Bài Sản phẩm “chống lão hóa”: sự thật khoa học đằng sau trình bày tác động của lĩnh vực tế bào gốc đến lãnh vực làm đẹp. Đồng thời, Medplus giúp bạn có định hướng đúng đắn trong việc lựa chọn các liệu pháp làm đẹp theo xu hướng này.
Sản phẩm “chống lão hóa”: sự thật khoa học đằng sau
1. Mỹ phẩm dưới mác sản phẩm “chống lão hóa”
Hiện trạng
Thị trường làm đẹp tràn lan các loại kem và serum cao cấp có chứa tế bào gốc. Và chúng được quảng cáo bởi khả năng trẻ hóa làn da. Mọi vấn đề về da như mụn, đen sạm, thâm nám, khô, nhăn nheo,… đều có thể được cải thiện. Nhưng thực hư như thế nào, phần sau đây trình bày rõ hơn.
Quảng cáo
Mỹ phẩm được bày bán trên internet và tại các cửa hàng bách hóa như Nordstrom. Những sản phẩm “chống lão hóa” này hứa hẹn các tác dụng “đột phá” trong việc cải thiện
- căng mịn làn da,
- “đảo ngược các dấu hiệu lão hóa có thể nhìn thấy”,
- và có một số sản phẩm nhấn mạnh “huyết thanh được phân lập từ chính tế bào gốc của khách giúp làn da săn chắc, phục hồi, mượt mà”. Nhưng liệu pháp này rất đắt. Bạn có thể mất 1200 đô la.
Ngành công nghiệp làm đẹp đang tạo hiệu ứng “thổi phồng”. Họ nhờ lĩnh vực trị liệu tế bào gốc còn non trẻ để quảng cáo.
Vấn đề
Các thuật ngữ trong lĩnh vực này có thể được hiểu như “protein và peptide chiết xuất từ tế bào gốc đa năng” có tác dụng đáng kinh ngạc trong việc phục hồi nét đẹp của da. Tuy nhiên, ngành sản xuất sản phẩm “chống lão hóa” tâng bốc lĩnh vực trị liệu tế bào gốc mới thử nghiệm. Vậy đâu là lời thật và đâu là quảng cáo? Và các nhà khoa học khai thác tiềm năng tế bào gốc trong dịch vụ làm đẹp như thế nào?
2. Tế bào gốc có nguồn gốc thực vật và con người
Phân loại
Tế bào gốc thực sự có triển vọng to lớn trong việc điều trị nhiều loại bệnh tật. Chúng bao gồm
- các tế bào gốc phôi giai đoạn đầu,
- hoặc phổ biến hơn từ máu cuống rốn,
- hoặc trên chính cơ thể chúng ta.
Đặc trưng
Tế bào gốc phôi được coi là tế bào “chủ” của cơ thể. Vì chúng có thể phát triển thành bất kỳ loại tế bào nào trong số hàng trăm loại tế bào trong cơ thể. Mặt khác, tế bào gốc trưởng thành cư trú trong các mô và cơ quan trưởng thành như
- não,
- tủy xương,
- và da,
nhưng tính linh hoạt của chúng bị hạn chế hơn. Là một hệ thống sửa chữa nhiều loại mô, chúng thay thế các tế bào bị bệnh, bị thương và chết đi.
Thực nghiệm
Ngày nay, nhờ một số kỹ thuật hóa học phức tạp, các tế bào gốc trưởng thành có thể trở về trạng thái trống giống như phôi thai. Vì vậy chúng có khả năng trở thành bất kỳ loại tế bào nào cơ thể cần.
Các nhà sản xuất sản phẩm “chống lão hóa” quảng cáo sức mạnh trẻ hóa của các tế bào này có thể níu giữ tuổi trẻ. Nhưng có một điều, các nhà sản xuất không phải lúc nào cũng khẳng định: các sản phẩm họ chế tạo thường không sử dụng tế bào gốc của con người.
Tamara Griffiths, chuyên gia tư vấn da liễu của British Skin Foundation cho biết:
“Toàn bộ khái niệm về tế bào gốc đang khiến công chúng tò mò. “Nhưng các sản phẩm này chứa là tế bào gốc thực vật. Và phổ biến hơn là các chất hóa học có nguồn gốc từ tế bào gốc thực vật.”
Quy trình
Tế bào gốc thực vật được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm để chúng tạo ra các protein và peptit truyền tín hiệu, như cytokine và chemokine. Những chất này đã được chứng minh có khả năng giảm viêm và thúc đẩy hoạt động của tế bào khỏe mạnh. Ngay cả khi chúng có nguồn gốc từ thực vật. Tuy nhiên, theo Griffiths, có rất nhiều thành phần hoạt tính trong các sản phẩm này. Vì vậy thật khó để nói vai trò của từng thành phần trong số chúng. Từ đậy, chúng ta có thể hiểu
- khả năng bổ sung tế bào gốc của chúng cực kỳ hạn chế,
- và tác động của tế bào gốc thực vật đối với tế bào con người vẫn chưa được chứng minh.
“… bất kỳ loại mỹ phẩm nào được quảng cáo là chống lão hóa nhờ tế bào gốc thực vật vào thời điểm này cũng hiệu quả như tất cả các loại kem dưỡng da không có tế bào gốc.”
Câu hỏi
Các sản phẩm “chống lão hóa” có chứa chiết xuất của tế bào thực vật có hoạt động tốt hơn các sản phẩm dưỡng da thông thường không? Chúng ta vẫn chưa được biết. Vì những sản phẩm này không được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ quản lý. Và vì vậy nó có thể được sếp vào danh sách nghiên cứu đáng ngờ, thậm chí họ không liệt kê.
Các công ty mỹ phẩm tiến hành hầu hết các nghiên cứu. Và các công thức chính xác họ đưa ra được coi là thông tin độc quyền. Họ không có động cơ để công bố kết quả nghiên cứu của mình. Và họ không phải tuân theo tiêu chuẩn FDA đặt ra trừ khi họ bắt đầu dùng tế bào gốc người trong các sản phẩm của mình.
Ý kiến chuyên gia
Griffiths nói
“Có những giới hạn sinh học đặt ra cho tế bào gốc thực vật ngay từ đầu. Không có tế bào gốc thực vật nào biến thành tế bào da người cho dù bạn nhúng nó vào liệu pháp hóa sinh nào. Tế bào thực vật cũng không có khả năng kích thích sản xuất tế bào gốc của con người nếu được áp dụng cho da.”
Theo Sarah Baucus, một nhà sinh học tế bào
Để bất kỳ loại tế bào gốc nào có thể sử dụng được, các tế bào đó phải còn sống. Quá trình xử lý cần thiết để kết hợp các tế bào sống vào bất kỳ loại kem hoặc huyết thanh nào chắc chắn sẽ giết chết chúng. Và vì vậy chúng trở nên vô dụng. Việc tiếp thị rầm rộ các sản phẩm “chống lão hóa” này cho thấy rằng giá trị kinh tế của chúng lớn. Nhưng không loại kem nào trong số này có khả năng trẻ hóa ngang bằng với việc nâng cơ hoặc một số thủ thuật phẫu thuật hoặc can thiệp da liễu khác.
Các nhà nghiên cứu đã viết trong một bài báo năm 2017 trên tạp chí Future Science OA
“Liệu pháp tế bào gốc thực vật cần phải đi đúng hướng để triển khai tiềm năng vốn có của nó trong việc chăm sóc da . “Điều này có thể xảy ra trong 20 năm tới. Nhưng bất kỳ loại mỹ phẩm nào được quảng cáo là chống lão hóa nhờ tế bào gốc thực vật vào thời điểm này đều có hiệu quả tương đương tất cả các loại kem dưỡng da không chứa tế bào gốc.”
3. Sản phẩm “chống lão hóa” trên quầy hàng trong phòng khám
Bạn sẽ ra sao nếu vẫn muốn khai thác sức mạnh tế bào gốc để phục hồi làn da? Có phương pháp điều trị hợp pháp sử dụng tế bào gốc người không? Câu trả lời là có thể. Nhưng bạn phải chuyển đến một phòng khám có phòng thí nghiệm. Nơi đây các bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ làm việc cùng các chuyên gia nuôi cấy và thao tác tế bào sống.
Sự thật
Bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ là những chuyên gia trong việc chữa lành vết thương. Và quá trình tế bào gốc cung cấp đóng một vai trò quan trọng. Từ lâu, các bác sĩ đã sử dụng kỹ thuật lấy mỡ trong cơ thể và tiêm vào những vùng hõm trên khuôn mặt để
- lấp đầy những tổn thương,
- chỉnh sửa nếp nhăn,
- cải thiện độ cong của khuôn mặt.
Thẩm mỹ viện Lipotransfer cũng hay dùng mỡ cơ thể và tiêm vào mặt. Phương pháp này đã có từ nhiều năm trước tại các phòng khám phẫu thuật thẩm mỹ truyền thống. Trong những năm gần đây, một số bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ đã bắt đầu tiêu hủy tế bào gốc từ mỡ. Một thủ tục thực hiện điều đó được gọi là dịch chuyển lipot hỗ trợ tế bào, hoặc CAL.
Phân tích
Thực hiện
Trong CAL, mô mỡ, hay chất béo, được thu hoạch bằng cách hút mỡ, thường là từ vùng bụng dưới. Chất béo chứa các tế bào gốc có thể biệt hóa thành một số loại tế bào, bao gồm da, cơ, sụn và xương. Mô mỡ có một lớp đặc biệt giàu tế bào gốc. Các tế bào này sau đó được trộn với một số chất béo thông thường, tạo thành dung dịch chất béo rất giàu tế bào gốc, ngay tại phòng khám của bác sĩ. Quá trình tác động vào các tế bào mỡ trong khoảng 90 đến 110 phút. Sau đó dung dịch chuẩn bị được đưa vào da, làm đầy môi, má, rãnh mũi má hoặc các nếp gấp sâu quanh mũi, miệng.
Đặc trưng
Không giống chất béo thông thường, thường được tiêm vào mặt, một số chuyên gia khẳng định rằng chất béo giàu tế bào gốc có kết quả bền lâu hơn. Mô ghép phát triển các mạch máu của chính nó, một ưu điểm có thể dẫn đến mô phát triển lâu dài hơn. Mặc dù nghiên cứu chưa có kết quả rõ ràng, một số nghiên cứu cho thấy chúng có tác dụng. Nhưng các nghiên cứu khác cho thấy điều hoàn toàn ngược lại.
Đối với hầu hết các sản phẩm tế bào gốc trên thị trường hiện nay ở Mỹ, các nhà khoa học vẫn chưa biết chúng có an toàn hay hiệu quả hay không? Mặc dù chúng được tiếp thị như thế nào?
Ý kiến chuyên gia
Một trong những người tiên phong trong CAL, một bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ ở Brazil, Aris Sterodimas, nói rằng các tế bào gốc tiết ra các yếu tố tăng trưởng giúp trẻ hóa làn da giống tế bào gốc thực vật được dùng trong các loại kem bôi và huyết thanh. Nếu những tế bào này là tế bào gốc của con người chúng có nhiều tiềm năng tồn tại trong cơ thể con người.
Lưu ý rằng CAL không sane sinh một số lượng lớn các tế bào thay thế mới. Nó chỉ đơn giản là mô mỡ được xử lý để
- giàu tế bào gốc hơn,
- có nhiều protein và peptide được phân phối đến lớp trung bì của da, kích tích tái tạo làn da.
Đối tượng
Sterodimas làm việc cùng với một kỹ sư mô để cung cấp CAL trong phòng khám của ông. Ông dùng nó như một cách để xây dựng lại các mô mềm
- ở những người bị biến dạng cơ thể do tai nạn hoặc bệnh tật,
- hoặc những người đang chịu hậu quả của các đợt xạ trị ung thư.
Các bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ nhận được rất nhiều bệnh nhân này. Nhưng CAL có thể được dùng như sản phẩm “chống lão hóa”? Sterodimas nói rằng ông thường xuyên thực hiện thủ thuật cho người Brazil và nó được dùng phổ biến ở châu Âu và Nhật Bản. Tại Hoa Kỳ, quy trình này đã không thành công vì không có sự chấp thuận của FDA. Một số trung tâm học thuật lớn ở Hoa Kỳ cung cấp
- phương pháp điều trị trên cơ sở thử nghiệm lâm sàng,
- và có một số thử nghiệm đang diễn ra.
Kết quả
Nhưng có một nhược điểm đối với tất cả các phương pháp truyền mỡ. Chất béo được cấy ghép cuối cùng sẽ được cơ thể hấp thụ. Dẫu được làm giàu tế bào gốc nó cũng có tuổi thọ ngắn trước khi tái hấp thu. Điều đó có nghĩa nếu bạn muốn thẩm mỹ của CAL, bạn cần thực hiện khoảng hai năm một lần để duy trì vẻ đẹp làn da. Sterodimas cho biết kết quả của CAL
“vượt trội hơn kết quả của phương pháp điều trị bằng laser và các can thiệp phẫu thuật thẩm mỹ khác. Mặc dù nó không quá ấn tượng như căng da mặt”.
3. Người mua sản phẩm “lão hóa” hãy cẩn thận
Liệu pháp áp dụng
Có khoảng 700 phòng khám ở Mỹ cung cấp phương pháp điều trị bằng tế bào gốc. Và có tới 20.000 người đã nhận được những liệu pháp này. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị tế bào gốc duy nhất được FDA chấp thuận sử dụng bao gồm
- các tế bào từ tủy xương,
- hoặc máu dây rốn.
để điều trị ung thư máu và tủy xương. Những lo ngại về độ an toàn đã khiến FDA thông báo tăng cường giám sát các phòng khám tế bào gốc.
Được dùng phổ biến
Đối với CAL, hầu hết các thử nghiệm lâm sàng cho đến nay đều tập trung vào việc sử dụng nó để tái tạo vú sau khi phẫu thuật cắt bỏ vú. Các chuyên gia cảnh báo rằng thủ thuật này vẫn chưa được chứng minh an toàn và hiệu quả. Điều quan trọng cần nhớ lãnh vực mới này đang trong giai đoạn nghiên cứu ban đầu.
Một câu hỏi vẫn chưa được giải quyết dứt điểm là liệu các tế bào gốc được cấy ghép có thể làm phát sinh các khối u hay không? Một nguy cơ luôn hiện hữu bất cứ khi nào tế bào gốc được sử dụng. Cần có thêm nhiều nghiên cứu để đánh giá mức độ an toàn và hiệu quả lâu dài của các phương pháp điều trị này.
Do thiếu các tiêu chuẩn ngành thống nhất, các cơ quan chức năng có thể đóng cửa một phòng khám quảng cáo sai sự thật.
Chuyên gia đánh giá
Trong tạp chí Phẫu thuật tái tạo thẩm mỹ năm 2014, Adrian McArdle và một nhóm các bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ của Đại học Stanford đã xem xét các tuyên bố phổ biến về “phương pháp nâng cơ bằng tế bào gốc” của CAL được các phòng khám trên thế giới cung cấp. McArdle và nhóm của ông viết:
“… thị trường phổ biến các chiến lược kinh doanh thuốc trực tiếp đến người tiêu dùng. Nhưng chúng bao gồm các tuyên bố không có căn cứ và đôi khi gian lận. Và bệnh nhân gặp rủi ro.”
Nhưng theo McArdle, việc nghiên cứu sâu hơn về CAL, bao gồm các thử nghiệm lâm sàng, đang được tiến hành. Lúc có nhiều nghiên cứu tiềm năng của tế bào gốc, nhiều rào cản kỹ thuật có thể được phá dỡ.
Kết luận
Nếu bạn quyết định thử CAL trong một cơ sở nghiên cứu hoặc lâm sàng, hãy tìm hiểu kĩ càng. Bạn sẽ thử nghiệm một lãnh vực mới, với nhiều câu hỏi dang dở. Nếu ai đó mời bạn mua sản phẩm “chống lão hóa”, bạn nên biết mình trả tiền cho cái gì?
Xem thêm bài viết
- Tế bào gốc có thể giúp điều trị bệnh trầm cảm hay không?
- Liệu pháp tế bào gốc cho bệnh Alzheimer ĐẦY HỨA HẸN
- Tế bào gốc trị bệnh gan: thực hư hiệu quả, thực nghiệm hay lí thuyết
Nguồn: Tổng hợp