Bệnh bóng đè là gì?
Bóng đè, ma đè, hay là chứng liệt do ngủ (sleep paralysis) xảy ra ngay trước khi ngủ hay ngay khi thức giấc, người bệnh cảm thấy bị liệt toàn thân, tỉnh táo mà không thể cử động được chân tay, giống như mình bị ma quỷ đè vậy. Có thể nghe hoặc nhìn thấy ảo giác ghê sợ. Trừ khi bệnh nặng, nói chung đây được xem không là bệnh lý cần điều trị, chỉ cần giảm bớt stress và tạo giấc ngủ đủ giấc.
Bóng đè không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nó có thể gây lo lắng. Bên cạnh đó, hiện tượng này có thể xảy ra cùng với các rối loạn giấc ngủ khác, chẳng hạn như chứng ngủ rũ (narcolepsy). Bóng đè có thể bắt đầu trong thời niên thiếu và có thể trở nên thường xuyên trong những năm 20 và 30 tuổi.
Đối tượng dễ bị bệnh bóng đè
Dân gian thường cho rằng chỉ những người yếu bóng vía mới hay bị bóng đè. Còn khoa học đã ghi nhận thấy có khoảng 4/10 người sẽ trải qua hiện tượng bị bóng đè. Tình trạng này thường phổ biến hơn ở những người đang trong độ tuổi thanh thiếu niên. Hiện tượng bị bóng đè có thể di truyền trong gia đình. Một số yếu tố được cho là có liên quan đến hiện tượng này như:
- Chứng ngủ rũ
- Tình trạng thiếu ngủ
- Rối loạn lưỡng cực
- Chân bị chuột rút về đêm
- Lạm dụng chất gây nghiện
- Căng thẳng thường xuyên
- Giờ giấc ngủ thay đổi liên tục
- Tác dụng của thuốc điều trị (như thuốc trị rối loạn tăng động giảm chú ý)
Dấu hiệu nhận biết khi bị bóng đè
- Đổ mồ hôi
- Không thể hít thở sâu
- Cảm thấy sợ hãi cực độ
- Đau nhức đầu hay toàn thân
- Cảm giác như ngực bị thắt lại
- Không thể mở mắt (trong nhiều trường hợp)
- Tưởng tượng thấy có ai đó trong phòng và muốn làm hại mình
- Hiện tượng bóng đè có thể xuất hiện chỉ 1 lần hoặc thường xuyên. Thậm chí nhiều lần trong 1 đêm.
- Bóng đè thường xuất hiện khi bạn sắp thức giấc hoặc xuất hiện ngay khi bạn vừa mới ngủ.
- Không có khả năng di chuyển cơ thể khi ngủ hoặc khi thức dậy, kéo dài trong vài giây hoặc vài phút.
Những ảo giác khi bị bóng đè
Hiện tượng bị bóng đè trở thành nỗi ám ảnh lớn đối vơi nhiều người. Một phần chính là do sự xuất hiện của các ảo giác đáng sợ. Theo Tổ chức Giấc ngủ Quốc gia Hoa Kỳ, các ảo giác này thường rơi vào ba nhóm chính đó là:
- Ảo giác sự xuất hiện: Người bị bóng đè sẽ cảm thấy như có ma quỷ hay một người lạ xuất hiện gần mình. Đối tượng này có thể đi vào phòng, đi lại xung quanh bạn hay thậm chí là ngồi ngay bên cạnh giường bạn.
- Ảo giác thực thể: Khi ấy, bạn có thể cảm nhận như có ai đó hay thứ gì đó ấn mạnh lên vùng ngực hoặc bụng, khiến mình cảm thấy rất khó chịu và gần như không thể thở được.
- Ảo giác vận động: Trong trường hợp này, người bị bóng đè sẽ tưởng tượng thấy mình đang trôi trên sông, bay lơ lửng hay có trải nghiệm như “hồn lìa khỏi xác”. Khi ấy, bạn sẽ thấy như linh hồn hay tâm trí dường như đã rời khỏi cơ thể và đang chuyển động quan sát mọi thứ từ bên ngoài.
Xem thêm bài viết: Sự khác nhau giữa bệnh bạch tạng và bệnh bạch biến
Đừng quên ghé MedPlus.vn mỗi ngày để cập nhật nhiều thông tin tổng hợp nhé!