Lycopene là một hợp chất thực vật có đặc tính chống oxy hóa. Chúng mang lại sắc tố đỏ và hồng cho trái cây, có nhiều trong cà chua, dưa hấu và bưởi hồng. Chúng tốt cho sức khỏe tim mạch, chống lại bệnh ung thư và bảo vệ làn da khỏi cháy nắng.
Bài viết này cung cấp những thông tin hữu ích về lợi ích sức khỏe và nguồn thực phẩm giàu hợp chất thực vật này.
Những lợi ích nổi bật đối với sức khỏe.
1. Đặc tính chống oxy hóa mạnh
Lycopene là một chất chống oxy hóa mạnh trong gia đình carotene. Chất chống oxy hóa là những hợp chất bảo vệ cơ thể khỏi thiệt hại gây ra bởi gốc tự do.Khi gốc tự do tích tụ quá nhiều trong cơ thể có thể gây ra tình trạng oxidative stress liên quan đến một số bệnh mãn tính, bao gồm ung thư, tiểu đường , bệnh tim và Alzheimer.
Nghiên cứu cho thấy các đặc tính chống oxy hóa của lycopene giúp trung hòa các gốc tự do, bảo vệ cơ thể chống lại một số tình trạng bệnh. Ngoài ra, các nghiên cứu trên ống nghiệm và động vật cho thấy, chúng bảo vệ cơ thể khỏi những tác động tiêu cực từ thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và một số loại nấm.

2. Chống lại một số bệnh ung thư.
Nhờ vào đặc tính chống oxy hóa mạnh, Lycopene có thể ngăn ngừa hoặc làm chậm sự phát triển và lây lan của một số loại ung thư. Các nghiên cứu ống nghiệm cho thấy, dưỡng chất này làm chậm sự phát triển của ung thư vú và tuyến tiền liệt bằng cách hạn chế sự phát triển của khối u. Các nghiên cứu trên động vật báo cáo thêm rằng, lycopene có thể ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư ở thận.
Ở người, các nghiên cứu quan sát cho thấy có mối quan hệ giữa lượng carotenoids cao với nguy cơ ung thư phổi và tuyến tiền liệt thấp hơn 32% – 50%. Những người đàn ông tiêu thụ ít nhất hai phần nước sốt cà chua giàu lycopene mỗi tuần có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt thấp hơn 30% so với những người ăn ít hơn một phần nước sốt cà chua mỗi tháng ở nhóm đối chứng.
3. Tốt cho sức khỏe tim mạch.
Lycopene cũng giúp giảm nguy cơ phát triển bệnh tim và đột quỵ. Một phần vì chúng có khả năng làm giảm các yếu tố nguy cơ gây bệnh tim như giảm mức độ tổn thương gốc tự do, giảm mức cholesterol toàn phần và cholesterol LDL có hại, tăng lượng cholesterol HDL tốt.
Nồng độ lycopene trong máu cao có thể tăng tuổi thọ ở những người mắc hội chứng chuyển hóa. Trong một nghiên cứu trong khoảng thời gian 10 năm, những người mắc hội chứng chuyển hóa có nồng độ lycopene trong máu cao có nguy cơ tử vong sớm thấp hơn 39%.
Trong một nghiên cứu kéo dài 10 năm khác, chế độ ăn giàu dưỡng chất này có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn 17% – 26%, giảm nguy cơ đột quỵ đến 31%.
Lợi ích sức khỏe này của lycopene đặc biệt có lợi cho những người có mức độ chống oxy hóa trong máu thấp hoặc tình trạng oxidative stress cao. Bao gồm người lớn tuổi, những người hút thuốc, mắc bệnh tiểu đường hoặc bệnh tim.
4. Bảo vệ làn da khỏi cháy nắng.
Trong một nghiên cứu nhỏ kéo dài 12 tuần, những người tham gia đã được tiếp xúc với tia UV trước và sau khi tiêu thụ 16 mg lycopene từ bột cà chua hoặc giả dược. Những người trong bột cà chua có phản ứng da ít nghiêm trọng hơn khi tiếp xúc với tia cực tím. Trong một nghiên cứu khác, bổ sung 8 -16 mg lycopene hàng ngày từ thực phẩm hoặc chất bổ sung giúp giảm mức độ đỏ da sau khi tiếp xúc với tia UV đến 40% – 50%.
Tuy nhiên, khả năng bảo vệ chống lại tia UV của lycopene còn hạn chế và không được coi là một lựa chọn thay thế tốt cho việc sử dụng kem chống nắng.
5. Lợi ích tiềm năng khác.
Lycopene cũng mang lại một loạt các lợi ích sức khỏe tiềm năng khác bao gồm:
- Cải thiện thị lực của bạn: Lycopene có thể ngăn ngừa hoặc trì hoãn sự hình thành đục thủy tinh thể và giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng – nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở người lớn tuổi.
- Giảm đau: chúng có thể giúp giảm đau thần kinh – một tình trạng đau do tổn thương thần kinh và mô.
- Bảo vệ não: Các đặc tính chống oxy hóa của lycopene có thể giúp ngăn ngừa co giật và mất trí nhớ do các bệnh liên quan đến tuổi tác, chẳng hạn như Alzheimer.
- Giúp xương chắc khỏe hơn: Hoạt động chống oxy hóa của hợp chất này bảo vệ các tế bào xương, củng cố cấu trúc xương và giúp xương chắc khỏe hơn.
Cho đến nay, hầu hết những lợi ích này chỉ được quan sát thấy trong nghiên cứu ống nghiệm và động vật. Cần nhiều nghiên cứu hơn ở người trước khi đưa ra bất kì kết luận chắc chắn nào.
Nguồn thực phẩm giàu lycopene.
Tất cả các loại thực phẩm tự nhiên có màu sắc từ hồng đến đỏ thường rất giàu lycopene. Dưới đây danh sách các loại trái cây giàu lycopene nhất.
- Cà chua khô: 45,9 mg trên khẩu phần 100 gram.
- Cà chua nguyên chất: 21,8 mg trên khẩu phần 100 gram.
- Quả ổi: 5,2 mg trên khẩu phần 100 gram.
- Dưa hấu: 4,5 mg trên khẩu phần 100 gram.
- Cà chua tươi: 3.0 mg trên khẩu phần 100 gram.
- Cà chua đóng hộp: 2,7 mg trên khẩu phần 100 gram.
- Đu đủ: 1,8 mg trên khẩu phần 100 gram.
- Bưởi hồng: 1,1 mg trên khẩu phần 100 gram.
- Ớt đỏ nấu chín: 0,5 mg trên khẩu phần 100 gram.
Tóm lại: Lycopene là một chất chống oxy hóa mạnh mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm chống nắng, cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư. Mặc dù chúng có thể được tìm thấy ở dạng thực phẩm bổ sung, nhưng tốt nhất bạn nên bổ sung lycopene từ các nguồn thực phẩm như cà chua và các loại trái cây màu đỏ hoặc hồng khác.
Xem thêm tại: