Chế độ ăn không ngũ cốc mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, từ cải thiện tiêu hóa đến giảm viêm nhiễm và lượng đường trong máu. Tuy nhiên, nó cũng có thể có nhược điểm và có thể không phù hợp với một số người.
Hãy cùng tiếp tục xem bài viết Chế độ ăn không ngũ cốc có tốt sức khỏe không? của Medplus để có thêm thông tin chi tiết bạn đọc nhé!
Xem thêm một số bài viết có liên quan:
- Chế độ ăn kiêng xơ gan: những điều bạn cần biết
- Chế độ ăn mềm: thực phẩm nên ăn và nên tránh
- Chế độ ăn quân đội thuần chay có tốt cho bạn?
- Chế độ ăn kiêng ít dư lượng là gì?
1. Chế độ ăn không ngũ cốc là gì?
Một chế độ ăn không có ngũ cốc sẽ loại bỏ tất cả các loại ngũ cốc, cũng như các loại thực phẩm đến từ chúng.
Điều này bao gồm các loại ngũ cốc có chứa gluten như:
- Lúa mì
- Đánh vần
- Lúa mạch
- Lúa mạch đen
- Triticale
Nó cũng bao gồm những loại không chứa gluten, chẳng hạn như:
- Ngô khô
- Cây kê
- Cơm
- Cao lương
- Yến mạch
2. Làm thế nào để tuân theo chế độ ăn không ngũ cốc?
Để tuân theo chế độ ăn không ngũ cốc, bạn cần tránh ăn tất cả các loại ngũ cốc, cũng như thực phẩm có nguồn gốc từ ngũ cốc, bao gồm:
- Bánh mỳ
- Mỳ ống
- Muesli
- Cháo bột yến mạch
- Bánh gạo
- Ngũ cốc ăn sáng
- Bánh ngọt
- Bánh quy
Một chế độ ăn không ngũ cốc có thể có lượng carbs thấp một cách tự nhiên. Những người muốn bổ sung nhiều carbs hơn có thể lấy chúng từ trái cây, các loại đậu và rau có tinh bột, chẳng hạn như khoai tây, bí và ngô tươi.
3. Lợi ích của chế độ ăn không ngũ cốc
3.1 Có thể giúp điều trị một số tình trạng sức khỏe
Chế độ ăn không ngũ cốc thường được những người mắc một số bệnh tự miễn nhất định tuân theo và một số nghiên cứu ủng hộ việc sử dụng chế độ ăn này trong những trường hợp này.
Ví dụ: bệnh celiac là một chứng rối loạn tự miễn dịch ảnh hưởng đến khoảng 1% dân số phương Tây. Nó khiến cơ thể bạn nhầm lẫn gluten.
3.2 Có thể giảm viêm
Các loại ngũ cốc có thể góp phần gây viêm, được cho là nguyên nhân gốc rễ của nhiều bệnh mãn tính.
Ngoài ra, việc cắt bỏ ngũ cốc có thể khiến một số người tăng số lượng hoặc nhiều loại trái cây và rau quả mà họ ăn một cách tự nhiên – cả hai đều có thể giúp giảm viêm.
3.3 Có thể tăng cường giảm cân
Chế độ ăn không ngũ cốc có thể thúc đẩy quá trình giảm cân, có thể là do nó tự nhiên không chứa các loại ngũ cốc đã qua chế biến có trong thực phẩm giàu calo, nghèo chất dinh dưỡng như bánh mì trắng, mì ống trắng, bánh pizza, bánh rán, bánh quy và các loại bánh nướng khác.
Hơn nữa, việc loại bỏ toàn bộ nhóm thực phẩm khỏi chế độ ăn uống của bạn có thể làm giảm lượng calo tổng thể hàng ngày của bạn, tạo ra sự thiếu hụt calo cần thiết để giảm cân.
3.4 Giảm lượng đường trong máu
Các loại ngũ cốc rất giàu carbs tự nhiên. Do đó, chế độ ăn giàu ngũ cốc có thể gây lo ngại cho những người mắc bệnh tiểu đường hoặc hội chứng chuyển hóa.
Tuy nhiên, ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ có thể giúp ổn định và ngăn ngừa lượng đường trong máu tăng đột biến.
Vì vậy, bạn không hẳn cắt bỏ hoàn toàn các loại ngũ cốc để giảm lượng đường trong máu.
3.5 Các lợi ích tiềm năng khác
Chế độ ăn không ngũ cốc cũng có thể mang lại những lợi ích sức khỏe khác:
- Cải thiện sức khỏe tâm thần: chế độ ăn có chứa gluten với lo lắng, trầm cảm, rối loạn tâm trạng, ADHD, tự kỷ và tâm thần phân liệt.
- Có thể giúp giảm đau: chế độ ăn không ngũ cốc có thể giúp giảm đau vùng chậu ở phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung, một chứng rối loạn khiến mô lót bên trong tử cung phát triển ra bên ngoài tử cung.
- Có thể làm giảm các triệu chứng đau cơ xơ hóa: chế độ ăn không ngũ cốc có thể giúp giảm cơn đau lan rộng mà những người bị đau cơ xơ hóa gặp phải.
4. Nhược điểm
4.1 Có thể làm tăng nguy cơ táo bón
Một chế độ ăn không có ngũ cốc, đặc biệt là ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ, có thể hạn chế lượng chất xơ của bạn.
Các loại ngũ cốc chưa qua chế biến là một nguồn chất xơ không hòa tan đặc biệt tốt. Loại chất xơ này bổ sung khối lượng lớn vào phân của bạn, giúp thức ăn di chuyển qua ruột dễ dàng hơn và giảm nguy cơ táo bón.
Nếu bạn đang theo chế độ ăn không có ngũ cốc, hãy thử tăng cường ăn các loại thực phẩm giàu chất xơ như trái cây, rau, các loại đậu, quả hạch và hạt để giảm nguy cơ này.
4.2 Có thể hạn chế lượng chất dinh dưỡng
Ngũ cốc nguyên hạt là nguồn dinh dưỡng dồi dào, đặc biệt là chất xơ, vitamin B, sắt, magie, phốt pho, mangan và selen.
Việc tuân theo chế độ ăn không có ngũ cốc một cách không cần thiết có thể làm tăng nguy cơ thiếu hụt chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin B, sắt và khoáng chất vi lượng.
Ngoài ra, tăng cường ăn các loại thực phẩm khác, chẳng hạn như trái cây, rau, quả hạch, hạt, đậu, thịt, cá và trứng, có thể giúp bù đắp bất kỳ chất dinh dưỡng.
4.3 Có thể hạn chế một cách không cần thiết
Việc coi thường các loại ngũ cốc một cách không cần thiết vì lý do sức khỏe có mục đích cũng có thể thúc đẩy các hành vi ăn uống chỉnh hình
Hơn nữa, loại trừ tất cả các loại ngũ cốc khỏi chế độ ăn uống của bạn có thể làm giảm sự đa dạng và khiến chế độ ăn kiêng của bạn trở nên hạn chế không cần thiết.