Trẻ bị tiểu đường có sao không?
Trẻ bị tiểu đường ngày nay đang gia tăng đáng kể. Nhiều người cho rằng người cao tuổi mới là đối tượng dễ mắc bệnh này nhất. Tuy nhiên, tuổi tác chỉ là một yếu tố liên quan đến tiểu đường. Trong khi đó, lối sống, môi trường và di truyền cũng góp phần không nhỏ hình thành bệnh.
Tiểu đường ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và cuộc sống của trẻ. Việc phát hiện bệnh cũng tương đối khó khăn vì những biểu hiện tiểu đường ở trẻ ít rõ ràng hơn so với người lớn. Vì vậy, để sớm nhận biết những triệu chứng của tiểu đường ở trẻ, mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây.
Áp dụng lối sống lành mạnh, trẻ vẫn có sức khỏe tương đương với một người bình thường. Quan trọng nhất vẫn là một chế độ ăn uống lành mạnh, ít đường nhất có thể
Bệnh tiểu đường là gì?
Glucose là chất cần thiết cho cơ thể của bé. Nó là nguồn năng lượng cho các tế bào của cơ bắp, các mô, đặc biệt não bộ. Glucose có trong thực phẩm và được dự trữ trong gan (tạo thành glycogen).
Trong trường hợp bé biếng ăn dẫn đến lượng glucose trong máu quá thấp, gan sẽ ly giải những phân tử glycogen thành glucose và cân bằng lại lượng đường trong máu. Máu hấp thụ glucose và cung cấp cho các tế bào trong cơ thể.
Tuy nhiên, các tế bào này không thể sử dụng nguồn “nhiên liệu” này một cách trực tiếp. Chúng phải có sự hỗ trợ của insulin. Insulin cho phép các tế bào hấp thụ glucose, làm giảm nồng độ glucose trong máu. Sau khi đường huyết đã giảm, tuyến tụy cũng sẽ giảm sản xuất insulin.
Bất kỳ sự bất thường nào xảy ra trong quá trình trao đổi chất này đều có thể làm cho glucose không thể đi vào các tế bào và cung cấp năng lượng. Kết quả là lượng đường vẫn còn trong máu. Sự mất cân bằng này được tích lũy qua thời gian và dẫn đến lượng đường trong máu cao đáng kể, được gọi là tăng đường huyết hay tiểu đường.
Có 2 loại tiểu đường mà trẻ hay mắc là tiểu đường type 1 và tiểu đường type 2
Nguyên nhân trẻ bị tiểu đường
Có 2 loại tiểu đường mà trẻ hay mắc là tiểu đường type 1 và tiểu đường type 2.
Trẻ bị tiểu đường type 1
Nguyên nhân chính xác gây bệnh tiểu đường type 1 không rõ. Theo các chuyên gia, nguyên nhân tiểu đường có thể là do hệ thống miễn dịch tấn công và phá hủy các tế bào sản xuất insulin của bạn trong tuyến tụy. Điều này khiến bạn có ít hoặc không có insulin. Lúc này, lượng đường thay vì chuyển đến các tế bào lại tích lũy trong máu, gây ra đái tháo đường.
Tiểu đường type 1 được cho là do tính nhạy cảm di truyền và các yếu tố môi trường gây ra, mặc dù các yếu tố chính xác gây bệnh vẫn chưa rõ.
Trẻ bị tiểu đường type 2
Ở những người bị tiền tiểu đường và tiểu đường type 2, các tế bào trở nên đề kháng với hoạt động của insulin và tuyến tụy không thể tạo đủ insulin để vượt qua sự đề kháng này. Lúc này, đường sẽ không thể đến các tế bào trong cơ thể mà tích tụ trong máu.
Nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa rõ, mặc dù nhiều người tin rằng yếu tố di truyền và môi trường đóng một vai trò trong việc gây ra tiểu đường type 2. Thừa cân có liên hệ chặt chẽ với tiểu đường type 2, song không phải ai mắc tiểu đường type 2 đều thừa cân.
Những triệu chứng khi trẻ bị tiểu đường
Thường xuyên khát nước và đi tiểu nhiều
Đây là một triệu chứng điển hình của bệnh tiểu đường trẻ em. Khi mắc bệnh, trẻ sẽ rất nhanh khát, uống nhiều nước và đi tiểu liên tục. Nguyên nhân là do đường bị tích tụ nhiều trong máu khiến thận phải làm việc liên tục ở cường độ cao để có thể lọc và hấp thụ hết lượng đường bị dư thừa.
Đến khi thận không còn khả năng để hoàn thành quá trình này, lượng đường dư thừa trong máu sẽ được bài tiết ra ngoài cùng với nước tiểu. Khi đó, nước tiểu của trẻ có thể bị máu hoặc các dịch tế bào. Trẻ bị tiểu đường sẽ uống đi tiểu thường xuyên dẫn đến mất nước. Trẻ sẽ uống rất nhiều nước để bù vào lượng nước bị mất đi và càng đi tiểu nhiều hơn.
Thường xuyên cảm thấy đói
Đái tháo đường trẻ em gây những cơn cơn đói dữ dội kéo dài. Thậm chí, trẻ thấy đói ngay sau khi vừa mới ăn xong. Nguyên nhân là do sự thiếu hụt insulin khiến lượng đường trong các mô giảm mạnh và cạn kiệt năng lượng.
Trẻ bị tiểu đường thường xuyên mệt mỏi
Khi bị tiểu đường, trẻ thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, uể oải. Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này. Trong đó, lý do chủ yếu là việc tiểu tiện liên tục khiến các tế bào bị cạn kiệt năng lượng, giảm khả năng hoạt động của cơ thể.
Sụt cân bất thường
Trẻ bị tiểu đường bị mất nhiều năng lượng do đường bị thải ra ngoài cùng nước tiểu. Trẻ sẽ ăn nhiều hơn bình thường để giảm cơn đói. Nhưng các mô không được nhận năng lượng từ đường có trong thức ăn. Các mô bắt buộc phải lấy năng lượng từ những mô mỡ đã được tích lũy trước đó.
Trẻ bị tiểu đường có thể bị giảm thị lực
Lượng đường trong máu tăng cao sẽ rút dịch từ các mô trong đó có mô thủy tinh thể của mắt. Tình trạng này sẽ ảnh hưởng đến khả năng điều chỉnh tiêu cự của trẻ. Tiểu đường lâu ngày có thể dẫn đến hình thành những mạch máu mới ở võng mạc và tổn thương các mạch máu ở đây. Thời gian đầu, đái tháo đường chưa ảnh hưởng nhiều đến thị lực. Tuy nhiên, nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời bệnh có thể gây mất thị lực.
Biến chứng có thể xảy ra khi trẻ bị tiểu đường
Biến chứng tiểu đường thường phát triển dần dần. Bé mắc tiểu đường càng lâu, lượng đường trong máu càng ít kiểm soát, bé càng có nguy cơ mắc biến chứng cao. Cuối cùng, biến chứng tiểu đường có thể không điều trị được hoặc thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Bệnh tim mạch
ệnh tiểu đường làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch khác. Các bệnh này bao gồm bệnh động mạch vành kèm đau ngực, đau tim, đột quỵ và xơ vữa động mạch. Nếu bị tiểu đường, bé có nhiều khả năng mắc bệnh tim hoặc đột quỵ.
Tổn thương thần kinh
Mức đường dư có thể làm tổn thương các thành mao mạch nuôi dưỡng dây thần kinh. Điều này có thể gây ngứa, tê, rát hoặc đau thường bắt đầu ở đầu ngón chân hoặc ngón tay và dần dần lan rộng lên trên. Nếu không được điều trị, bạn có thể mất cảm giác hoàn toàn ở chân tay bị ảnh hưởng. Thiệt hại cho các dây thần kinh liên quan đến tiêu hóa có thể gây ra vấn đề với buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy hoặc táo bón.
Trẻ bị tiểu đường có thể bị tổn thương thận
Thận chứa hàng triệu cụm mạch máu nhỏ để lọc chất thải ra khỏi máu. Bệnh tiểu đường có thể làm hỏng hệ thống lọc tinh tế này. Tổn thương thận nghiêm trọng có thể dẫn đến suy thận hoặc bệnh thận giai đoạn cuối không hồi phục, cần phải chạy thận hoặc ghép thận.
Tổn thương mắt
Bệnh tiểu đường có thể làm tổn thương các mạch máu của võng mạc, dẫn đến mù lòa. Bệnh cũng làm tăng nguy cơ mắc các tình trạng thị lực khác như đục thủy tinh thể và bệnh tăng nhãn áp.
Tổn thương chân
Tổn thương dây thần kinh ở bàn chân hoặc lưu thông máu kém đến chân làm tăng nguy cơ mắc biến chứng chân khác nhau. Nếu không được điều trị, vết cắt và mụn nước có thể phát triển thành nhiễm trùng nghiêm trọng, thường rất khó lành và có thể phải đoạn chi.
Điều trị cho trẻ bị tiểu đường
Bố mẹ cần đến một chế độ ăn uống đặc biệt cho bé để kiểm soát lượng đường trong máu. Nên cho bé ăn nhẹ vào cùng một thời điểm cố định mỗi ngày.
Kiểm tra lượng đường trong máu của bé thường xuyên bằng dụng cụ đo đường huyết tại nhà. Cẩn trọng với các dấu hiệu cho thấy mức độ đường trong máu quá thấp hoặc quá cao. Các bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn tiêm insulin cho bé. Do đó bạn có thể tự tiêm cho bé ở nhà, thường là hai hoặc ba lần mỗi ngày.
Bác sĩ sẽ giới thiệu các bài tập thể dục để giúp kiểm soát lượng đường trong máu của bé.
Bạn cũng cần kiểm tra bàn chân và mắt thường xuyên để ngăn ngừa các biến chứng của bệnh tiểu đường.
Tuy bệnh tiểu đường type 1 không thể chữa khỏi. Nhưng tiểu đường type 2 có thể cải thiện nếu bạn thay đổi lối sống của bé.
Phòng ngừa trẻ bị tiểu đường
Trẻ bị tiểu đường nên kiêng ăn gì?
Đối với người bệnh, thực phẩm có chứa nhiều đường và khó tiêu là kẻ thù số 1. Dùng các thực phẩm này sẽ làm tình trạng bệnh thêm nghiêm trọng hơn. Bệnh tiểu đường kiêng ăn gì? Những thực phẩm bé cần tránh xa gồm:
- Các loại thực phẩm ngọt: bánh ngọt, kẹo, nước ngọt có ga, các loại đồ ngọt nhân tạo…
- Tinh bột: cơm, phở, bún…
- Đồ ăn có nhiều chất béo bão hòa, cholesterol: thịt mỡ, nội tạng động vật, lòng đỏ trứng gà, pho mát, bơ sữa, thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật
- Sữa
- Trái cây sấy khô
- Rượu, bia và đồ uống có cồn.
Trẻ bị tiểu đường nên ăn gì?
Những loại thực phẩm bạn có thể thoải mái ăn mà không lo ảnh hưởng đến bệnh như:
- Các loại trái cây ít đường: táo, bưởi, ổi, cam quýt…
- Thịt nạc, đặc biệt là thịt bò
- Cá
- Các loại rau xanh
Lời kết
Trẻ bị tiểu đường đôi khi phải sống chung với bệnh đến cuối đời. Tuy nhiên, nếu áp dụng lối sống lành mạnh, trẻ vẫn có sức khỏe tương đương với một người bình thường. Quan trọng nhất vẫn là một chế độ ăn uống lành mạnh, ít đường nhất có thể. Chúc bé và gia đình luôn khỏe mạnh,
Đừng quên ghé thăm Medplus.vn thường xuyên để cập nhật những kiến thức về sức khỏe dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nhé.
Xem thêm các bài viết khác về sức khỏe trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh tại:
- Trẻ bị bệnh bạch hầu có sao không? – Những điều phụ huynh cần biết
- Trẻ bị rụng tóc có sao không? – Những điều phụ huynh cần lưu ý
- Trẻ bị suy nhược cơ thể có sao không? – Những điều phụ huynh cần biết
Nguồn: Tham khảo