Trẻ bị câm điếc là gì?
Trẻ bị câm điếc phần lớn là do bẩm sinh hoặc mắc bệnh khi vừa được sinh ra. Câm và điếc có liên quan chặt chẽ với nhau vì khi bị điếc, trẻ sẽ không thể học ngôn ngữ bằng cách nghe, từ đó sẽ không thể biết cách để phát âm. Câm điếc bẩm sinh có thể do di truyền. Bố hoặc mẹ hoặc cả hai bị câm điếc đẻ con có nguy cơ cao mắc bệnh tương tự. Những trẻ câm điếc có thể được điều trị hoặc hỗ trợ thính lực bằng một số phương pháp. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng có thể chữa được. Vậy phát hiện sớm có làm tăng khả năng chữa khỏi không? Phòng ngừa tình trạng này như thế nào? Mời các bạn xem qua bài viết dưới đây.
Nguyên nhân khiến trẻ bị câm điếc
Có nhiều nguyên nhân bệnh câm điếc ở trẻ, trong đó, di truyền chiếm tỷ lệ khá cao. Gen câm điếc nằm trên nhiễm sắc thể thường. Di truyền do gen trội hay gen lặn đều có thể dẫn đến điếc.
Các nhà khoa học đã phát hiện một loại gen gây điếc và tên là gen PDS. Người có thể hình bình thường nhưng có gen di truyền câm điếc là gen lặn ở thể đồng hợp tử, nếu xây dựng gia đình với người bình thường (không mang gen lặn) thì con của họ sinh ra sẽ bình thường. Tuy con không bị điếc nhưng mang gen lặn ở thể dị hợp tử. Và nếu người mang gen lặn ở thể đồng hợp tử xây dựng gia đình với người cùng mang gen lặn (đồng hợp tử hay dị hợp tử), thì con của họ sinh ra sẽ bị câm điếc.
Đột biến liên quan đến 4 gen GJB2, GJB3, SLC26A4, 12S rRNA.
Do bị điếc bẩm sinh
Tổn thương các bộ phận cơ thể có liên quan đến nói như: lưỡi, họng, dây thanh âm…
Chấn thương vùng broca ( vùng có liên quan đến sản xuất ngôn ngữ).
Nguyên nhân câm ở trẻ em thường do trẻ sinh ra bị điếc nhưng không được phát hiện kịp thời gây nên tình trạng câm điếc bẩm sinh.
Dấu hiệu trẻ bị câm điếc
Trẻ sơ sinh đến 3 tháng tuổi
Bé không cử động tay chân, khóc hay phản ứng với những tiếng động lớn bất ngờ.
Trẻ từ 3-6 tháng tuổi
Không phân biệt được tiếng nói của cha mẹ. Bé có tiếng nói nhưng không xác định được hướng giọng nói.
Trẻ từ 5-9 tháng
Không thể hiểu ý người lớn đưa ra. Ví dụ mẹ kêu bé vẫy tay để chào tạm biệt nhưng bé không có phản ứng làm theo.
Trẻ 10-12 tháng tuổi
Ở độ tuổi này bé bắt đầu bập bẹ nói những tiếng đầu tiên như bố, mẹ, ông, bà…hoặc từ đơn giản khác.
Ngoài ra, trẻ không có phản ứng với âm thanh hoặc không có phản ứng khi nghe gọi tên mình. Khi thấy trẻ có những dấu hiệu này thì cần nghĩ đến trẻ có thể bị điếc bẩm sinh hay khả năng nghe của trẻ kém là một trong những nguyên do gây câm bẩm sinh.
Trẻ bị câm điếc có nguy cơ cao nếu rơi vào các nhóm sau đây
Trẻ sinh non
Tai bắt đầu hình thành khi được khoảng tám tuần tuổi và từ khoảng tuần thứ 18. Xương tai trong và đầu mút thần kinh não đã phát triển đầy đủ đến tuần thứ 24. Cơ quan thính giác phát triển đầy đủ để bé có thể nghe thấy mọi âm thanh như tiếng tim mẹ đập hoặc tiếng máu chảy đều đặn qua cuống rốn,…
Trẻ có thể bị giật mình bởi tiếng động lớn. Âm thanh có tác dụng như một kênh thông tin của bé với môi trường bên ngoài. Vào khoảng tuần thứ 25, bé bắt đầu lắng nghe được giọng nói của mẹ. Bé có thể nghe giọng nói bên ngoài khi được 27 tuần tuổi.
Tuy nhiên các âm thanh có thể bị bóp nghẹt do tai bé vẫn còn bị phủ dày lớp bã nhờn như là một chiếc áo choàng bảo vệ cho da không bị nứt nẻ vì nước ối. Bé còn có thể cử động hay thay đổi tư thế trong bụng mẹ để phản ứng lại với âm thanh đột ngột như tiếng cửa đóng sầm hoặc còi xe…
Trẻ bị câm điếc có thể do mắc bệnh viêm tai giữa
Đây là bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ. Bệnh có 2 loại chính. Thứ nhất là Viêm tai giữa cấp tính mủ. Loại này nếu được xử lý tốt sẽ khỏi hẳn không để lại di chứng. Thứ 2 là viêm tai giữa cấp tính hoại tử. Bệnh sẽ để lại di chứng ảnh hưởng đến sức nghe và dễ dẫn đến các biến chứng nặng nề gây điếc cho trẻ.
Bệnh viêm màng não
Viêm màng não mủ có thể tổn thương các dây thần kinh sọ não như dây II, III, IV, VI, VII, VIII. Trong đó, dây VIII ( tiền đình ốc tai) chi phối cho thính giác khi viêm màng não gây tổn thương dây VIII hoặc nhánh ốc tai trẻ có thể bị điếc hoặc do điều trị sử dụng các loại kháng sinh gây độc dây VIII. Đặc biệt ở trẻ nhỏ, di chứng để lại thường nặng nề, khó điều trị.
Mẹ hút thuốc lá khi mang thai
Khói thuốc lá chứa đến hơn 7000 hóa chất độc hại. Trong đó nicotin và CO có thể theo đường máu của mẹ truyền vào cơ thể bé. Hậu quả là gây nên một loạt bệnh nghiêm trọng bao gồm câm điếc bẩm sinh.
Điều trị cho trẻ bị câm điếc
Thông thường, trẻ bị điếc do bẩm sinh, do bệnh hoặc di chứng viêm màng não thường phải mang khuyết tật suốt đời. Với những trường hợp này, khi phát hiện sớm, trẻ sẽ được hỗ trợ đeo máy nghe, máy trợ thính hoặc cấy ốc tai điện tử để có thể học nghe, học nói sớm và phát triển như bình thường.
Càng lớn thì việc can thiệp càng trở nên khó khăn bởi trong não có một vùng thần kinh điều khiển việc nghe – nói. Nếu vùng đó không được kích thích trong 2-3 năm đầu đời sẽ bị thoái triển. Quá thời gian trên dù có được kích thích âm thanh thì trẻ chỉ có thể nghe nhưng khả năng nói không phát triển. Nhiều chuyên gia y tế cũng nhận định nếu thực hiện cấy ốc tai điện tử sau 7 tuổi thì không có giá trị.
Dạy cho trẻ đọc môi và ngôn ngữ ký hiệu. Một tỷ lệ cao những người khiếm thính có thể học những cách giao tiếp khác trong đó đọc môi và ngôn ngữ ký hiệu có thể thay thế hoặc bổ sung cho giao tiếp bằng miệng.
Phòng ngừa trẻ bị câm điếc
Hạn chế tối đa các yếu tố có nguy cơ gây bệnh. Không hút thuốc lá khi mang thai cũng như tiếp xúc với khói thuốc. Không cho thai nhi nghe nhạc trong bụng mẹ với tần số cao.
Khám sàng lọc cho trẻ. Theo học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) khuyến nghị trẻ em nên kiểm tra thính giác vào các thời điểm sau: khi họ bắt đầu đi học,lúc 6, 8 và 10 tuổi, ít nhất một lần khi trẻ học trung học cơ sở, một lần trong thời gian học trung học phổ thông
Lời kết
Trẻ bị câm điếc sẽ rất thiệt thòi trong cuộc sống. Trẻ gặp rất nhiều khó khăn không chỉ trong công việc mà con sinh hoạt bình thường. Nguy hiểm hơn là trẻ không nghe nhưng những cảnh báo để né tránh. Vì vậy, bố mẹ hãy làm đủ mọi cách để giúp bé tránh được căn bệnh quái ác này nhé.
Đừng quên ghé thăm Medplus.vn thường xuyên để cập nhật những kiến thức về sức khỏe dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nhé.
Xem thêm các bài viết khác về sức khỏe trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh tại:
- Trẻ bị viêm nang lông có sao không? – Những điều bố mẹ cần biết
- Trẻ bị tóc bạc sớm có sao không? – Những điều bố mẹ cần biết
- Trẻ bị ngộ độc chì là gì? – Những điều bố mẹ không nên bỏ qua
Nguồn: Tham khảo