Bong gân đầu gối là tình trạng chấn thương ở một trong các dây chằng xung quanh khớp gối (có bốn dây chằng chính góp phần vào sự ổn định của đầu gối). Ngoài ra, có nhiều dây chằng nhỏ hơn có thể gây đau sau chấn thương. Tình trạng bong gân và căng cơ thường bị nhầm lẫn với nhau. Cụ thể, bong gân là chấn thương dây chằng và căng cơ là chấn thương cơ.
Dây chằng là cấu trúc kết nối hai xương với nhau, có vai trò quan trọng trong việc cho phép khớp ổn định và đồng thời cho phép khớp cử động. Trong trường hợp của đầu gối, các dây chằng cho phép khớp gối uốn cong ra trước và sau nhưng chúng cũng giúp kiểm soát các chuyển động quá mức.
Các dây chằng phụ của đầu gối ngăn chặn chuyển động từ bên này sang bên kia quá mức, trong khi dây chằng chéo trước rất quan trọng trong việc ổn định các chuyển động quay và tiến / lùi của đầu gối.
1. Các triệu chứng của bong gân đầu gối
Các triệu chứng phổ biến nhất của bong gân đầu gối là đau và sưng. Điển hình là sau khi những người bị chấn thương đầu gối bị tổn thương dây chằng, họ sẽ xuất hiện các triệu chứng ngay lập tức. Đôi khi các triệu chứng này trở nên tồi tệ hơn trong 48 giờ đầu tiên, và sau đó dần dần biến mất, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương.
Các triệu chứng phổ biến nhất của bong gân đầu gối bao gồm:
- Đau đầu gối
- Sưng đầu gối
- Đầu gối khó cử động
- Chần không đứng vững
2. Nguyên nhân
Bong gân đầu gối có thể do nhiều chấn thương khác nhau gây ra. Đôi khi chấn thương xảy ra do các hoạt động thể thao. Trong điền kinh, bong gân đầu gối có thể xảy ra do chấn thương tiếp xúc cũng như do các sự cố không tiếp xúc.
Bong gân đầu gối thường xảy ra sau khi bị ngã và các chấn thương khác có thể xảy ra tại nhà hoặc tại nơi làm việc. Bong gân đầu gối cũng thường xảy ra sau tai nạn ô tô.
Các chấn thương tương tự có thể dẫn đến các vấn đề khớp gối phổ biến khác bao gồm gãy xương và trật khớp. Vì lý do đó, điều quan trọng là những người có các triệu chứng của bong gân đầu gối phải được chuyên gia y tế đánh giá để xác định xem có cần thiết phải kiểm tra thêm hay không.
3. Chẩn đoán
Chẩn đoán chấn thương bao gồm việc kiểm tra các dây chằng khác nhau có thể bị thương do bong gân đầu gối. Có những thao tác cụ thể trong các xét nghiệm mà có thể cô lập từng dây chằng để giúp bác sĩ xác định chính xác nguyên nhân gây khó chịu cho bệnh nhân.
Thường thì các xét nghiệm chuyên biệt như chụp X-quang và chụp cộng hưởng từ (MRI) sẽ được thực hiện nếu có lo ngại về chấn thương nghiêm trọng hơn hoặc nếu chẩn đoán không rõ ràng.
Nói ai đó bị “bong gân đầu gối” không phải là một chẩn đoán quá hữu ích vì hai lý do:
- Nó không cho bạn biết dây chằng nào bị thương. Điều này rất quan trọng vì các dây chằng khác nhau được điều trị rất khác nhau. Ví dụ, chấn thương dây chằng chéo trước (ACL) thường cần phẫu thuật tái tạo. Mặt khác, chấn thương dây chằng chéo giữa (MCL) hiếm khi phải phẫu thuật.
- Nó không cho bạn biết mức độ tổn thương của dây chằng. Lý do điều này quan trọng là các vết thương nhẹ thường chỉ cần điều trị nhẹ. Những chấn thương nặng hơn có thể cần được điều trị, phục hồi chức năng và có thể phải phẫu thuật.
Mặc dù vậy, bệnh nhân thường được cho biết họ bị bong gân đầu gối. Nếu bạn được chẩn đoán bị bong gân đầu gối, hãy cố gắng tìm hiểu thêm thông tin. Tìm hiểu những dây chằng nào bị thương, và sau đó bạn sẽ có thể hiểu thêm về những phương pháp điều trị và phục hồi chức năng là cần thiết.
4. Điều trị bong gân đầu gối
Thường thì chấn thương dây chằng đầu gối được phân loại để xác định mức độ nghiêm trọng của chấn thương. Mức độ chấn thương nhằm cho biết mức độ tổn thương của dây chằng. Nói chung, hầu hết các bác sĩ chấm điểm theo thang điểm từ 1 đến 3.
Các cấp độ
Các cấp độ của một vết rách dây chằng là:
- Mức độ I: Một chấn thương nhẹ có khả năng sẽ hồi phục khi nghỉ ngơi và điều chỉnh hoạt động trong vòng 1-2 tuần.
- Mức độ II: Chấn thương trung bình như rách một phần dây chằng, đòi hỏi nhiều hạn chế hơn trong các hoạt động và có thể mất 4-6 tuần để hồi phục
- Mức độ III: Là đứt dây chằng hoàn toàn hoặc gần như đứt hoàn toàn. Tùy thuộc vào dây chằng bị tổn thương, điều này có thể yêu cầu phục hồi chức năng kéo dài hơn hoặc can thiệp phẫu thuật.
Sự thật là dây chằng có thể bị tổn thương theo nhiều cách trên một phổ từ không bị thương cho đến rách hoàn toàn. Do đó, các danh mục này được sử dụng đáng chú ý nhất để cung cấp cho các vận động viên cảm giác về mức độ nghiêm trọng của chấn thương và mốc thời gian cho sự trở lại mong đợi của nỗ lực thể thao của họ.
Như đã nói, vấn đề cơ bản khi gọi chấn thương là bong gân đầu gối là cụm này ít truyền tải được nhiều thông tin hữu ích. Biết được dây chằng bị thương cụ thể sẽ giúp bác sĩ của bạn và bạn hợp tác để tìm ra phương pháp điều trị tốt nhất để đảm bảo bạn trở lại các hoạt động bình thường càng sớm càng tốt.
Lời kết
Bong gân đầu gối có nghĩa là bạn đã bị tổn thương một hoặc nhiều dây chằng bao quanh khớp gối. Các dây chằng này rất quan trọng đối với sự ổn định của khớp gối và khi bị thương có thể phải điều trị chuyên khoa.
Khi nghi ngờ bị bong gân đầu gối, cần thăm khám cẩn thận và làm các xét nghiệm chuyên khoa để xác định mức độ tổn thương và đưa ra phương pháp điều trị tối ưu.
Xem thêm: Tổn thương chân và 7 vấn đề thường gặp