![[TOP 10] bài viết về Barrett thực quản hay 2022](https://songkhoe.medplus.vn/wp-content/uploads/2022/11/TOP-10-bai-viet-ve-Barrett-thuc-quan-hay-2022.png "[TOP 10] bài viết về Barrett thực quản hay 2022 14")
Bệnh lupus ban đỏ hệ thống là một bệnh tự miễn dịch trong đó hệ thống miễn dịch tấn công nhầm các mô khỏe mạnh khắp cơ thể. Với bệnh lupus, hệ miễn dịch hoạt động quá mức gây ra chứng viêm làm tổn thương các mô liên kết, bao gồm cả sụn và lớp niêm mạc của mạch máu. Bệnh lupus ban đỏ hệ thống là dạng bệnh phổ biến nhất trong số các loại bệnh lupus.
1. Các triệu chứng của Bệnh lupus ban đỏ hệ thống
Các triệu chứng của Bệnh lupus ban đỏ hệ thống khác nhau ở mỗi người và thay đổi theo loại. Các triệu chứng phổ biến nhất là:
- Mệt mỏi nghiêm trọng
- Đau và sưng khớp
- Nhức đầu
- Ban cánh bướm xuất hiện trên má và mũi
- Rụng tóc
- Thiếu máu
- Các vấn đề về đông máu
- Hiện tượng Raynaud — một bệnh mạch máu gây ra những thay đổi màu nhợt nhạt, xanh lam hoặc đỏ ở bàn tay và bàn chân khi tiếp xúc với nhiệt độ lạnh
Một số triệu chứng đầu tiên của bệnh là cực kỳ mệt mỏi, khó chịu (cảm giác ốm yếu), sốt, sụt cân và chán ăn. Hầu hết những người bị bệnh sẽ tiếp tục bị đau khớp ở cả hai bên của cơ thể và đau và yếu cơ.
Các vấn đề về da cũng phổ biến trong Bệnh lupus ban đỏ hệ thống, đặc biệt là phát ban phẳng – được gọi là phát ban hình cánh bướm – lan rộng trên má và trên sống mũi. Các vấn đề về da khác bao gồm:
- Canxi lắng đọng dưới da
- Các mạch máu bị hư hỏng
- Xuất hiện những chấm đỏ li ti do máu đông không đủ hoặc tổn thương mao mạch, dẫn đến xuất huyết dưới da
- Rụng tóc
- Xuất hiện vết loét ở niêm mạc ẩm của miệng, mũi và bộ phận sinh dục (trường hợp hiếm)
Một số người bị Bệnh lupus ban đỏ hệ thống sẽ phát triển các vấn đề về thận. Trên thực tế, có đến một nửa số người bị bệnh sẽ có liên quan đến thận. Các vấn đề về tim cũng thường gặp, bao gồm viêm màng quanh và các vấn đề về van tim, vốn kiểm soát lưu lượng máu đến tim. Bệnh tim phổ biến hơn ở những người bị Bệnh lupus ban đỏ hệ thống.
Viêm do Bệnh lupus ban đỏ hệ thống cũng có thể gây tổn thương hệ thần kinh và dẫn đến bệnh thần kinh ngoại biên, co giật, đột quỵ và suy giảm nhận thức. Lo lắng và trầm cảm cũng phổ biến ở những người bị Bệnh lupus ban đỏ hệ thống.
Những người sống chung với bệnh có những giai đoạn bệnh mà tình trạng của họ trở nên tồi tệ hơn — được gọi là những đợt bùng phát — và những khoảng thời gian khác khi tình trạng trở nên tốt hơn — được gọi là thuyên giảm. Bệnh lupus ban đỏ hệ thống là một tình trạng tiến triển, có nghĩa là nó sẽ trở nên tồi tệ hơn theo thời gian và có khả năng gây tổn thương cho các cơ quan chính của cơ thể. Mặc dù không có cách chữa khỏi bệnh, nhưng tình trạng này có thể điều trị được và thuốc có thể làm chậm và giảm ảnh hưởng của bệnh.
Các triệu chứng lupus cũng gặp trong các bệnh khác, điều này có thể gây khó khăn cho việc xác định chẩn đoán. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào trong số này, hãy hẹn gặp bác sĩ, người có thể tiến hành các xét nghiệm để chẩn đoán chính xác.
2. Nguyên nhân
Giống như các bệnh tự miễn dịch khác, nguyên nhân chính xác của Bệnh lupus ban đỏ hệ thống không được biết đến. Tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ liên quan đến các điều kiện sau.
2.1 Di truyền
Ở hầu hết những người mắc bệnh, không có một đột biến gen nào gây ra bệnh lupus. Tuy nhiên, bệnh lupus và các bệnh tự miễn dịch khác có xu hướng di truyền. Các nghiên cứu về cặp song sinh, anh chị em ruột và họ hàng gần chỉ ra một thành phần di truyền mạnh mẽ đối với bệnh. Trong các nghiên cứu về các cặp song sinh giống hệt nhau, nếu một bé trong cặp song sinh mắc bệnh lupus, thì bé còn lại bị lupus khoảng một nửa thời gian.
2.2 Môi trường
Một số tác nhân môi trường được cho là góp phần vào sự phát triển của bệnh. Chúng bao gồm tia cực tím từ mặt trời, một số loại thuốc, vi rút, căng thẳng về thể chất và cảm xúc và chấn thương.
2.3 Nội tiết tố tình dục
Bệnh lupus ban đỏ hệ thống ảnh hưởng đến phụ nữ thường xuyên hơn nhiều so với nam giới. Nghiên cứu chỉ ra rằng các hormone sinh dục như estrogen đóng một phần trong sự phát triển của bệnh, mặc dù cơ chế chính xác vẫn chưa rõ ràng.
2.4 Mức độ phổ biến
Bệnh lupus có xu hướng ảnh hưởng đến hầu hết phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, nhưng bất kỳ ai cũng có thể phát triển bệnh lupus, ngay cả trẻ em. Phụ nữ ở mọi lứa tuổi bị ảnh hưởng nhiều hơn nam giới với ước tính cứ một nam giới thì có từ 4 đến 12 phụ nữ bị bệnh. Ngoài ra, bệnh lupus cũng ảnh hưởng đến trẻ em, chúng chiếm 20% các trường hợp bệnh.
Bên cạnh đó, một số nhóm dân tộc, bao gồm người Mỹ gốc Phi, người gốc Tây Ban Nha và người Latinh, người châu Á và người da đỏ ở Mỹ, có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người da trắng.
3. Chẩn đoán
Việc chẩn đoán Bệnh lupus ban đỏ hệ thống có thể gặp khó khăn vì các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh khác nhau ở mỗi người, theo thời gian và trùng lặp với các rối loạn khác. Ngoài ra, không có một xét nghiệm nào để xác định chẩn đoán Bệnh lupus ban đỏ hệ thống. Tuy nhiên, bác sĩ của bạn có thể thực hiện khám sức khỏe, hỏi về bệnh sử, bao gồm các dấu hiệu và triệu chứng, đồng thời thực hiện các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm, xét nghiệm hình ảnh và thực hiện sinh thiết.
3.1 Khám sức khỏe và lịch sử y tế
Bác sĩ của bạn sẽ tìm phát ban và các dấu hiệu có thể nhìn thấy khác của Bệnh lupus ban đỏ hệ thống. Hãy cho bác sĩ biết nếu bệnh lupus hoặc các bệnh tự miễn dịch khác xuất hiện trong gia đình bạn. Bạn sẽ được hỏi về các triệu chứng của bệnh mà bạn có thể gặp phải, chẳng hạn như phát ban dạng bướm, loét niêm mạc, đau khớp, sưng tấy và đau, rụng tóc và các dấu hiệu liên quan đến phổi hoặc tim, chẳng hạn như nhịp tim không đều và tiếng thổi ở tim.
3.2 Kiểm tra trong phòng thí nghiệm
Xét nghiệm này bao gồm cả xét nghiệm nước tiểu và máu. Công thức máu hoàn chỉnh tìm kiếm các bất thường về số lượng bạch cầu, hồng cầu và tiểu cầu (thường thấp trong bệnh lupus). Một xét nghiệm tốc độ máu lắng có thể là dấu hiệu của tăng hoạt động viêm trong cơ thể. Các xét nghiệm máu khác đánh giá thận và tìm kiếm các kháng thể kháng nhân có thể chỉ ra rằng quá trình tự miễn dịch đang hoạt động. Các xét nghiệm kháng thể khác có thể được thực hiện để tìm kiếm các kháng thể khác đặc hiệu hơn với kháng thể chống hạt nhân. Phân tích nước tiểu để tìm sự gia tăng nồng độ protein hoặc các tế bào hồng cầu trong nước tiểu, điều này rất đáng chú ý nếu Bệnh lupus ban đỏ hệ thống đã ảnh hưởng đến thận.
3.3 Xét nghiệm hình ảnh
Nếu bác sĩ nghi ngờ Bệnh lupus ban đỏ hệ thống đang ảnh hưởng đến tim hoặc phổi của bạn, việc chụp ảnh có thể cho thấy có chất lỏng trên phổi hoặc tình trạng viêm phổi. Một điện tâm đồ sử dụng sóng siêu âm để cho thấy hình ảnh của trái tim đang đập nhằm kiểm tra các vấn đề về van và các vấn đề tim mạch khác.
3.4 Kiểm tra sinh thiết
Nếu Bệnh lupus ban đỏ hệ thống ảnh hưởng đến thận, bác sĩ sẽ muốn xác định loại bệnh, do đó, một mẫu mô sẽ được lấy và xét nghiệm để xác định liệu trình điều trị tốt nhất. Sinh thiết da cũng có thể giúp xác định chẩn đoán bệnh lupus khi nó ảnh hưởng đến da.
Nếu bác sĩ của bạn nghi ngờ hoặc xác nhận Bệnh lupus ban đỏ hệ thống, bạn có thể sẽ được giới thiệu đến bác sĩ chuyên khoa thấp khớp. Đây là bác sĩ chuyên điều trị các bệnh khớp và bệnh tự miễn.
4. Điều trị
Mặc dù không có cách chữa khỏi Bệnh lupus ban đỏ hệ thống, nhưng tình trạng này có thể kiểm soát được. Cụ thể, các mục tiêu điều trị có thể bao gồm:
- Kiểm soát mệt mỏi, đau khớp và các triệu chứng khác
- Giảm viêm
- Ngăn chặn các tác động của hệ miễn dịch hoạt động quá mức
- Phòng ngừa và điều trị bùng phát
- Hạn chế tối đa các biến chứng, đặc biệt là tổn thương nội tạng
Các lựa chọn điều trị tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng của một người và những bộ phận nào của cơ thể mà bệnh đang ảnh hưởng. Điều trị có thể bao gồm:
- Thuốc chống viêm — chẳng hạn như aspirin, ibuprofen, naproxen natri và naproxen, diclofenac, và nhiều loại thuốc theo toa — để điều trị viêm và các triệu chứng khớp, bao gồm cả đau và cứng khớp
- Kem steroid trị phát ban
- Liệu pháp corticosteroid để giảm phản ứng của hệ thống miễn dịch
- Thuốc trị sốt rét để giải quyết các vấn đề về khớp và da
- Thuốc ức chế miễn dịch dùng cho các trường hợp nghiêm trọng của bệnh
Hãy hỏi bác sĩ về những thay đổi chế độ ăn uống và lối sống mà bạn có thể kết hợp vào kế hoạch điều trị của mình. Bác sĩ có thể khuyên bạn nên tránh một số loại thực phẩm và giảm thiểu căng thẳng để giảm các đợt bùng phát.
Nếu bạn đang sử dụng liệu pháp steroid, hãy hỏi về việc kiểm tra loãng xương vì những loại thuốc này có thể làm loãng xương. Bác sĩ của bạn cũng có thể đề nghị chăm sóc phòng ngừa, bao gồm tiêm chủng và kiểm tra tim và thận.
Lời kết
Mức độ nghiêm trọng của Bệnh lupus ban đỏ hệ thống sẽ khác nhau ở mỗi người. Đối với những người bị ban đỏ nghiêm trọng, có nhiều khả năng bệnh có thể đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, tình trạng bệnh có thể được giảm thiếu bằng cách điều trị, dùng thuốc theo chỉ định, thực hành lối sống lành mạnh, không hút thuốc và liên hệ với bác sĩ về các đợt bùng phát bệnh nghiêm trọng, các triệu chứng mới và tác dụng phụ của thuốc.
Và trong khi không có cách chữa khỏi Bệnh lupus ban đỏ hệ thống, triển vọng đối với nhiều người mắc bệnh là tốt. Trên thực tế, tiên lượng cho bệnh lupus tốt hơn so với trước đây và nhiều người bị bệnh có thể mong đợi cuộc sống bình thường, không bị ảnh hưởng bởi các biến chứng lupus nghiêm trọng.
Xem thêm: Hội chứng suy hô hấp ở trẻ sinh non và 4 điều cần biết
Nguồn: An Overview of Systemic Lupus Erythematosus
