Than hoạt tính là gì? Liệu nó có lợi ích gì cho sức khoẻ của bạn? Tác dụng của than hoạt tính bao gồm điều trị ngộ độc, thúc đẩy chức năng thận và giảm mức cholesterol. Ngoài ra, nó cũng còn một số công dụng khác. Hãy cùng MedPlus tìm hiểu về lợi ích của than hoạt tính trong bài viết dưới đây nhé!
Than hoạt tính là gì?
Than hoạt tính là một loại bột đen mịn làm từ than xương, vỏ dừa, than bùn, than cốc dầu mỏ, than đá, hố ô liu hoặc mùn cưa. Than được “kích hoạt” bằng cách xử lý ở nhiệt độ rất cao. Nhiệt độ cao thay đổi cấu trúc bên trong của nó, làm giảm kích thước lỗ chân lông và tăng diện tích bề mặt của nó.
Tác dụng của than hoạt tính đối với sức khoẻ
1. Phương pháp điều trị ngộ độc khẩn cấp
Nhờ đặc tính liên kết độc tố, than hoạt tính có nhiều công dụng y tế. Ví dụ, than hoạt tính thường được sử dụng trong các trường hợp ngộ độc. Đó là bởi vì nó có thể liên kết nhiều loại thuốc, làm giảm tác dụng của chúng. Nó đã được sử dụng làm thuốc giải độc độc từ đầu những năm 1800. Nó có thể được sử dụng để điều trị quá liều thuốc theo toa.
Điều quan trọng cần lưu ý là than hoạt tính không hiệu quả trong mọi trường hợp ngộ độc. Ví dụ, nó dường như ít ảnh hưởng đến rượu, kim loại nặng, sắt, lithium, kali, axit hoặc kiềm. Hơn nữa, các chuyên gia cảnh báo rằng than này không nên được sử dụng thường xuyên trong mọi trường hợp ngộ độc. Thay vào đó, việc sử dụng nó nên được xem xét trên cơ sở từng trường hợp cụ thể.
2. Có thể thúc đẩy chức năng thận
Than hoạt tính có thể giúp thúc đẩy chức năng thận bằng cách giảm số lượng chất thải mà thận phải lọc. Điều này có thể đặc biệt có lợi ở những bệnh nhân mắc bệnh thận mãn tính.
Thận khỏe mạnh thường được trang bị rất tốt để lọc máu mà không cần thêm trợ giúp. Tuy nhiên, bệnh nhân mắc bệnh thận mãn tính thường khó loại bỏ urê và các chất độc khác ra khỏi cơ thể. Than này có thể có khả năng liên kết với urê và các độc tố khác, giúp cơ thể bạn loại bỏ chúng. Nó giúp cải thiện chức năng thận ở những người mắc bệnh thận mãn tính. Trong một nghiên cứu khác, bổ sung than này có thể đã giúp làm giảm nồng độ urê trong máu và các chất thải khác ở bệnh nhân mắc bệnh thận giai đoạn cuối.
3. Giảm triệu chứng hội chứng mùi cá
Than hoạt tính có thể giúp giảm mùi khó chịu ở những người bị trimethylamin niệu (TMAU), còn được gọi là hội chứng mùi cá. TMAU là một tình trạng di truyền trong đó trimethylamine (TMA), một hợp chất có mùi tương tự như cá thối rữa, tích tụ trong cơ thể.
Những người khỏe mạnh thường có thể chuyển TMA có mùi tanh thành một hợp chất không có mùi trước khi bài tiết nó qua nước tiểu. Tuy nhiên, những người bị TMAU thiếu enzyme cần thiết để thực hiện chuyển đổi này. Điều này khiến TMA tích tụ trong cơ thể và xâm nhập vào nước tiểu, mồ hôi và hơi thở, tạo ra mùi hôi. Các nghiên cứu cho thấy bề mặt xốp của than hoạt tính có thể giúp liên kết các hợp chất có mùi nhỏ như TMA, làm tăng sự bài tiết của chúng. Một nghiên cứu nhỏ ở bệnh nhân TMAU đã phân tích tác dụng của việc bổ sung 1,5 gram than trong 10 ngày. Nó làm giảm nồng độ TMA trong nước tiểu của bệnh nhân xuống mức an toàn.
4. Có thể làm giảm mức cholesterol
Than hoạt tính cũng có thể giúp giảm mức cholesterol. Nó có thể liên kết cholesterol và axit mật có chứa cholesterol trong ruột, ngăn cơ thể hấp thụ chúng. Trong một nghiên cứu, dùng 24 gram than này mỗi ngày đã làm giảm 25% cholesterol LDL xấu. Nồng độ cholesterol HDL tốt cũng tăng 8%.
5. Công dụng khác của than hoạt tính
- Lọc nước: Than này là một cách phổ biến để giảm hàm lượng kim loại nặng và florua trong nước. Tuy nhiên, nó dường như không hiệu quả trong việc loại bỏ virus, vi khuẩn hoặc khoáng chất cứng.
- Làm trắng răng: Sử dụng than hoạt tính để đánh răng là giai thoại phổ biến, nó có thể làm trắng và sáng răng.
- Ngăn ngừa nôn nao: Đôi khi, nó được sử dụng như một phương pháp chữa trị nôn nao.
- Điều trị da: Đây có thể là phương pháp điều trị hiệu quả đối với mụn trứng cá và côn trùng hoặc rắn cắn.
Than hoạt tính là một bổ sung với nhiều công dụng. Nó có thể có khả năng giảm cholesterol, điều trị ngộ độc, giảm khí và thúc đẩy chức năng thận. Tuy nhiên, bạn chỉ nên sử dụng nó trong liều lượng an toàn. Bạn cũng nên tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi sử dụng.
Nguồn tham khảo: