Để hiểu rõ một vấn đề, điều đầu tiên bạn cần làm là tìm hiểu khái niệm. Lẽ đó, Medplus viết bài Thuật ngữ tế bào gốc MỖI NGÀY MỘT TRANG VIẾT KHOA HỌC. Việc đọc không bao giờ thừa, đặc biệt nếu đó là các bài nghiên cứu.
Thuật ngữ tế bào gốc MỖI NGÀY MỘT TRANG VIẾT KHOA HỌC
1. Lời đầu
Phân tích
“Thuật” có nghĩa phương pháp, kĩ thuật. “Ngữ” dùng để chỉ câu chữ, lời lẽ. Như vậy, thuật ngữ thể hiện hành động dùng ngôn ngữ để mô tả cách nghiên cứu, xây dựng vấn đề học thuật cụ thể. Nó thường ngắn gọn và có ý nghĩa chuyên biệt tùy theo lãnh vực dùng nó.
Sách giáo khoa Ngữ văn 9, định nghĩa: Thuật ngữ là những từ ngữ biểu thị khái niệm khoa học, công nghệ, thường được dùng trong các văn bản khoa học, công nghệ. Về nguyên tắc, trong một lĩnh vực khoa học, công nghệ nhất định, mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm, và ngược lại, mỗi khái niệm chỉ được biểu thị bằng một thuật ngữ.
Về tế bào gốc, chúng tôi đã có viết một bài. Chúng tôi không nhắc lại ở đây.
Tóm lại
Như vậy, thuật ngữ tế bào gốc giải thích các vấn đề nghiên cứu thuộc lãnh vực di truyền học, Y – Sinh. Và nhân vật trung tâm tế bào gốc được phân tách theo ứng dụng và theo tên gọi. Bạn cần đọc kĩ để có thể hiểu được những gì chúng tôi đã trình bày trong loạt bài này. Chúng tôi biết nó khó nên mới phân tách chủ đề thành các mục nhỏ hơn. Văn phong cũng đại chúng để phổ cập kiến thức.
Tế bào gốc không phải chỉ có một loại. Trên thực tế tồn tại rất nhiều loại tế bào gốc khác nhau. Mỗi loại lại có khả năng chữa bệnh rất khác nhau.
2. Dòng chảy thuật ngữ tế bào gốc
2.1. Tế bào gốc
Theo định nghĩa, tất cả các tế bào gốc:
- có khả năng phân chia và tạo ra một bản sao giống hệt chúng. Quá trình này được gọi là tự đổi mới; và
- cũng có thể phân chia để tạo thành các tế bào trưởng thành. Từ đó tạo ra các tế bào sản sinh mọi loại mô và cơ quan trong cơ thể.
Vấn đề trung tâm này làm nảy sinh các thuật ngữ tế bào gốc. Bởi nó gọi chung nhiều loại tế bào gốc. Do khác biệt về tên gọi và ứng dụng mỗi loại mang ý nghĩa riêng.
2.2. Đa năng
Pluripotent có nghĩa là nhiều “tiềm năng”. Nói cách khác, những tế bào này có khả năng hóa thành nhiều dạng trong cơ thể. Chúng bao gồm tất cả hơn 200 loại tế bào khác nhau. Tế bào gốc phôi thuộc loại đa năng. Chúng cũng như tế bào gốc đa năng cảm ứng (iPS) được lập trình lại từ các mô trưởng thành. Khi các nhà khoa học nhắc tế bào gốc đa năng, họ có thể nói đến hai loại trên.
Thuật ngữ tế bào gốc đã chuyển sang nghĩa chức năng cụ thể. Vì vậy nó tập trung đi vào cách thức thực hiện nhiệm vụ biệt hóa.
2.3. Tế bào gốc phôi
Tế bào gốc phôi sinh ra từ tế bào đa năng. Chúng chỉ tồn tại ở giai đoạn phát triển sớm nhất của phôi. Ở người, chúng không còn tồn tại sau khoảng 5 ngày phát triển.
Chúng được phân lập từ phôi và được nuôi trong đĩa thí nghiệm. Các tế bào đa năng này có thể tiếp tục phân chia vô hạn định. Những tế bào này được gọi là tế bào gốc phôi.
James Thomson, một giáo sư của Khoa Tế bào và Sinh học Tái tạo, Đại học Wisconsin, đã tạo ra các dòng tế bào gốc phôi người đầu tiên vào năm 1998. Hiện ông có chung một công trình nghiên cứu ở Đại học California, Santa Barbara. Nó được CIRM tài trợ.
Thuật ngữ tế bào gốc ở đây có nghĩa giai đoạn. Nó đang tập trung chú ý lên một tế bào có thể tái tạo toàn bộ mô và cơ quan. Việc lưu trữ chúng vì vậy rất quan trọng.
2.4. Tế bào gốc trưởng thành
2.4.1. Đặc trưng
Tế bào gốc trưởng thành được tìm thấy trong các mô và cơ quan của cơ thể người. Chúng được cho là tồn tại trong hầu hết các mô và cơ quan. Nơi đây chúng luôn cấp các tế bào mới. Chúng thay các tế bào
- bị mất khả năng luân chuyển tự nhiên,
- hoặc bị tổn thương,
- hoặc bệnh tật.
Chúng chỉ trở thành tế bào sinh mô gốc. Chúng không thể thành các loại tế bào khác. Do đó, chúng là tế bào gốc dành riêng cho mô. Chúng có thể trở thành nhiều loại tế bào trong cơ quan chứa chúng. Ví dụ:
- Phiên bản tạo máu trong tủy xương có thể tạo ra tế bào màu đỏ hoặc trắng của hệ thống máu.
- Phiên bản trong ruột có thể tạo thành tất cả các loại tế bào trên niêm mạc ruột.
2.4.2. Thực nghiệm
Một dòng tế bào gốc được thiết lập từ một tế bào trong cơ thể. Nó có thể được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm vô thời hạn.
Các nhà khoa học cũng tìm thấy tế bào gốc trong nhau thai và dây rốn. Chúng có thể phân lập tế bào gốc từ các mô khác nhau. Chúng gần giống tế bào gốc trưởng thành hơn tế bào gốc phôi. Vì chúng là mô cụ thể. Tế bào máu cuống rốn được dự trữ sau sinh để cấy ghép cho người trưởng thành bị rối loạn máu.
Irv Weissman, người được CIRM cấp tài trợ, thuộc Trường Y Đại học Stanford. Ông đã phân lập được tế bào gốc tạo máu đầu tiên ở người trưởng thành từ tủy xương vào năm 1988 ở chuột. Và sau đó ông cũng thành công ở người.
2.5. iPS Cell
Tế bào gốc đa năng cảm ứng, hoặc tế bào iPS. Chúng là tế bào được lấy từ bất kỳ mô nào (thường là da hoặc máu). Và chúng được biến đổi gen để hoạt động giống như tế bào gốc phôi. Chúng có khả năng tạo thành tất cả các loại tế bào trưởng thành.
Shinya Yamanaka, một nhà thống kê các nghiên cứu chung của Đại học Kyoto – Nhật Bản và Viện Gladstone – San Francisco. Ông đã tạo ra các tế bào iPS đầu tiên từ da chuột vào năm 2006. Năm 2007, Yamanaka và James Thomson của Đại học Wisconsin và Đại học California, Santa Barbara đã tạo ra tế bào iPS từ tế bào da người.
Thuật ngữ tế bào gốc chuyển sang nhấn mạnh mô thức thụ thể. Nó hướng tới nghĩa nhận biết các tác động của môi trường bên ngoài.
2.6. Tế bào gốc ung thư
2.6.1. Tên gọi
Tế bào gốc ung thư là một quần thể nhỏ của tế bào ung thư. Giống như tế bào gốc, chúng có thể tự đổi mới. Tuy nhiên, những tế bào này – thay vì phát triển thành mô và cơ quan – chúng phá hủy và lây lan ung thư. Chúng tạo thành nhiều loại tế bào được tìm thấy trong khối u.
Thuật ngữ tế bào gốc cho thấy mục đích cuối cùng của nó ở đây. Vâng nó hướng đến cách chữa bệnh ung thư tiên tiến.
2.6.2. Tranh luận
Tế bào gốc ung thư là một khái niệm tương đối mới. Nhưng chúng đã thu hút rất nhiều sự quan tâm của các nhà nghiên cứu ung thư. Vì chúng có thể hướng đến các liệu pháp điều trị ung thư hiệu quả hơn. Điều này có triển vọng trong việc điều trị các khối u kháng thuốc và các khối u thông thường.
Tuy nhiên ta vẫn chưa biết loại ung thư do tế bào gốc ung thư tạo ra. Đối với những trường hợp đó, chúng được cho là nguồn sinh tất cả các tế bào gây ung thư.
2.6.3. Sự thật
Các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị, chỉ có thể tiêu diệt các tế bào tạo nên phần lớn khối u. Khi điều trị xong, các tế bào gốc ung thư vẫn còn cư trú. Nó có thể làm phát sinh khối u mới. Dựa trên giả thuyết này, các nhà nghiên cứu đang cố gắng tìm liệu pháp tiêu diệt sạch tế bào gốc ung thư.
John Dick của Đại học Toronto lần đầu tiên xác định tế bào gốc ung thư vào năm 1997. Sau đó, Michael Clarke, ở Đại học Michigan, đã tìm thấy tế bào gốc ung thư đầu tiên trong một khối u rắn. Trong trường hợp này là ung thư vú. Hiện tại Trường Y Đại học Stanford, Clarke và nhóm ông đã tìm thấy tế bào gốc ung thư trong ruột kết và vùng đầu – cổ.
3. Kết luận
Thuật ngữ tế bào gốc đại diện cho cả quá trình tìm tòi, nghiên cứu của các nhà khoa học. Chúng ta vẫn phải chờ đợi ngày họ thành công. Và bạn cần học cách chăm sóc sức khỏe bản thân. Ăn lành, uống sạch, ngủ đủ và tập đều. Bí quyết chăm dưỡng cơ thể đến từ sinh hoạt này quyết định phần lớn. Và để bạn an tâm hơn các khoa học kĩ thuật Y tế cũng phát triển từng ngày. Chúng giúp ta tầm soát bệnh và giúp bác sĩ lên phác đồ. Ngân hàng tế bào gốc cũng được hưởng lợi từ chúng. Họ lưu trữ tế bào gốc để giúp bạn giải quyết các vấn đề sức khỏe trong tương lai.
Bạn có thể gọi số 090 124 77 88 và truy cập web fscbglobal.com để biết thêm chi tiết.
Nguồn: Tổng hợp