi dễ dàng chế biến thành những món canh, món xào ngon. Đặc biệt, gỏi ngó sen chay luôn khiến các bà nội trợ phải mê mẩn bởi độ ngon của món gỏi này. Ngó sen với độ giòn, ngon và bổ dưỡng, kết hợp cùng các loại rau củ khác càng khiến món gỏi chay thêm hấp dẫn. Cách làm món chay cúng, nộm ngó sen chay như sau:
Nguyên liệu
- Ngó sen 300 gr
- Cà rốt 1 củ
- Dưa leo 1 trái
- Bắp cải tím 1 cái
- Bánh phồng tôm chay 1 gói
- Đậu hũ chiên 1 miếng
- Nước mắm chay 3 muỗng canh
- Đường 4 muỗng canh
- Nước cốt chanh 3 muỗng canh
- Giấm 100 ml
- Đậu phộng 100 gr
- Ớt 2 trái
Cách làm
- Bước 1:
- Rửa sạch và cắt sợi cà rốt, bắp cải tím, dưa leo, cắt khúc ngó sen nếu ngó sen lớn thì chẻ làm 2 hoặc 4.
- Băm nhuyễn 2 trái ớt. Ngâm cà rốt, ngó sen với 50 ml giấm và 1 muỗng canh đường, vớt ra vắt ráo.
- Chiên phồng tôm, và đậu hũ cắt sợi chiên vàng.
- Bước 2:
- Pha 3 muỗng canh nước mắm, 3 muỗng canh đường, 3 muỗng nước cốt chanh, ớt băm.
- Cho các thành phần như bắp cải tím, dưa leo, cà rốt, ngó sen vào 1 cái tô lớn.
- Sau đó vừa trộn vừa cho nước mắm vào đến khi vừa ăn, sau đốc đậu hũ vào trộn nhẹ để tránh nát đậu hũ.
- Bước 3: cho gỏi ra dĩa thưởng thức, ăn kèm với bánh phồng tôm chay.
7. Bò lát chay xào cần tây
Nguyên liệu
- 1 gói bò lát chay
- 1 gói ướp gia vị chay
- 200g chả lụa chay
- 100g mủ gòn
- 100g đậu hũ thái
- 2 lá tàu hũ ky tươi
- 3 củ cải trắng
- 3 củ cà rốt
- 1 bông cải vừa
- Ngò gai, húng quế, sả cây
- Gia vị, dầu ăn
Cách làm
- Bước 1:
- Nấu nước dùng từ bắp cải, cà rốt, cải trắng với 4 lít nước trong vòng 1 tiếng 30 phút rồi đem tắt bếp lọc lấy nước.
- Phần mủ gòn bạn cũng nấu với nước sôi để nở xong rồi rửa lại với nước lạnh.
- Bò lát ngâm nước cho nở và vắt sạch để ráo.
- Chả lụa chay cắt khoanh tròn rồi chia làm 4 phần.
- Tàu hũ ky cắt vừa ăn, sả cây đập dập cắt khúc.
- Ướp gia vị chay với bò chay và mủ gòn ướp trong vòng 15 phút.
- Bước 2: cho dầu vào chảo phi thơm hành sả rồi bỏ cà rốt vào đảo qua lại trong khoảng 2 phút rồi cho thêm bò lát và mủ gòn vào đảo đều. Lúc này bạn cho thêm nước dùng vào đun sôi rồi cho đậu hũ chiên, tàu hũ ky vào luôn.
- Bước 3: nêm gia vị vừa ăn và nấu thêm 15 phút nữa với bột năng, như vậy món ăn sẽ có độ sánh đặc và ngon miệng hơn nhiều.
- Bước 4: món ăn chín thì tắt bếp, cho ra đĩa và thưởng thức. Khi ăn bạn có thể ăn kèm với bánh mì, cơm trắng, húng quế và ngò gai để tăng thêm hương vị thơm ngon của món ăn chay từ bò lát chay này.
Trên đây là những công thức nấu món chay cúng đơn giản, thanh đạm mà bạn có thể chế biến vào những dịp nhà có đám giỗ, ngày rằm hay mùng 1 hoặc lâu lâu bạn muốn thay đổi món cho bữa ăn hằng ngày cũng rất tốt. Những món ăn chay thường rất dễ làm, bổ dưỡng tốt cho sức khỏe nên bạn cứ mạnh dạn áp dụng một trong những công thức ở trên để nấu chiêu đãi cả nhà.
Đừng quên ghé thăm Songkhoe.Medplus mỗi ngày để cập nhật các thông tin về y tế, sức khỏe mới nhất bạn nhé.