Nồng độ estrogen thấp là một tình trạng thường gặp ở phụ nữ. Trong đó, estrogen là một loại hormone được sản xuất trong buồng trứng và thường liên quan đến hệ thống sinh sản nữ. Tuy nhiên, nó cũng hiện diện với một lượng nhỏ trong cơ thể nam giới.
Estrogen được coi là một hormone sinh dục vì nó điều chỉnh sự phát triển giới tính ở nữ giới.
1. Chức năng của Estrogen
Estrogen là hormone chịu trách nhiệm chính cho sự phát triển giới tính ở trẻ em gái khi đến tuổi dậy thì. Các chức năng khác của estrogen bao gồm:
- bắt đầu thay đổi mô vú trong thời kỳ thanh thiếu niên và mang thai
- giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt
- điều chỉnh trọng lượng cơ thể bằng cách giúp kiểm soát sự trao đổi chất liên quan đến sự phát triển và tăng trưởng của mô xương khỏe mạnh (ngăn ngừa mất xương bằng cách thúc đẩy sự hấp thụ và duy trì mức canxi)
- có thể đóng một vai trò trong việc thúc đẩy hoạt động tim mạch khỏe mạnh
2. Nguyên nhân khiến nồng độ Estrogen thấp
Có nhiều tình trạng sức khỏe khác nhau có thể do mức estrogen thấp. Điều này là do estrogen tác động đến một loạt các chức năng của cơ thể (chẳng hạn như sự phát triển xương khỏe mạnh, sức khỏe cảm xúc và hơn thế nữa). Có một số lý do khiến mức độ estrogen của phụ nữ có thể thấp, bao gồm:
- bất kỳ tình trạng nào làm tổn thương buồng trứng (chẳng hạn như cắt tử cung hoàn toàn — một thủ tục phẫu thuật cắt bỏ tử cung và buồng trứng)
- tập thể dục quá mức
- tình trạng tuyến giáp
- rối loạn chức năng tuyến yên
- biếng ăn hoặc ăn vô độ (hoặc các rối loạn ăn uống khác)
- suy dinh dưỡng (khiến phụ nữ bị nhẹ cân nghiêm trọng)
- Hội chứng Turner (một khiếm khuyết di truyền chỉ liên quan đến một nhiễm sắc thể X, gây ra các bất thường về phát triển và vô sinh)
- khuyết tật di truyền (gây ra các tình trạng như suy buồng trứng sớm)
- rối loạn thận lâu dài
- tiền mãn kinh (ở phụ nữ trên 40 tuổi sắp mãn kinh)
- mãn kinh (khi phụ nữ gần đến thời kỳ mãn kinh, mức độ estrogen tiếp tục giảm, một khi estrogen không còn được sản xuất nữa thì người phụ nữ đang trong thời kỳ mãn kinh)
- tác dụng của hóa trị liệu (thuốc điều trị ung thư)
3. Các yếu tố rủi ro
Có một số yếu tố nguy cơ gây ra mức độ estrogen thấp ở phụ nữ, yếu tố nguy cơ số một là tuổi tác. Khi một người bước qua tuổi 40 – tuổi tiền mãn kinh – cô ấy dần dần bắt đầu có mức độ estrogen thấp hơn cho đến khi mãn kinh. Các yếu tố nguy cơ khác của estrogen thấp bao gồm:
- tiền sử gia đình có vấn đề về nội tiết tố (gây ra các tình trạng như u nang buồng trứng)
- bị rối loạn ăn uống (chẳng hạn như chán ăn)
- áp dụng chế độ ăn kiêng khắc nghiệt để giảm cân
- thực hành tập thể dục quá sức
- có vấn đề về tuyến yên
4. Các triệu chứng của nồng độ estrogen thấp
Có một số dấu hiệu và triệu chứng của nồng độ estrogen thấp; nhiều trong số những triệu chứng này giống với những triệu chứng của thời kỳ mãn kinh và có thể bao gồm:
- Đổ mồ hôi đêm
- Mất ngủ
- Vô kinh (thường xuyên mất kinh)
- Căng vú
- Nhức đầu
- Chứng đau nửa đầu tồi tệ hơn (đối với những người đã có chứng đau nửa đầu từ trước)
- Trầm cảm (do mức serotonin thấp hơn, estrogen được cho là làm tăng serotonin)
- Khó tập trung
- Mệt mỏi
- Tăng cân
- Vô sinh
- Quan hệ tình dục đau đớn (do giảm dịch nhờn âm đạo)
- Loãng xương (xương yếu đi do nồng độ estrogen thấp, estrogen giữ cho xương khỏe mạnh)
- Ảnh hưởng xấu đến sự phát triển giới tính và chức năng tình dục
5. Chẩn đoán nồng độ estrogen thấp
Khi một phụ nữ phàn nàn về các cơn bốc hỏa và trễ kinh, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể đánh giá bệnh nhân về mức độ estrogen thấp. Chẩn đoán có thể bao gồm:
- tiền sử gia đình để đánh giá các nguyên nhân di truyền có thể gây ra estrogen thấp
- khám sức khỏe và bệnh sử
- xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ hormone
- đánh giá các nguyên nhân cơ bản (chẳng hạn như bệnh tuyến giáp hoặc rối loạn tuyến yên)
- Chụp hình não hoặc xét nghiệm DNA (để đánh giá các bất thường của hệ thống nội tiết)
6. Điều trị nồng độ estrogen thấp
Phương pháp điều trị phổ biến cho những phụ nữ có nồng độ estrogen thấp là bổ sung hormone tổng hợp, được gọi là liệu pháp thay thế hormone (HRT). Điều trị estrogen thấp có thể bao gồm:
Biện pháp tự nhiên:
- duy trì cân nặng hợp lý
- giảm tập thể dục
- dùng thực phẩm tự nhiên hoặc thực phẩm bổ sung như đậu nành
Liệu pháp thay thế hormone:
Có một số phương thức quản lý mà nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể chọn cho HRT, bao gồm:
- Viên uống
- Miếng dán tại chỗ
- Thuốc tiêm
- Viên nén được đặt vào dưới da
- Viên đặt âm đạo
Mặc dù liệu pháp thay thế hormone là phương pháp điều trị chính cho tình trạng estrogen thấp, nhưng không phải tất cả phụ nữ đều nên bổ sung hormone.
Kết quả điều trị đối với phụ nữ có nồng độ estrogen thấp khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng và các yếu tố liên quan khác như tuổi tác. Điều trị nồng độ estrogen thấp đã được cải thiện trong thời gian gần đây và liệu pháp thay thế hormone tổng thể có thể rất hiệu quả.
Xem thêm: Estrogen thấp: 1 số triệu chứng và biến chứng của nó