Bệnh lồng ruột là gì?
- Lồng ruột là một cấp cứu bụng ngoại khoa thường gặp, do một đoạn ruột lộn lại và chui vào lòng của đoạn ruột kế cận, là nguyên nhân của tắc ruột cơ học mà cơ chế vừa do bít vừa do thắt.
- Lồng ruột có thể gặp ở bất cứ lứa tuổi nào, nhưng thường gặp ở trẻ dưới 2 tuổi (chiếm tới 80% các trường hợp lồng ruột), trong đó gặp nhiều nhất là ở lứa tuổi 4 – 9 tháng.
- Lồng ruột gặp ở bé trai nhiều hơn bé gái từ 2 – 4 lần. Bệnh ít gặp ở trẻ suy dinh dưỡng, đa số gặp ở trẻ béo tốt, bụ bẫm.
- Bệnh gặp quanh năm, nhưng nhiều nhất là mùa đông xuân (mùa có tỷ lệ nhiễm khuẩn đường hô hấp cao).
- Tỷ lệ tái phát sau tháo lồng không phẫu thuật là 8 – 12%. Sau phẫu thuật tháo lồng tỷ lệ tái phát là 0 – 3%.
- Tử vong sau phẫu thuật tháo lồng giảm đáng kể cùng với thời gian, nguyên nhân tử vong sau phẫu thuật chủ yếu là viêm phổi và sốt cao co giật.
Nguyên nhân bệnh lồng ruột
Lồng ruột ở trẻ còn bú
Nguyên nhân lồng ruột cấp tính ở trẻ em vẫn chưa rõ, có một số cách giải thích về bệnh sinh:
- Do sự mất cân đối giữa kích thước của hồi tràng và manh tràng: trẻ em 4 tháng tuổi kích thước hồi tràng và manh tràng gần bằng nhau, từ 4 – 12 tháng tuổi manh tràng phát triển to nhanh hơn.
- Manh tràng và đại tràng lên di động không dính hoặc dính lỏng lẻo vào thành bụng sau. Một số trường hợp lồng ruột cấp tính có khởi điểm là túi thừa Meckel, polyp, u ruột non, búi giun…
- Viêm hạch của mạc treo: ở trẻ còn bú van Bauhin nhô vào trong lòng đại tràng, các nang bạch huyết phong phú, khi viêm sưng to sẽ cản trở nhu động của ruột non đang tăng.
- Viêm hạch bạch huyết mạc treo có liên quan tới nhiễm virus. Mùa hay gặp lồng ruột trùng với thời gian có bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp cao, nhất là nhiễm Adenovirus, Enterovirus …
- Vùng hồi – manh tràng là nơi giao tiếp của hai luồng sóng nhu động ngược chiều nhau, nhu động xuôi chiều của hồi tràng và nhu động ngược chiều của đại tràng về phía manh tràn
- Ruột dễ co bóp bất thường trong thời kỳ trẻ chuyển từ bú sữa sang ăn dặm. Thêm vào đó, do kích thước các đoạn ruột ở trẻ em quá chênh lệch nhau nên dễ xảy ra lồng ruột.
- Khối u lành tính hay hiếm gặp hơn là ung thư ruột non, polyp trong lòng ruột, bệnh túi thừa Meckel hay những đợt nhiễm bệnh gây rối loạn co bóp ruột
- Viêm ruột
- Siêu vi
Lồng ruột ở trẻ lớn
Đa số lồng ruột ở trẻ lớn có nguyên nhân thực thể:
- Manh tràng và một phần đại tràng phải di động.
- Polyp, búi giun, u ruột non hoặc u đại tràng.
- Tồn tại túi thừa Meckel.
Lồng ruột ở người lớn
Ở người lớn, các nguyên nhân gây ra lồng ruột là:
- Polyp hoặc khối u
- Sẹo dính ở ruột
- Phẫu thuật ống tiêu hóa
- Bệnh lý gây ra viêm ruột như bệnh Crohn
Các triệu chứng thường gặp
- Đau bụng không dữ dội như lồng ruột ở trẻ còn bú.
- Nôn (hay gặp).
- Ỉa nhầy máu (gặp khoảng 44%).
- Sờ thấy khối lồng (gặp khoảng 89%).
Nhìn chung, triệu chứng đau bụng và khối lồng xuất hiện 1 – 2 ngày, thành từng đợt, sau hết đau, khối lồng biến mất, ít khi bệnh nhân có biểu hiện tắc ruột hoàn toàn.
Vì bệnh lồng ruột là bệnh vô cùng nguy hiểm, vì vậy ta cần nắm rõ nguyên nhân, biết các dấu hiệu nhận biết để chưa trị kịp thời, tránh để ảnh hưởng lớn đến sức khỏe.
Xem thêm 3 Triệu Chứng Nhận Biết Bệnh Lồng Ruột
Nhớ ghé Medplus mỗi ngày để đọc thêm nhiều thông tin tổng hợp nhé!