Bạn đọc hãy đồng hành cùng Medplus để tìm hiểu rõ hơn về bệnh tai biến mạch máu não bạn nhé!
1. Bệnh tai biến mạch máu não là gì?
Tai biến mạch máu não hay còn gọi là bệnh đột quỵ não xảy ra khi nguồn cung cấp máu cho một phần của bộ não bị gián đoạn hoặc suy giảm nghiêm trọng. Máu mang Oxy và chất dinh dưỡng lên nuôi não vì thế khi thiếu máu nuôi, trong vòng vài phút các tế bào não bắt đầu chết dẫn đến các di chứng tai biến mạch máu não nặng nề cho các bệnh nhân hoặc gây tình trạng não ngưng hoạt động và tử vong.
2. Nguyên nhân dẫn đến bệnh tai biến mạch máu não là gì?
Có các nguyên nhân chính dẫn đến bệnh tai biến mạch máu não:
- Tắt mạch máu não: các mãng xơ mỡ động mạch trong lòng mạch máu càng dày khiến lòng mạch càng hẹp dẫn đến máu không thể lưu thông tốt, máu lên não gây tai biến.
- Vỡ mạch máu não: Cao huyết áp là nguyên nhân trọng yếu, làm tăng nguy cơ tai biến mạch máu não. Cao huyết áp tạo áp lực lớn lên thành mạch, khi lực này vượt ngưỡng chịu đựng sẽ khiến động mạch não vốn đã bị xơ cứng, ít đàn hồi bị vỡ gây tai biến.
- Lấp mạch: Các bệnh về tim như tim to, hẹp van tim, rung nhĩ hay loạn nhịp… đều làm máu lưu thông kém, gây tích tụ máu thành những huyết khối. Một khi cục máu đông di chuyển lên vùng động mạch não nhỏ hơn kích thước của nó, gây lấp mạch máu, từ đó dẫn đến tình trạng tai biến mạch máu não.
- Hút thuốc lá: là yếu tố nguy cơ gây TBMMN. Đây cũng là nguyên nhân của các bệnh dạ dày, phổi.
3. Dấu hiện bệnh tai biến mạch máu não
Nếu có một trong những dấu hiệu sau đây bạn hãy cẩn trọng và hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời nhé:
- Các triệu chứng chóng mặt, nhức đầu dữ dội và đột ngột thường xuyên, đây là một trong những dấu hiệu phổ biến của bệnh tai biến mạch máu não chiếm trên 50% số bệnh nhân hiện nay
- Bệnh nhân cảm thấy tứ chi bị tê liệt, cơ thể đau nhức và mệt mỏi, miệng hay chảy nước bọt, cảm thấy hoa mắt chóng mặt vài giờ hoặc nặng hơn là vài ngày.
- Bị rối loạn ngôn ngữ như khó nói, nói ngọng khi nói thường hay bị chảy nước bọt
- Bệnh nhân không cầm nắm được đồ vật, vật dụng dễ dàng bị rơi
- Những bệnh nhân bị tai biến mạch máu não nặng có những biểu hiện bị rối loạn trí nhớ như thường quên lãng và mất định hướng về không gian và thời gian
- Ngoài ra còn có những biểu hiện như mất thị giác hoàn toàn hoặc một phần
4. Bệnh tai biến mạch máu não có chữa được không?
Sau khi đã chẩn đoán xác định bệnh nhân bị tai biến mạch máu não bằng việc khai thác tiền sử trước đây có tăng huyết áp, bị đái tháo đường, uống rượu bia, hút thuốc lá, bị bệnh tim mạch… hay không?
Cùng với thăm khám những triệu chứng lâm sàng như trên và thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng để kiểm tra như: xét nghiệm dịch não tủy, chụp cắt lớp vi tính sọ não, chụp cộng hưởng từ, chụp mạch máu não, đo điện tim, siêu âm tim, siêu âm Doppler…
Thì sẽ tiến hành áp dụng phác đồ điều trị tai biến mạch máu não Bộ Y Tế thích hợp bệnh nhân.
Một số nguyên tắc điều trị chung cần lưu ý đó là:
- Xử trí tai biến mạch máu não bằng cách thực hiện cấp cứu theo quy trình ABC
- Thực hiện chống phù não tích cực
- Áp dụng phác đồ điều trị thích hợp đối với mỗi loại bệnh chảy máu não hay nhồi máu não.
- Điều trị làm giảm những triệu chứng nguy hiểm như co giật, rối loạn chỉ số đường máu, thân nhiệt tăng cao…
- Thực hiện điều chỉnh cân bằng nước- điện giải trong cơ thể và điều chỉnh cân bằng kiềm toan.
- Tiến hành chống tình trạng bội nhiễm cơ quan hô hấp và tiết niệu, nhất là phổi.
- Chế độ dinh dưỡng phải cung cấp đủ chất cho bệnh nhân mỗi ngày.
- Thực hiện phục hồi chức năng trên bệnh nhân, chống lở loét, teo cơ, cứng khớp…
- Có thể thực hiện phẫu thuật và phục hồi nhu mô não bằng phương pháp tế bào gốc.
Cụ thể hơn, đối với từng thể lâm sàng khác nhau của bệnh đột quỵ não thì sẽ có những cách điều trị như sau:
Chảy máu não, chảy máu dưới màng nhện:
- Thuốc tiêm điều trị tai biến mạch máu não trong trường hợp này là thuốc có tác dụng đông hay cầm máu, có thể là Transamin 0.25g/ 2- 4 ống, tiêm đường tĩnh mạch.
- Trong trường hợp chảy máu dưới nhện và chảy máu não lớn kèm theo tình trạng tràn máu não thất thì tiêm Nimotop 10mg/ 50ml đường tĩnh mạch, dùng bơm điện, có tác dụng chống co mạch, ngăn ngừa tình trạng nhồi máu não thứ phát.
- Tiến hành phẫu thuật để lấy ổ máu tụ bán cầu trong trường hợp ổ máu tụ có kích thước lớn hơn 60ml gây nên rối loạn ý thức.
- Lưu ý phải tìm ra nguyên nhân của việc chảy máu não để điều trị triệt để, có thể nguyên nhân chảy máu não là do phình mạch, dị dạng mạch…
Nhồi máu não:
- Tiến hành làm tiêu cục máu đông bằng cách biến đổi Plasminogen thành Plasmin, phân hủy thành Fibrin và Protein đông huyết tương.
- Khi áp dụng rtPA thì cần thực hiện đúng theo chỉ định và chống chỉ định của thuốc.
- Dùng thuốc chống tình trạng tập kết tiểu cầu như Aspirin 100- 325mg, Ticlopidin 200mg, Aggrenox, Clopidogrel 75mg…
- Thực hiện chống đông máu, có thể dùng Heparin, dự phòng bằng thuốc Warfarin, Lovenox…
- Dùng biện pháp can thiệp nội mạch để thực hiện lấy cục máu đông
- Cho bệnh nhân dùng những thuốc nuôi dưỡng tế bào thần kinh vùng bán ảnh như Duxil, Nootropyl, Tanakan…
Ngoài ra, khi đã điều trị thuyên giảm những triệu chứng của bệnh thì cũng cần dùng những thuốc điều trị sau tai biến mạch máu não để tránh xảy ra tình trạng nhiễm khuẩn thứ phát như nhiễm khuẩn phổi, ống thông tĩnh mạch, hệ tiết niệu, nhiễm khuẩn hệ tiêu hóa…
Tai biến mạch máu não là một tình trạng bệnh lý nguy cấp cần được phát hiện ngay khi có những dấu hiệu gợi ý bị tai biến. Việc đề phòng và dự báo trước bệnh có thể giúp cho quá trình xử trí tai biến mạch máu não cũng như điều trị tai biến mạch máu não hiệu quả hơn khi bệnh bắt đầu diễn ra.
Như vậy, Medplus đã cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin về bệnh tai biến mạch máu não, hy vọng bài đọc sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức để nâng cao chất lượng cuộc sống hơn.
Tìm hiểu từ nguồn : wikipedia
Bên cạnh đó, medplus cũng giới thiệu với bạn đọc một số căn bệnh: