U thần kinh đệm là một loại khối u phát triển trong não và tủy sống. Gliomas bắt đầu trong chất hỗ trợ nhớt (tế bào thần kinh đệm) bao quanh các tế bào thần kinh và giúp chúng hoạt động. Hãy cùng, Medplus tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các loại bệnh khác:
1. U thần kinh đệm là gì?
U thần kinh đệm, hay đầy đủ hơn là u nguyên bào thần kinh đệm đa dạng (GBM – glioblastoma multiforme), là một dạng khối u não ác tính khá phổ biến ở người lớn. Về bản chất, khối u này thuộc loại u sao bào (astrocytoma) – các tế bào thần kinh đệm có hình sao giúp nuôi dưỡng và hỗ trợ các tế bào thần kinh (neuron) trong não bộ. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thì u nguyên bào thần kinh đệm được xếp vào nhóm u sao bào độ IV.
U sao bào được chia thành 4 cấp độ dựa trên những đặc điểm khác biệt của chúng so với tế bào bình thường. Mỗi cấp độ sẽ phản ánh tốc độ phát triển và tính xâm lấn của khối u. Một khối u ở độ IV đồng nghĩa với việc chúng là loại phát triển nhanh và mạnh nhất, có thể lan rộng khắp não bộ trong thời gian ngắn.
Ở người lớn, khối u này thường bắt đầu từ đại não, phần lớn nhất trong não bộ. Đặc tính của chúng là phát triển nhanh và dễ dàng xâm lấn lan tỏa sang các mô lân cận. Thế nhưng, khối u hiếm khi ảnh hưởng đến các vị trí bên ngoài não bộ.
2. Triệu chứng của u thần kinh đệm
Các triệu chứng của u thần kinh đệm khác nhau tùy thuộc vào loại khối u, cũng như kích thước, vị trí và tốc độ phát triển của nó.
Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến của u thần kinh đệm bao gồm:
- Đau đầu
- Buồn nôn hoặc nôn mửa
- Lú lẫn hoặc giảm chức năng não
- Mất trí nhớ
- Thay đổi tính cách hoặc cáu kỉnh
- Vấn đề cân bằng
- Tiểu không tự chủ
- Các vấn đề về thị lực, chẳng hạn như nhìn mờ, nhìn đôi hoặc mất thị lực ngoại vi
- Nói khó
- Động kinh, đặc biệt ở những người không có tiền sử động kinh
3. Các yếu tố rủi ro của u thần kinh đệm
Như với hầu hết các khối u não nguyên phát, nguyên nhân chính xác của u thần kinh đệm không được biết. Nhưng có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bị u não. Các yếu tố rủi ro bao gồm:
- Tuổi. Nguy cơ phát triển khối u não tăng lên khi bạn già đi. U xơ thường gặp nhất ở người lớn trong độ tuổi từ 45 đến 65. Tuy nhiên, u não có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Một số loại u thần kinh đệm, chẳng hạn như u phụ và u tế bào hình sao không bào, phổ biến hơn ở trẻ em và thanh niên.
- Tiếp xúc với bức xạ. Những người đã tiếp xúc với một loại bức xạ được gọi là bức xạ ion hóa có nguy cơ mắc các khối u não cao hơn. Ví dụ về bức xạ ion hóa bao gồm: liệu pháp bức xạ được sử dụng để điều trị ung thư và tiếp xúc với bức xạ do bom nguyên tử gây ra.
Các dạng bức xạ phổ biến nhất, chẳng hạn như trường điện từ từ đường dây điện và bức xạ tần số vô tuyến từ lò vi sóng, đã không được chứng minh là làm tăng nguy cơ phát triển u thần kinh đệm.
Không rõ liệu việc sử dụng điện thoại di động có làm tăng nguy cơ ung thư não hay không. Một số nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ có thể có giữa việc sử dụng điện thoại di động và một loại ung thư não được gọi là u thần kinh âm thanh. Nhiều nghiên cứu khác không tìm thấy mối liên hệ nào. Vì điện thoại di động là một yếu tố tương đối mới, nên cần có những nghiên cứu lâu dài hơn để hiểu được tác động tiềm ẩn đối với nguy cơ ung thư. Hiện tại, nếu bạn lo lắng về mối liên hệ có thể có giữa điện thoại di động và ung thư, các chuyên gia khuyên bạn nên hạn chế tiếp xúc bằng cách sử dụng loa ngoài hoặc thiết bị rảnh tay, cho phép bạn giữ điện thoại di động cách xa đầu.
- Tiền sử gia đình bị u thần kinh đệm. Glioma hiếm khi chạy trong gia đình. Nhưng có tiền sử gia đình bị u thần kinh đệm có thể tăng gấp đôi nguy cơ phát triển bệnh này. Một số gen được liên kết lỏng lẻo với u thần kinh đệm, nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để xác nhận mối quan hệ giữa các biến thể di truyền này và khối u não.
Nguồn tham khảo: