Việc mắc bệnh truyền nhiễm là vấn đề nghiêm trọng và cần quan tâm, nhất là trong tình hình dịch bệnh như hiện nay. Dưới đây là một số cách mà mọi người nên áp dụng để có thể bảo vệ tốt cho sức khoẻ của bản thân cũng như người thân trong gia đình.
1. Thực hành rửa tay đúng cách để tránh mắc bệnh truyền nhiễm
Nhiều người không nhận ra rằng vi khuẩn có thể sống ngoài môi trường từ vài phút đến vài tháng tuỳ thuộc loại mầm bệnh. Điều này có nghĩa là một số vi-rút và vi khuẩn có thể tồn tại trên các bề mặt bạn tiếp xúc thường xuyên, chẳng hạn như bàn phím máy tính, công tắc đèn hoặc tay nắm cửa.
Lây truyền từ tay qua mặt và miệng là một trong những cách phổ biến nhất mà các bệnh truyền nhiễm lây lan. Để tránh những điều đó, việc cần làm là nên rửa tay thường xuyên để hạn chế sự tiếp xúc của mầm bệnh với miệng, mắt hoặc mũi.
Cách rửa tay đúng cách
Lời khuyên là nên rửa tay kỹ lưỡng bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây, sau đó lau khô tay bằng khăn sạch hoặc máy làm khô.
Trong trường hợp không có nước và xà phòng, dung dịch rửa tay hoặc khăn lau có chứa cồn là đủ.
Ngoài ra, cũng cần tránh ngoáy mũi hoặc cắn móng tay, đặc biệt nếu tay chưa rửa sạch.
2. Tránh dùng chung đồ cá nhân
Bàn chải đánh răng, khăn tắm, dao cạo râu, khăn tay và đồ cắt móng tay đều có thể là nguồn lây nhiễm mầm bệnh, bao gồm vi khuẩn, vi-rút, nấm và ký sinh trùng.
Một số mầm bệnh có khả năng lây truyền qua việc dùng chung đồ cá nhân, bao gồm:
- Clostridium difficile: Gây ra các bệnh đường ruột
- Vi khuẩn E.coli: Gây ra tiêu chảy và nhiễm trùng đường ruột nghiêm trọng
- Bệnh tay chân miệng
- Chấy trên tóc
- Bệnh cúm
- Norovirus: Một loại vi-rút dạ dày và ruột, gây nôn mửa và tiêu chảy
- Virus hợp bào hô hấp (RSV)
- Rhinovirus: Liên quan đến cảm lạnh thông thường)
- Nhiễm trùng da do tụ cầu
- Nhiễm liên cầu
Điều quan trọng là phải dạy trẻ nhỏ không được cho đồ chơi và đồ vật vào miệng và tránh tự mình làm như vậy (ví dụ: nhai bút chì).
3. Che miệng khi ho hoặc hắt hơi
Nhiều bệnh nhiễm trùng đường hô hấp lây lan qua các giọt nhỏ nhanh chóng rơi xuống đất nhưng có thể lây nhiễm cho những người ở gần đó. Những người khác gây ra sự lây truyền trong không khí, trong đó các hạt khí dung nhỏ có thể di chuyển trong khoảng cách xa hơn để lây nhiễm cho người khác.
Nguy cơ cao hơn với nhiễm trùng đường hô hấp trên, trong đó các phần tử vi-rút hoặc vi khuẩn chủ yếu cư trú trong mũi và cổ họng. Nhưng ngay cả các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới như bệnh lao cũng có thể lây lan hiệu quả khi một người bị ho.
Để ngăn ngừa sự lây lan của các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, việc cần làm là che miệng bằng cánh tay, ống tay áo hoặc phần khuỷu tay của mình thay vì dùng tay không.
4. Tiêm chủng
Tiêm phòng giúp cơ thể tiếp xúc với dạng mầm bệnh bị suy yếu hoặc bị giết chết để các tế bào phòng thủ giống nhau được sản sinh.
Việc tiêm chủng giúp mọi người giảm nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm cũng như các rủi ro bệnh tật khác. Ngoài ra, chi phí dành cho việc tiêm chủng rõ ràng là rẻ hơn so với việc điều trị bệnh nếu nó xảy ra.
Bên cạnh đó, việc tiêm phòng các loại bệnh cần thiết không những gì bảo vệ cơ thể của cá nhân mà còn bảo vệ sức khoẻ của những người thân xung quanh họ.
5. Mang khẩu trang
Khẩu trang đã trở thành một phần trong cuộc sống hàng ngày của mọi người khi đại dịch COVID-19 bùng phát. Một trong những lợi ích của việc đeo khẩu trang là nó không chỉ giúp làm chậm sự lây lan của vi-rút corona mà còn giúp giảm đáng kể các trường hợp mắc cúm trong mùa cúm 2020-2021.
Khẩu trang không chỉ giúp một người tránh bị bệnh truyền nhiễm đường hô hấp mà còn ngăn họ lây nhiễm cho người khác nếu họ bị mắc bệnh truyền nhiễm. Do đó, việc đeo khẩu trang cần được tuân thủ trong mọi tình huống khi một người có các triệu chứng về đường hô hấp và không thể cách ly bản thân .
Cách chọn mặt nạ
Lời khuyên là chọn loại mặt nạ có hai hoặc nhiều lớp vải có thể giặt được, thoáng khí, có thể che hoàn toàn mũi và miệng và vừa khít với các cạnh của khuôn mặt mà không có khe hở
6. Thực hành an toàn thực phẩm
Các bệnh do thực phẩm thường phát sinh do chế biến thức ăn không tốt. Điều này bao gồm viêm dạ dày ruột, một bệnh do vi-rút chủ yếu lây truyền qua thức ăn hoặc nước bị ô nhiễm. Điều này cũng bao gồm ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng, chất độc và hóa chất gây ra.
Vi sinh vật phát triển mạnh trên hầu hết các loại thực phẩm, đặc biệt là thực phẩm để ở nhiệt độ phòng. Việc làm lạnh ngay trong vòng hai giờ sau khi chuẩn bị thực phẩm thường có thể làm chậm hoặc ngừng sự phát triển của hầu hết các vi khuẩn.
Ngoài ra, sử dụng thớt riêng biệt — một cái dùng cho thịt sống và một cái còn lại dùng cho nông sản — có thể ngăn ngừa lây nhiễm chéo. Bên cạnh đó, đảm bảo giữ cho mặt bàn của bạn sạch sẽ, rửa tay thường xuyên và rửa tất cả trái cây và rau sống trước khi ăn.
Nếu hệ miễn dịch của một người bị suy giảm, họ có thể phải làm thêm một bước nữa bằng cách nấu chín kỹ các loại thịt và gọt vỏ hoặc nạo tất cả các loại rau và trái cây. Biện pháp phòng ngừa này cũng có thể áp dụng cho phụ nữ có thai, người già và trẻ nhỏ, những người có nguy cơ bị ngộ độc thực phẩm cao hơn.
7. Du lịch an toàn
Việc mắc bệnh truyền nhiễm có thể xảy ra khi đi du lịch. Sau đây là một số điều mọi người có thể áp dụng để tránh mắc bệnh truyền nhiễm khi đi du lịch:
- Tránh dùng thịt, cá sống hoặc thức ăn chưa nấu chín: Chỉ nên ăn thực phẩm đã được nấu chín.
- Tránh ăn rau và trái cây sống: Khi bạn ăn trái cây, hãy chọn những loại có thể gọt được vỏ nhưng đảm bảo phần vỏ không tiếp xúc với phần còn lại của trái cây trong quá trình gọt.
- Tiêm đủ chủng ngừa: Việc tiêm chủng ngừa các bệnh ở những quốc gia mà bạn sắp tới cũng cần thiết để bảo vệ bạn khỏi việc mắc bệnh truyền nhiễm.
8. Thực hành tình dục an toàn
Việc mắc bệnh truyền nhiễm lây qua đường tình dục có lẽ là điều dễ ngăn chặn nhất. Bằng cách sử dụng bao cao su một cách nhất quán và hạn chế số lượng bạn tình, mọi người có thể giảm đáng kể nguy cơ lây nhiễm (hoặc lây nhiễm cho người khác).
Ngoài các phương pháp quan hệ tình dục an toàn, có một liệu pháp điều trị bằng thuốc được gọi là dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) có thể làm giảm nguy cơ nhiễm HIV của khoảng 90%.
9. Tránh các bệnh do động vật gây ra
Việc mắc bệnh truyền nhiễm cũng có thể đến từ động vật. Do đó, việc cần làm là thường xuyên dọn dẹp nơi vệ sinh của thú cưng và để trẻ nhỏ tránh xa phân động vật. Nếu một người đang mang thai hoặc bị suy giảm miễn dịch, hãy nhờ người khác chăm sóc khay vệ sinh vì phân mèo thường là nguồn lây nhiễm toxoplasma và cytomegalovirus (CMV) .
Động vật hoang dã cũng tiềm ẩn những rủi ro, bao gồm bệnh dại, bệnh cúm gia cầm, và bệnh truyền qua bọ chét như bệnh Lyme. Nên giáo dục trẻ nhỏ về việc không được tiếp xúc với động vật hoang dã và thú nuôi lạ.
10. Mắc bệnh truyền nhiễm trong bệnh viện
Mốt số bệnh truyền nhiễm có thể bị mắc phải khi làm việc hoặc khám bệnh ở các cơ sở y tế. Sau đây là một số cách mọi người có thể áp dụng để phòng tránh các rủi ro này, bao gồm:
- Lựa chọn những bệnh viện có tiêu chuẩn an toàn và sạch sẽ tốt nhất.
- Lựa chọn ở phòng riêng nếu đủ điều kiện.
- Mang theo khăn lau hoặc nước rửa tay sát trùng (hoặc yêu cầu bệnh viện cung cấp).
- Mang theo mặt nạ lọc vi trùng nếu phải ở chung với các bệnh nhân khác.
- Không bao giờ đi chân trần trong bệnh viện.
Lời kết
Một cách khác để ngăn ngừa việc mắc bệnh nhiễm trùng là sống một lối sống giúp bạn khỏe mạnh: Thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và giảm căng thẳng. Với điều này, hệ thống miễn dịch của bạn có thể có khả năng chống lại một số bệnh nhiễm trùng nhẹ lây lan trong cộng đồng tốt hơn.
Xem thêm: Bệnh nhiễm khuẩn salmonella và 4 thông tin liên quan