HỘI CHỨNG MIRIZZI CÓ ĐIỀU TRỊ ĐƯỢC KHÔNG?

Hội chứng Mirizzi xảy ra khi có một viên sỏi lớn hoặc nhiều viên sỏi nhỏ chèn vào túi Hartmann của túi mật hoặc ống túi mật gây tắc nghẽn ống túi mật. Khi đó gây ra các hậu quả như: làm giãn túi mật, dày thành và viêm túi mật cấp, có thể gây viêm lân cận và dính vào ống mật chủ, lâu dài viên sỏi có thể gây hoại tử thành ống mật và gây rò.

Hội chứng Mirizzi là một biến chứng của bệnh sỏi túi mật cần được chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý ác tính khác cũng gây ra triệu chứng vàng da tắc mật.

Sinh lý bệnh của hội chứng Mirizzi như sau: Sự mắc kẹt của một viên sỏi lớn hoặc nhiều viên sỏi nhỏ trong túi Hartmann hoặc ống túi mật dẫn đến hội chứng Mirizzi qua 2 con đường sau:

• Viêm mạn tính và/ hoặc cấp tính dẫn đến sự co thắt của túi mật dẫn đến hẹp ống gan chung thứ phát, và có thể gây viêm đường mật ở 1 đoạn và thúc đẩy quá trình viêm.
• Hoại tử thành ống: việc kẹt của một viên sỏi lớn dẫn đến rò túi mật đường mật và thứ phát gây hoại tử thành ống gây nhiễm trùng ổ bụng, nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm khuẩn,… có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Khi xuất hiện các triệu chứng của hội chứng Mirizzi tức là sỏi túi mật đã có từ lâu. Hội chứng Mirizzi có các triệu chứng điển hình của các triệu chứng về đường mật như:

• Vàng da, củng mạc mắt vàng, nước tiểu màu vàng sẫm. Ngoài ra có thể xuất hiện các triệu chứng toàn thân như sốt và đau bụng vùng mạn sườn phải, vùng thượng vị.
• Mệt mỏi, chán ăn, khó tiêu, phân có thể bạc màu.
• Bệnh nhân cũng có thể kèm theo biểu hiện của viêm tụy cấp như: đau bụng, đầy hơi, nôn, bí trung đại tiện.

Xét nghiệm cận lâm sàng cho thấy:

• Tăng bilirubin máu, có thể tăng men gan, tăng bạch cầu nếu có viêm túi mật cấp, viêm tụy cấp hoặc viêm ống mật chủ.
• Siêu âm có thể thấy viên sỏi kẹt ở ống túi mật hoặc sỏi trong túi mật.
• Chụp cắt lớp có giá trị giúp chẩn đoán phân biệt với các khối u, viêm xơ chai đường mật.
• Chụp cộng hưởng từ đường mật (MRCP) dễ đánh giá sỏi và cấu trúc đường mật hơn.
• Nội soi mật tụy ngược dòng chụp đường mật (ERCP) hoặc chụp đường mật qua da (PTC) cũng đánh giá được sỏi và đường mật, tuy nhiên ERCP được lựa chọn như tiêu chuẩn vàng và qua ERCP còn có thể làm một số thủ thuật can thiệp điều trị luôn được.

Các phương pháp điều trị hội chứng Mirizzi bao gồm:

• Phẫu thuật. Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính trong điều trị hội chứng Mirizzi. Phẫu thuật nhằm mục đích loại bỏ sỏi, là các nguyên nhân gây viêm túi mật và sỏi chèn túi mật. Các phương pháp phẫu thuật như: cắt túi mật toàn bộ, cắt túi mật, phục hồi chỗ rò bằng hoặc tạo hình đường mật, cắt túi mật – tạo hình đường mật… tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.
• Nội soi mật tụy ngược dòng có thể dùng để chẩn đoán và điều trị như một biện pháp trì hoãn trước khi phẫu thuật, giúp giải phóng sự chèn ép ống mật chủ. Nội soi lấy sỏi ống mật chủ có thể không cần thăm dò ống mật chủ tại thời điểm phẫu thuật. Tuy nhiên phương pháp này chỉ áp dụng nếu hội chứng Mirizzi được chẩn đoán trước phẫu thuật.
• Mổ mở qua đường bụng nhằm cắt bỏ túi mật, kiểm tra sỏi trên ống mật. Lưu ý trước khi cắt bỏ túi mật cần chụp X- quang để xác định chẩn đoán và đặc điểm giải phẫu của đường mật.

Hội chứng Mirizzi xảy ra do bệnh lý sỏi túi mật. Vì vậy, cách phòng bệnh tốt nhất là khám, phát hiện sớm và chủ động điều trị sỏi túi mật. Đối với mọi người nên khám sức khỏe định kỳ 6 tháng 1 lần. Ở người có bệnh lý sỏi gan, sỏi mật thì bác sĩ và bệnh nhân cần quan tâm để phát hiện sớm và có phương pháp điều trị tích cực để ngăn chặn hội chứng này.