Hướng dẫn chăm sóc trước sinh để có trải nghiệm mang thai tích cực

Tổ chức Y tế Thế giới đã ban hành một loạt khuyến nghị mới nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ khám thai. Điều này nhằm giảm nguy cơ thai chết lưu, các biến chứng thai kỳ và giúp phụ nữ trải nghiệm thai kỳ tích cực. Những hướng dẫn mới này đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh, giúp quá trình sinh nở suông sẻ và có trải nghiệm làm mẹ tích cực. Bài Hướng dẫn chăm sóc trước sinh để có trải nghiệm mang thai tích cực trình bày tóm lược vấn đề này.

Hướng dẫn chăm sóc trước sinh để có trải nghiệm mang thai tích cực

1. Khái quát

Hiện trạng

Tình trạng tử vong và bệnh liên quan đến thai kỳ vẫn ở mức cao đáng lo ngại. Năm 2015, theo ước tính có

• khoảng 303 000 phụ nữ tử vong
• do các nguyên nhân liên quan đến thai nghén,
• 2,7 triệu trẻ sơ sinh tử vong
• trong 28 ngày đầu sau sinh
• và 2,6 triệu trẻ sơ sinh chết lưu.

Thách thức

Mặc dù đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể trong hai thập kỷ qua, nhưng

• việc tăng cường tiếp cận và sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao
• trong thời kỳ mang thai và sinh nở có thể
• ngăn ngừa nhiều ca tử vong và các bệnh tật này,
• cũng như cải thiện trải nghiệm mang thai và sinh con
• của phụ nữ, trẻ em gái vị thành niên.

Tuy nhiên, trên toàn cầu, chỉ có 64% phụ nữ được khám thai từ 4 lần trở lên trong suốt thai kỳ.

Đặc biệt

Đặc điểm quan trọng của các hướng dẫn này là tính toàn diện của chúng. Họ

• không chỉ đưa ra các khuyến nghị về các đánh giá tiêu chuẩn của người mẹ và thai nhi
• mà còn về dinh dưỡng trong thời kỳ mang thai,
• về cách phòng ngừa và điều trị các vấn đề sinh lý thường gặp trong thai kỳ
• (ví dụ như buồn nôn, ợ chua, v.v.)
• và về các can thiệp phòng ngừa cho một số bối cảnh nhất định
• (ví dụ: sốt rét và / hoặc vùng lưu trú HIV).

Hướng dẫn cũng bao gồm các khuyến nghị tư vấn và hỗ trợ phụ nữ có thể bị bạo lực do bạn tình gây nên. Hướng dẫn cũng chỉ cách cung cấp dịch vụ chăm sóc tiền sản hiệu quả hơn trong các bối cảnh khác nhau.

Ý kiến

Tiến sĩ Ian Askew, Giám đốc Nghiên cứu và Sức khỏe Sinh sản, WHO, cho biết

Nếu phụ nữ sử dụng dịch vụ khám thai và quay lại khi đến thời điểm sinh con, họ phải được chăm sóc tốt nhất trong suốt thai kỳ. Mang thai phải là một trải nghiệm tích cực đối với tất cả phụ nữ. Và họ nên nhận được sự chăm sóc và tôn trọng phẩm giá.

2. Khuyến nghị của WHO về hướng dẫn chăm sóc trước sinh

Khi phát triển các hướng dẫn này, WHO đã

• tập hợp các chuyên gia toàn cầu để
• đánh giá bằng chứng từ các nguồn khác nhau
• (đánh giá hiệu quả, tổng hợp bằng chứng định tính, đánh giá độ chính xác của xét nghiệm và đánh giá phương pháp hỗn hợp)
• và 49 khuyến nghị hướng dẫn các quốc gia về
• cách cung cấp dịch vụ chăm sóc trước sinh với hiệu quả đã được chứng minh.

Hướng dẫn chăm sóc trước sinh mới

• làm tăng số lượng liên hệ của một phụ nữ mang thai
• với các nhà cung cấp dịch vụ y tế trong suốt thai kỳ từ bốn lên tám.

Bằng chứng gần đây chỉ ra

• tần suất tiếp xúc trước sinh của phụ nữ và trẻ em gái vị thành niên
• với nhà cung cấp dịch vụ y tế có liên quan đến
• việc giảm khả năng thai chết lưu.

Điều này là do tăng cơ hội để phát hiện và quản lý các biến chứng tiềm ẩn. Tám lần khám thai trở lên có thể làm giảm 8 ca tử vong chu sinh trên 1000 ca sinh so với 4 lần khám.

Việc phụ nữ liên hệ nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc trước sinh

• không chỉ là một cuộc ‘thăm khám’ đơn thuần
• mà còn cung cấp dịch vụ chăm sóc và hỗ trợ trong suốt thai kỳ.

Vấn đề

Hướng dẫn này sử dụng thuật ngữ ‘liên hệ’. Vì nó ngụ ý kết nối tích cực giữa một phụ nữ mang thai và nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Nó cũng loại trừ nghĩa ‘thăm khám’. Mô hình hướng dẫn chăm sóc trước sinh mới

• tăng cường đánh giá bà mẹ và thai nhi
• để phát hiện các biến chứng,
• cải thiện giao tiếp giữa nhà cung cấp dịch vụ y tế và phụ nữ mang thai,
• và tăng khả năng có kết quả thai kỳ tích cực.

Nó khuyến cáo phụ nữ mang thai nên

• khám thái lần đầu tiên khi thai được 12 tuần đầu,
• các lần khám thai tiếp theo diễn ra ở tuổi thai 20, 26, 30, 34, 36, 38 và 40 tuần.

Ý kiến

Tiến sĩ Anthony Costello, Giám đốc Trung tâm Phụ trách Bà mẹ, Trẻ sơ sinh, Trẻ em và Vị thành niên, WHO, cho biết:

Ngày càng có nhiều

• sự tiếp xúc có chất lượng tốt hơn
• giữa tất cả phụ nữ và nhà cung cấp dịch vụ y tế
• trong suốt thai kỳ.

Việc khám thai cho những người lần đầu làm mẹ là khâu then chốt. Điều này quyết định cách họ sử dụng dịch vụ khám thai trong những lần mang thai sau này.

Hướng dẫn mới

• nêu rõ phụ nữ mang thai cần được chăm sóc gì tại mỗi lần gặp nhà cung cấp dịch vụ y tế,
• bao gồm tư vấn về chế độ ăn uống lành mạnh và dinh dưỡng tối ưu,
• hoạt động thể chất, sử dụng thuốc lá và chất kích thích,
• phòng chống sốt rét và HIV,
• xét nghiệm máu và tiêm phòng uốn ván,
• các phép quan sát thai nhi bao gồm siêu âm,
• và lời khuyên để đối phó với các triệu chứng sinh lý thông thường như buồn nôn, đau lưng và táo bón.

Ý kiến

Tiến sĩ Francesco Branca, Giám đốc Bộ phận Dinh dưỡng Sức khỏe và Phát triển, WHO, cho biết

Tư vấn về

• cách ăn uống lành mạnh,
• dinh dưỡng tối ưu,
• và những loại vitamin
• hoặc khoáng chất,
• phụ nữ nên bổ sung trong thai kỳ có thể
• giúp họ và thai nhi
• phát triển khỏe mạnh trong suốt thai kỳ và sau đó.

3. Khám thai qua hệ thống y tế

Bằng cách

• khuyến nghị tăng mức độ tiếp xúc của phụ nữ mang thai với nhà cung cấp dịch vụ y tế
• và thay đổi cách thức khám thai,

WHO đang tìm cách

• cải thiện chất lượng việc hướng dẫn chăm sóc trước sinh
• và giảm tỷ lệ tử vong của người mẹ và vấn đề chu sinh
• ở tất cả các nhóm dân số,
• bao gồm cả trẻ em gái vị thành niên,
• và những trẻ em ở những khu vực khó tiếp cận,
• hoặc những môi trường xung đột.

Ngoài hướng dẫn lâm sàng, hướng dẫn mới

• còn có các khuyến nghị về các can thiệp của hệ thống y tế
• để cải thiện việc sử dụng và chất lượng khám thai. 

Các khuyến nghị cho phép

• các quốc gia linh hoạt trong việc áp dụng các lựa chọn khác nhau
• trong việc cung cấp dịch vụ khám thai dựa trên nhu cầu cụ thể của họ. 

Điều này có nghĩa là, ví dụ,

• dịch vụ chăm sóc có thể được cung cấp thông qua nữ hộ sinh hoặc nhân viên y tế được đào tạo khác,
• được cung cấp tại các cơ sở y tế hoặc thông qua các dịch vụ tiếp cận cộng đồng.

Các hướng dẫn chăm sóc trước sinh cũng bao gồm

• các khuyến nghị về chuyển đổi nhiệm vụ
• để thúc đẩy các hành vi bảo vệ sức khỏe
• cũng như cung cấp các chất dinh dưỡng bổ sung được khuyến nghị
• và phòng chống sốt rét.