Hội chứng sợ bẩn là tình trạng ám chỉ nỗi sợ bị ô nhiễm không lành mạnh. Việc quan tâm đến các vấn đề như lây nhiễm chéo thực phẩm, tiếp xúc với dịch cơ thể của người khác và giữ gìn vệ sinh tốt là điều bình thường và thận trọng. Tuy nhiên, nếu bạn mắc Hội chứng sợ bẩn, những lo lắng bình thường này sẽ trở nên quá mức. Chứng ám ảnh có xu hướng khá phổ biến và ảnh hưởng đến mọi người thuộc mọi tầng lớp trong xã hội.
1. Hội chứng sợ bẩn và Rối loạn ám ảnh cưỡng chế
Hội chứng sợ bẩn được cho là có liên quan đến chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD). Những ám ảnh OCD là những thôi thúc hoặc hình ảnh không mong muốn lặp đi lặp lại, dai dẳng và gây ra sự đau khổ hoặc lo lắng. Những ám ảnh này có thể xâm nhập khi bạn đang cố gắng nghĩ hoặc làm những việc khác.
Những nỗi ám ảnh thường có chủ đề đối với chúng, chẳng hạn như:
- Sợ ô nhiễm
- Cần phải có mọi thứ trật tự và cân xứng
- Suy nghĩ hung hăng hoặc kinh khủng về việc làm hại bản thân hoặc người khác
- Suy nghĩ không mong muốn, bao gồm gây hấn, chủ đề tình dục hoặc tôn giáo
- Một trong những triệu chứng phổ biến nhất của Hội chứng sợ bẩn là rửa tay thường xuyên, cũng là một triệu chứng phổ biến của OCD. Tuy nhiên, động cơ để rửa tay là khác nhau. Những người mắc chứng OCD buộc phải giảm bớt sự đau khổ mà họ trải qua do không hoàn thành hành động đó, trong khi những người mắc Hội chứng sợ bẩn bị bắt buộc phải hoàn thành hành động cụ thể để loại bỏ vi trùng. Sự khác biệt là rất nhỏ và nhiều người bị cả hai tình trạng này, vì vậy điều quan trọng là phải đến gặp chuyên gia sức khỏe tâm thần để được chẩn đoán chính xác.
2. Triệu chứng
Nếu bạn mắc Hội chứng sợ bẩn, bạn có thể gặp một số triệu chứng nhất định khi tiếp xúc với bụi bẩn hoặc vi khuẩn. Các triệu chứng như vậy có thể bao gồm:
- Khóc lóc
- Tim đập nhanh
- Run rẩy
- Đổ mồ hôi
Những triệu chứng này có thể chỉ xảy ra khi nhìn thấy đối tượng ám ảnh của bạn, như trường hợp đào hố trong vườn hoặc khi bạn tin rằng có thể đã xảy ra tiếp xúc với vi trùng, chẳng hạn như khi bắt tay ai đó hoặc sử dụng tay nắm cửa.
Bạn có thể tắm nhiều lần mỗi ngày. Bạn có thể mang theo và sử dụng nước rửa tay thường xuyên. Bạn có thể không muốn sử dụng nhà vệ sinh công cộng, chia sẻ thức ăn hoặc đi phương tiện giao thông công cộng.
3. Các biến chứng
Vì những người mắc chứng bệnh này sợ vi trùng do người khác mang theo, nên tình trạng này có thể khiến bạn trốn tránh các tình huống xã hội. Bạn có thể tránh các cuộc tụ họp mong đợi như tiệc làm việc, họp mặt trong kỳ nghỉ và các cuộc họp. Khi tham gia, bạn có thể thấy mình tránh tiếp xúc cơ thể và vệ sinh tay thường xuyên hơn.
Theo thời gian, những hành vi này có thể dẫn đến sự cô lập. Bạn bè và người thân của bạn có thể không hiểu và họ có thể coi bạn là kẻ thù địch hoặc thậm chí là hoang tưởng. Bạn có thể phát triển chứng sợ xã hội, trong đó bạn bắt đầu sợ tiếp xúc với người khác.
4. Điều trị
May mắn thay, Hội chứng sợ bẩn có thể được quản lý thành công. Điều quan trọng là phải đến gặp chuyên gia sức khỏe tâm thần càng sớm càng tốt vì tình trạng bệnh có xu hướng xấu đi theo thời gian. Liệu pháp nhận thức – hành vi là hình thức điều trị phổ biến nhất, mặc dù thuốc cũng có thể được kê đơn. Tùy thuộc vào định hướng của bác sĩ trị liệu, bạn có thể được khuyến khích khám phá gốc rễ của chứng ám ảnh, hoặc đơn giản là bạn có thể được dạy cách kiểm soát các triệu chứng.
Xem thêm: Chứng sợ mùi hôi và 5 điều cần biết