Truyền nước biển là việc tiêm truyền các chất dinh dưỡng vào cơ thể qua đường tĩnh mạch. Đây là kỹ thuật y học được áp dụng phổ biến để hỗ trợ điều trị và phục hồi sức khỏe cho người bệnh.
Tuy nhiên, bên cạnh hiệu quả tích cực, kỹ thuật này cũng tiềm ẩn không ít nguy cơ nếu sử dụng sai cách hay lạm dụng. Trong bài viết sau, hãy cùng Medplus tìm hiểu kỹ hơn về truyền nước biển là gì, những rủi ro có thế xảy ra nếu bạn truyền nước biển tại nhà cùng những lưu ý khi thực hiện.
Truyền nước biển là gì? Truyền nước biển có tác dụng gì?
“Truyền nước biển” là cụm từ dùng để chỉ việc tiêm truyền nhỏ giọt dung dịch chứa muối và các chất điện giải vào cơ thể qua đường tĩnh mạch. Tác dụng của việc truyền nước biển là nâng cao hiệu quả điều trị và phục hồi sức khỏe cho người bệnh.
Bên cạnh “nước biển”, thị trường đang có hơn 20 loại dịch truyền khác nhau được phân thành 3 nhóm cơ bản sau:
1. Nhóm dịch truyền cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể
Các loại dịch truyền phổ biến thuộc nhóm này gồm đường (glucoza, dextrose), các dung dịch chứa chất béo, chất đạm hoặc vitamin (alversin 40, amino – plasmal 5%, amigolg 8,5%, lipofundin, nutrisol 5%, vitaplex, clinoleic…). Đối tượng sử dụng thường là người suy dinh dưỡng, người bệnh sau phẫu thuật, người không thể ăn uống được bình thường, không tiêu hóa được thức ăn…
2. Nhóm dịch truyền cung cấp nước và chất điện giải cho cơ thể
Đây là nhóm dịch truyền dùng cho các trường hợp mất nước và mất máu do tiêu chảy, ói mửa, bỏng, ngộ độc thực phẩm… Một số loại dịch truyền thuộc nhóm này là lactate ringer, bicarbonate natri 1,4%, natri clorua 0,9%…
3. Nhóm dịch truyền đặc biệt
Dịch truyền đặc biệt là nhóm dung dịch giúp bù nhanh albumin hoặc bù dịch tuần hoàn trong cơ thể. Chúng bao gồm dung dịch chứa albumin, dung dịch haes – steril, dextran, gelofusin, dung dịch cao phân tử…
Có nên truyền nước biển tại nhà không?
Hiện nay, không ít người vẫn chọn truyền nước biển như một cách giúp phục hồi thể trạng khi bị mệt mỏi hay có dấu hiệu suy nhược. Tuy nhiên, không phải trường hợp mệt mỏi, thiếu ngủ, kém ăn nào cũng cần truyền nước biển.
Để xác định có nên truyền nước biển hay không, người bệnh cần tiến hành xét nghiệm máu và các bước kiểm tra cần thiết khác. Nếu kết quả đo được thấp hơn mức bình thường, bác sĩ mới chỉ định cho người bệnh truyền nước biển.
Bên cạnh đó, nếu cơ thể bị mất nước nhưng vẫn ăn uống được thì người bệnh không nhất thiết phải truyền dịch. Lúc này, việc bù nước qua đường uống sẽ đem lại hiệu quả tốt hơn. Cụ thể, việc uống một ly nước có pha thìa cà phê đường tương đương với truyền một chai glucose 5% hay húp một bát canh nhạt cũng tương đương với truyền một chai dung dịch muối 9%.
Ngoài ra, việc truyền nước biển chỉ an toàn khi có sự chỉ định và theo dõi sát sao của bác sĩ hay nhân viên y tế. Quá trình truyền dịch cần tuân thủ các quy định về tốc độ nhỏ giọt, liều lượng, đồng thời địa điểm truyền dịch phải đáp ứng các tiêu chuẩn về cơ sở vật chất để xử lý kịp thời trong trường hợp xảy ra sự cố.
Do đó, người bệnh tuyệt đối không tự ý mua dịch truyền từ quầy thuốc hoặc sử dụng các dịch vụ truyền nước biển tại nhà. Việc lạm dụng truyền nước biển có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Những rủi ro khi truyền nước biển
Quá trình truyền nước biển luôn ẩn chứa những rủi ro nhất định. Vì vậy, kỹ thuật này cần được thực hiện tại các cơ sở y tế có đủ điều kiện và khả năng xử trí tai biến. Một số biến chứng mà người bệnh có thể gặp phải bao gồm:
Phản ứng tại vị trí truyền dịch
Vùng da tiếp xúc với mũi tiêm có thể bị phù, sưng đau. Trường hợp nặng hơn, người bệnh có nguy cơ bị viêm tĩnh mạch, đặc biệt là khi truyền các loại nước biển ưu trương. Thậm chí, người bệnh có thể bị hoại tử một phần cơ do chệch ven.
Phản ứng toàn thân
Việc truyền loại dung dịch không phù hợp hoặc truyền thừa lượng cần thiết có thể gây dị ứng, rối loạn điện giải, phù toàn thân, tràn dịch màng bụng, suy hô hấp, suy tim… Tệ hơn, người bệnh có nguy cơ bị sốc phản vệ – một tình trạng nguy hiểm có khả năng đe dọa tính mạng. Biểu hiện của sốc phản vệ là sốt cao, rét run, khó thở, đổ mồ hơi, toàn thân bồn chồn, tím tái… Do đó, trong quá trình truyền dịch, nếu có các dấu hiệu trên, người bệnh cần ngay lập tức báo cho nhân viên y tế để được xử lý kịp thời.
Ngoài ra, việc truyền dịch bừa bãi có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lây qua đường máu như HIV/AIDS, viêm gan B, C do việc tái sử dụng lại các dụng cụ nhưng không được vô trùng đúng cách.
Truyền nước biển có mập không?
“Truyền nước biển có mập không?” cũng là thắc mắc của khá nhiều người. Họ cho rằng việc truyền nước biển có thể giúp tăng cân do dịch truyền chứa nhiều vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, trên thực tế, chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy việc truyền dịch có tác dụng cải thiện cân nặng cho người gầy.
Bên cạnh đó, truyền dịch chỉ được thực hiện trong trường hợp cần thiết và phải tuân thủ các nguyên tắc an toàn. Người không thiếu hụt dinh dưỡng, điện giải không nên tự ý truyền nước biển.
Những điều cần lưu ý khi truyền nước biển
Về mặt lý thuyết, dịch truyền cũng là một loại thuốc. Do đó, truyền dịch phải được thực hiện theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Để phòng tránh các rủi ro không đáng có, bạn cần lưu ý các vấn đề sau khi truyền dịch:
- Không truyền dịch khi bị tăng kali huyết, urê huyết, suy thận cấp, mãn tính, suy tim, toan huyết, suy gan, viêm gan nặng…
- Không truyền dịch trong trường hợp choáng váng do đổ mồ hôi, mất nước nhiều sau luyện tập cường độ cao. Lúc này, việc truyền dịch có thể gây phù não, ngộ độc nước, co giật, thậm chí là tử vong.
- Kiểm tra dây truyền trước khi tiến hành truyền, sát trùng vùng da tiếp xúc với kim truyền.
- Không pha dịch truyền với các loại thuốc khác khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
- Không dùng các chai dịch truyền đã bị mở nắp hoặc hết hạn sử dụng hay dung dịch có hiện tượng lợn cợn.
- Không truyền dịch tại các cơ sở y tế không đảm bảo uy tín, chất lượng.
- Liên hệ ngay với nhân viên y tế khi có các biểu hiện bất thường trong quá trình truyền dịch.
Truyền nước biển chỉ mang lại hiệu quả tốt khi sử dụng đúng bệnh, đúng thời điểm và đúng liều. Người bệnh cần tuân theo những chỉ dẫn của bác sĩ để việc truyền dịch đảm bảo an toàn, tránh rủi ro ngoài ý muốn.
Như vậy, qua những thông tin Medplus đã tổng hợp, hy vọng sẽ giúp bạn có thêm những kiến thức hữu ích về truyền nước biển. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này của chúng tôi. Đừng quên ghé thăm songkhoe.medplus.vn hàng ngày để cập nhật thêm những thông tin mới nhất bạn nhé.
Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Nguồn: IV Fluids
Mời bạn đọc tham khảo thêm các bài viết mới nhất: