Tyrosine là chất gì?
Tyrosine(kí hiệu là Tyr hoặc Y) hoặc 4-hydroxyphenylalanine là một trong 20 axit amin tiêu chuẩn được sử dụng bởi các tế bào để tổng hợp protein. Đây là một axit amin không thiết yếu với một chuỗi bên phân cực. Chúng được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm, đặc biệt là phô mai. Trên thực tế, từ “tyrosine” xuất phát từ tyros trong tiếng Hy Lạp, có nghĩa là pho-mát. Chúng cũng được tìm thấy trong thịt gà, gà tây, cá, các sản phẩm từ sữa và hầu hết các loại thực phẩm giàu protein khác.
Tyrosine giúp tạo ra một số chất quan trọng, bao gồm:
- Dopamine: Dopamine có vai trò quan trọng đối với trí nhớ, kỹ năng vận động và cải thiện tâm trạng.
- Adrenaline và noradrenaline: là những nội tiết tố do căng thẳng – những hóc môn được tiết ra trong các tình huống căng thẳng, để giải phóng năng lượng của cơ thể và chuẩn bị cho một tình huống “chiến đấu hay trốn chạy”.
- Hormon tuyến giáp: Hormon tuyến giáp được sản xuất bởi tuyến giáp và chủ yếu chịu trách nhiệm điều chỉnh quá trình trao đổi chất.
- Melanin: Sắc tố này quy định màu sắc cho làn da, tóc và mắc. Những người da sẫm màu có nhiều melanin trong da hơn những người da sáng.
Tyrosine có sẵn như là một thực phẩm chức năng bổ sung trong chế độ ăn uống. Bổ sung tyrosine được cho là làm tăng mức độ của các chất dẫn truyền thần kinh dopamine, adrenaline và norepinephrine, giúp cải thiện trí nhớ và hiệu suất hoạt động trong các tình huống căng thẳng.
Bài viết này cung cấp những thông tin hữu ích về tyrosine cũng như những vai trò và lợi ích sức khỏe mà chúng mang lại.
Những lợi ích tuyệt vời đối với sức khỏe.
1. Giảm căng thẳng.
Sự căng thẳng này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến lý luận, trí nhớ, sự tập trung bằng cách giảm dẫn truyền thần kinh. Ví dụ, loài gặm nhấm tiếp xúc với lạnh (tác nhân gây căng thẳng từ môi trường) đã bị suy giảm trí nhớ do sự suy giảm chất dẫn truyền thần kinh. Tuy nhiên, khi được bổ sung tyrosine chúng đã có sự cải thiện đáng kể trong việc gia tăng chất dẫn truyền thần kinh và phục hồi trí nhớ.
Trong một nghiên cứu ở 22 phụ nữ, tyrosine đã cải thiện đáng kể trí nhớ khi làm việc trong môi trường làm việc áp lực so với nhóm đối chứng. Trong một nghiên cứu tương tự, 22 người tham gia đã được bổ sung tyrosine hoặc giả dược trước khi hoàn thành một bài kiểm tra đo lường tính linh hoạt nhận thức. Tyrosine đã cho hiệu quả hơn đáng kể so với giả dược trong việc cải thiện sự nhạy bén trong nhận thức.
Ngoài ra, chúng cũng đã được chứng minh là có lợi cho những người bị thiếu ngủ. Một liều duy nhất đã có thể giúp những người mất ngủ một đêm tỉnh táo hơn ba tiếng so với nhóm đối chứng. Hai đánh giá kết luận rằng, bổ sung tyrosine có thể ngăn ngừa suy giảm tinh thần và cải thiện nhận thức trong các tình huống căng thẳng ngắn hạn.
2. Có thể có lợi cho những người mắc bệnh Phenylketon niệu (PKU).
Phenylketon niệu (PKU) là một tình trạng di truyền hiếm gặp do khiếm khuyết trong gen giúp tạo ra enzyme phenylalanine hydroxylase. Cơ thể sử dụng enzyme này để chuyển phenylalanine thành tyrosine, được sử dụng để tạo ra các chất dẫn truyền thần kinh. Tuy nhiên, khi không có enzyme này, cơ thể chúng ta có thể phá vỡ phenylalanine, khiến nó tích tụ trong cơ thể.
Cách chính để điều trị PKU là tuân theo chế độ ăn kiêng hạn chế các loại thực phẩm có chứa phenylalanine.
Vì tyrosine được sản xuất từ phenylalanine, những người mắc bệnh PKU có thể bị thiếu tyrosine. Điều này có thể góp phần gây ra các vấn đề về hành vi. Bổ sung tyrosine có thể là một lựa chọn khả thi để giảm bớt các triệu chứng này. Tuy nhiên, kết quả của các nghiên cứu là hỗn hợp và chưa thể đưa ra bất kì kết luận về vấn đề này.
3. Bằng chứng về tác dụng của tyrosine trong việc cải thiện chứng trầm cảm là hỗn hợp.
Tyrosine cũng đã được cho là giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh trầm cảm. Trầm cảm xảy ra khi các chất dẫn truyền thần kinh trong não trở nên mất cân bằng. Thuốc chống trầm cảm kê đơn thường có tác dụng tăng cường năng lượng nuôi dưỡng tế bào não, phục hồi các rối loạn dẫn truyền xung động thần kinh, tăng cường sức khỏe toàn trạng từ đó giảm triệu chứng mệt mỏi kéo dài, mất ngủ, đau đầu, giúp người bệnh nhanh chóng lấy lại tinh thần và sức khỏe.
Tyrosine có thể làm tăng khả năng sản xuất chất dẫn truyền thần kinh nên được cho là hoạt động như một thuốc chống trầm cảm mặc dù những nghiên cứu ban đầu không hỗ trợ cho tuyên bố này.
Tuy nhiên, những người bị trầm cảm có mức độ dopamine, adrenaline hoặc noradrenaline thấp có thể được hưởng lợi từ việc bổ sung tyrosine. Trên thực tế, một nghiên cứu giữa những người bị trầm cảm do thiếu dopamine lưu ý rằng, tyrosine mang lại lợi ích đáng kể về mặt lâm sàng.
Vì vậy, cần nhiều nghiên cứu bổ sung trước khi đưa ra bất kì kết luận nào về tác dụng chống trầm cảm của loại axit amin này.
Nguồn tham khảo: