Béo phì chủ yếu gây ra bởi sự mất cân bằng giữa lượng calo tiêu thụ. Tuy nhiên, nhiều yếu tố nguy cơ góp phần gây ra bệnh. Trong khi những lựa chọn về lối sống như thói quen ăn uống kém và không tập thể dục đủ là nguyên nhân chính gây ra thừa cân, mọi người có thể dễ bị béo phì do di truyền hoặc một số tình trạng bệnh lý nhất định. Vậy hãy cùng Medplus tìm hiểu yếu tố gây ra béo phì qua bà viết dưới đây nhé!
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các loại bệnh khác:
6 Yếu tố dẫn đến bị béo phì
Những yếu tố góp phần lớn nhất gây ra béo phì là các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được bao gồm chế độ ăn uống, tập thể dục, ngủ và căng thẳng. Thay đổi lối sống phù hợp có thể giúp giảm khả năng bị béo phì.
1. Chế độ ăn
Béo phì có thể phát triển theo thời gian khi bạn nạp vào cơ thể nhiều calo hơn mức tiêu thụ. Sự mất cân bằng calo này khiến cơ thể bạn tích trữ chất béo. Số lượng calo có thể ảnh hưởng đến việc tăng cân của bạn, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng các yếu tố khác có thể xác định cách cơ thể bạn sử dụng lượng calo đó — và do đó, số cân bạn tăng lên.
2. Thực phẩm chế biến
Không phải tất cả calo đều được tạo ra như nhau. Một số loại thực phẩm và cách ăn uống có thể xác định lượng calo bạn có thể tiêu thụ.
Trong một nghiên cứu năm 2019, các đối tượng được cho ăn chế độ ăn kiêng phù hợp với calo gồm thực phẩm đã qua chế biến hoặc chưa qua chế biến trong hai tuần, sau đó chuyển sang chế độ ăn khác. Các đối tượng được hướng dẫn ăn nhiều hay ít tùy thích trong suốt quá trình nghiên cứu.
Kết quả cho thấy những người tham gia chế độ ăn thực phẩm chế biến tiêu thụ nhiều calo hơn và tăng trung bình khoảng 1 pound so với những người chỉ ăn thực phẩm chưa qua chế biến, những người ít calo hơn và giảm trung bình gần pound. Ngoài ra, các hormone ức chế sự thèm ăn tăng lên nhiều hơn với chế độ ăn thực phẩm chưa qua chế biến so với chế độ ăn thực phẩm chế biến sẵn.
Bạn có thể giúp giảm số lượng thực phẩm chế biến mà bạn ăn bằng cách:
- Hạn chế thức ăn nhanh
- Chuẩn bị nhiều bữa ăn hơn ở nhà
- Chọn ngũ cốc nguyên hạt thay vì ngũ cốc tinh chế, đã qua chế biến nhiều hơn
- Tăng cường tiêu thụ toàn bộ trái cây, rau, quả hạch và các nguồn protein lành mạnh, chẳng hạn như thịt gia cầm, cá và đậu
Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn có thể là một chiến lược hiệu quả để ngăn ngừa và điều trị béo phì.
3. Thêm đường
Việc tiêu thụ quá nhiều đường bổ sung là một yếu tố nguy cơ dẫn đến sự phát triển lâu dài của bệnh béo phì. “Đường bổ sung” đề cập đến tất cả các loại đường được thêm vào thực phẩm, chứ không phải là những loại đường xuất hiện tự nhiên (chẳng hạn như trong trái cây).
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) khuyến nghị hạn chế lượng đường bổ sung xuống dưới sáu muỗng cà phê mỗi ngày đối với phụ nữ và chín muỗng cà phê mỗi ngày đối với nam giới.
Một phần của vấn đề là đường thêm vào có nhiều tên gọi. Vì vậy, trừ khi bạn đọc kỹ nhãn thành phần, bạn có thể không nhận ra có bao nhiêu loại đường khác nhau đã được thêm vào những gì bạn đang ăn hoặc uống.
Các tên khác của đường bổ sung bao gồm:
- Maltose
- Sucrose
- Mật đường
- Xi-rô ngô nhiều đường fructose
- Đường mía
- Xi-rô
- Chất làm ngọt ngô
4. Chất béo bão hòa
Tiêu thụ chất béo bão hòa có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn. Và do thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa thường chứa nhiều calo, điều này có thể đóng một vai trò trong sự phát triển của bệnh béo phì.
Một nghiên cứu năm 2018 cho thấy rằng ăn một bữa ăn có nhiều chất béo bão hòa ảnh hưởng đến độ nhạy cảm với insulin, dẫn đến lượng đường trong máu sau bữa ăn cao hơn và chứng viêm góp phần gây ra béo phì.
5. Bài tập quá ít
Một lối sống ít vận động có thể dẫn đến nguy cơ béo phì cao hơn. Từ lái xe đi làm mỗi ngày đến ngồi vào bàn làm việc hàng giờ liền — và sau đó, đối với nhiều người, về nhà và ngồi trước ti vi — nhiều người vẫn ít vận động quá lâu hàng ngày, điều này có liên quan đến tăng cân và béo phì.
Dữ liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) cho thấy tỷ lệ béo phì có xu hướng cao hơn ở những khu vực mà người lớn cho biết họ không hoạt động thể chất trong thời gian rảnh rỗi.
6. Ngủ không đủ giấc
Một nguyên nhân khác gây béo phì có liên quan đến lối sống hiện đại là thiếu ngủ. Một nghiên cứu năm 2012 trên tạp chí Sleep cho thấy ngủ quá ít có thể dẫn đến những thay đổi về trao đổi chất dẫn đến tăng cân.
Trong nghiên cứu, những đối tượng ngủ 4 tiếng mỗi đêm có lượng ghrelin cao hơn, một loại hormone làm tăng cảm giác thèm ăn. Các tác giả nghiên cứu cho rằng ngủ quá ít góp phần làm tăng cân bằng cách thúc đẩy tín hiệu đói dẫn đến ăn quá nhiều.
Nguồn tham khảo: