Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ mắc bênh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) khá cao trong khu vực châu Á Thái Bình Dương. Theo dự báo của WHO đến năm 2020, COPD là nguyên nhân tử vong đứng thứ 3 trên thế giới. Do đó, phát hiện và điều trị bệnh sớm là điều vô cùng quan trọng. Hiện nay, tế bào gốc được xem là một liệu pháp mới và đầy triển vọng. Vậy điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính bằng tế bào gốc có hiệu quả không? Cùng Medplus tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
1. Tìm hiểu về bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
1.1. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là gì?
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (hay còn lại là COPD) là một bệnh lý hô hấp mãn tính được gây ra luồng khí bị tắc nghẽn từ phổi. Cho đến hiện tại bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính vẫn được cho là do bệnh viêm phế quản mạn tính và bệnh khí phế thũng phổi gây nên.
Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ mắc COPD khá cao trong khu vực châu Á Thái Bình Dương. Theo số liệu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các ca COPD chiếm 7,1% ở nam giới và 1,9% ở nữ giới từ 40 tuổi trở lên ở Việt Nam và có 215 triệu ca (chiếm 12% dân số từ 40 tuổi trở lên) trên toàn cầu. Theo dự báo của WHO đến năm 2020, COPD là nguyên nhân tử vong đứng thứ 3 trên thế giới.
1.2. Nguyên nhân
Có 2 yếu tố nguyên nhân chính gây ra bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là:
1. Yếu tố môi trường:
- Khói thuốc lá: là yếu tố nguy cơ chính gây ra bênh COPD (hút thuốc chủ động và hút thuốc thụ động), gây ra 3 trên 4 trường hợp mắc bệnh.
- Khói bụi và các hóa chất nghề nghiệp: khi tiếp xúc nhiều và kéo dài với khói bụi từ ô nhiễm môi trường trong nhà và ngoài trời, bụi và khói phát sinh trong quá trình sản xuất có thể gây ra phát triển COPD và đồng thời có hút thuốc thì nguy cơ mắc COPD sẽ gia tăng.
2. Yếu tố di truyền:
- Thiếu hụt chất bẩm sinh: thiếu hụt Alpha1-antitrypsine và globulin miễn dịch (IgA) sẽ dẫn đến nhiễm khuẩn phế quản tái diễn và dẫn đến phát triển COPD.
- Giai đoạn thai nhi và sơ sinh: tăng đáp ứng đường thở, khuyết tật của phổi trong quá trình phát triển của thai nhi, phơi nhiễm các yếu tố độc hại, nhiễm khuẩn hô hấp trong thời kỳ đầu phát triển của trẻ cũng là những yếu tố nguy cơ phát triển COPD.
- Giới tính: Tỷ lệ nam mắc COPD cao hơn ở nữ.
1.3. Triệu chứng/ dấu hiệu
Khi mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, người bệnh sẽ có những triệu chứng sau đây:
- Ho khạc đờm, khó thở
- Đau tức ngực
- Vã mồ hôi, ngủ gật lú lẫn, có thể hôn mê
- Bị nhiễm trùng đường hô hấp tái phát nhiều lần
2. Liệu pháp điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính bằng tế bào gốc
2.1. Tế bào gốc là gì?
Tế bào gốc là tế bào có khả năng độc nhất để phát triển thành các loại tế bào chuyên biệt trong cơ thể, chúng có thể được sử dụng để thay thế các tế bào và mô đã bị tổn thương hoặc mất đi do bệnh tật.
Có 3 loại tế bào gốc:
- Tế bào gốc phôi: cung cấp tế bào mới cho phôi khi nó lớn lên và phát triển thành em bé. Tế bào này có thể biến đổi thành bất cứ tế bào nào trong cơ thể.
- Tế bào gốc trưởng thành: cung cấp các tế bào mới khi một sinh vật phát triển và để thay thế các tế bào bị hư hỏng. Ví dụ: tế bào gốc trong máu chỉ có thể thay thế các tế bào khác nhau trong máu, tế bào gốc ở da cung cấp các tế bào khác nhau tạo nên da và tóc.
- Tế bào gốc đa năng cảm ứng (hay tế bào iPS): là tế bào gốc được tạo ra trong phòng thí nghiệm từ các tế bào trưởng thành bình thường. Tương tự như tế bào gốc phôi, loại tế bào này có thể phát triển thành bất kì loại tế bào khác.
2.2. Liệu trình điều trị như thế nào?
Trong điều trị bệnh tắc nghẽn phổi mãn tính, trọng tâm là nhắm đến 2 khu vực chính:
- Các ống dẫn khí, bao gồm khí quản, phế quản và tiểu phế quản
- Các khu vực trao đổi khí, hoặc phế nang.
Sau khi được sử dụng, các tế bào phổi cũ hoặc tổn thương sẽ được thay thế. Các tế bào gốc di chuyển đến các vị trí chấn thương được thu hút bởi các hóa chất riêng biệt do mô bị tổn thương phát tán ra, kết hợp với các mô có vấn đề và biến đổi thành mô khỏe mạnh hơn, hoạt động bình thường.
2.3. Điều trị bằng tế bào gốc có thực sự hiệu quả không?
Tế bào gốc có tính kháng viêm bẩm sinh, do đó, nó có thể làm trì hoãn hoặc đẩy lùi các tổn thương mới, làm thông các đường thở của bênh nhân COPD.
Liệu pháp tế bào gốc giúp cải thiện một phần hoặc tất cả các tình trạng của người bệnh gặp phải một cách đáng kể trong một thời gian ngắn. Nhiều kết quả tích cực biểu hiệu sau điều trị là:
- Giảm khó thở
- Giảm số lần tái phát nhiễm trùng đường hô hấp
- Cải thiện giấc ngủ
Tùy thuộc vào từng giai đoạn tình trạng của người bệnh, thời gian để tế bào gốc phát huy tác dụng sẽ khác nhau. Tuy nhiên, phương pháp này tạo ra kết quả gần như lập tức hoặc sau vài tháng điều trị. Với những trường hợp khó nhất, bệnh nhân cũng đã cải thiện các tình trạng của mình trong vòng 6 tháng sau khi được điều trị.
3. Kết luận
Điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính bằng tế bào gốc có hiệu quả không? So với những phương pháp điều trị cũ như sử dụng thuốc hay phẫu thuật, liệu pháp tế bào gốc là một phương pháp sinh học có tác dụng hữu hiệu và nhanh chóng trong điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Vì vậy, bạn có thể yên tâm tham khảo và xem xét giải pháp này. Nếu bạn đang mắc bệnh CODP hoặc có những dấu hiện của bệnh thì bạn hãy liên hệ và đến những cơ sơ y tế có chuyên môn về tế bào gốc để được các bác sĩ, chuyên gia tư vấn và cung cấp thêm những cần thiết cho bạn nhé.
Nguồn tham khảo: