Bệnh viêm xoang (Sinusitis) – Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

Bệnh viêm xoang hay còn gọi chung là viêm mũi xoang là bệnh lý khá phổ biến gặp ở mọi lứa tuổi ở Việt Nam. Biến chứng của bệnh viêm xoang có thể nặng và nguy hiếm đến tính mạng cho người bệnh. Do đó cần  phát hiện và điều trị viêm xoang kịp thời. Cùng Medplus tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách chẩn đoán và điều trị viêm xoang là bài viết bên dưới đây nhé.

1. Viêm xoang là gì?

Xoang là các hốc rỗng nằm bên trong khối xương sọ – mặt. Viêm xoang là tình trạng viêm hoặc sưng tấy mô lót trong xoang. Các xoang khỏe mạnh được chứa đầy không khí. Nhưng khi chúng bị tắc và chứa đầy chất lỏng, vi trùng có thể phát triển và gây nhiễm trùng.

Các tình trạng có thể gây tắc nghẽn xoang bao gồm:

• Cảm lạnh thông thường
• Viêm mũi dị ứng: là tình trạng sưng niêm mạc mũi do các chất gây dị ứng
• Những khối u nhỏ trong niêm mạc mũi được gọi là polyp mũi
• Vách ngăn mũi lệch

Viêm xoang được phân ra làm 4 loại, dựa theo thời gian mắc bệnh, bao gồm:

• Viêm xoang cấp: là hiện tượng viêm xoang có các triệu chứng giống cảm lạnh như: sổ mũi, hắt hơi, nghẹt mũi, đau nhức vùng mặt… Các triệu chứng này xuất hiện đột ngột và không biến mất sau 10 – 14 ngày, nhưng cũng không diễn ra quá 4 tuần.
• Viêm xoang bán cấp: là viêm xoang có thời gian mắc bệnh kéo dài từ 4 – 8 tuần.
• Viêm xoang mạn tính: là viêm xoang có các triệu chứng tồn tại >8 tuần.
• Viêm xoang tái phát: là viêm xoang tái phát nhiều đợt trong cùng 1 năm.

2. Đối tượng dễ bị viêm xoang

Bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị viêm xoang. Tuy nhiên, bạn có nhiều khả năng bị viêm xoang hơn nếu:

• Người có bất thường về cơ thể học như: vẹo vách ngăn mũi, phì đại cuốn mũi.
• Phụ nữ trong thời gian mang thai.
• Người làm việc thường xuyên với nhiều trẻ em.
• Người hút thuốc lá
• Những ai có các tình trạng sau đây thì dễ bị hẹp hoặc tắc mũi, do đó nguy cơ bị viêm xoang sẽ cao hơn người bình thường rất nhiều.

3. Triệu chứng của bệnh viêm xoang

3.1. Các triệu chứng viêm xoang cấp tính

Các dấu hiệu chính bao gồm:

• Sổ mũi
• Ho hoặc tắc nghẽn
• Sốt
• Ù tai
• Hôi miệng
• Mệt mỏi
• Đau răng

3.2. Các triệu chứng viêm xoang mãn tính

Bạn có thể có những triệu chứng này trong 12 tuần hoặc hơn:

• Cảm giác nghẹt thở hoặc đầy mặt
• Tắc mũi hoặc tắc mũi
• Có mủ trong khoang mũi
• Sốt
• Mệt mỏi
• Chảy nước mũi hoặc đổi màu dẫn lưu sau mũi
• Bạn cũng có thể bị đau đầu, hôi miệng và đau răng

4. Chẩn đoán bệnh viêm xoang

Nội soi tai mũi họng là phương pháp sử dụng thường xuyên để chẩn đoán viêm xoang. Khi soi sẽ thấy dịch vàng xanh chảy ra từ các khe mũi xoang, niêm mạc xung quanh các khe đó phù nề, viêm đỏ, xuất tiết.

Trong một vài trường hợp khó chẩn đoán hoặc cần phải khảo sát trước khi phẫu thuật, chụp cắt lớp vi tính được chỉ định. Trên phim cắt lớp sẽ thấy được dịch trong các hốc xoang mà bình thường hốc xoang chỉ có khí, hay hình ảnh phù nề của niêm mạc khe mũi xoang. Chụp cắt lớp vi tính còn có ưu điểm phát hiện được bất thường giải phẫu vùng mũi xoang cũng là nhóm nguyên nhân có thể gây ra tình trạng viêm xoang.

5. Biện pháp điều trị bệnh viêm xoang

5.1. Liệu pháp Laser ánh sáng sinh học

Điều trị bệnh viêm xoang bằng Laser là một liệu pháp an toàn, không đau, không xâm lấn. Tia Laser đã chứng minh khả năng giảm đau và sưng hiệu quả, cho phép cơ thể phục hồi các mô bị tổn thương.

Quy trình được thực hiện bằng cách thu nhỏ các mạch máu trong Turbinate*. Các cấu trúc trong mũi nở ra và co lại để phản ứng với các chất kích thích, độ ẩm và các yếu tố khác. Khi các Turbinate bị sưng lên, chúng sẽ thu hẹp đường mũi, khiến không khí vào hoặc chất nhầy khó thoát ra ngoài hơn. Điều này có thể gây tắc nghẽn và khó thở. Việc thu hẹp các mạch máu trong Turbinate ngăn chúng không bị sưng lên.

5.2. Sử dụng thuốc

Nếu bạn bị nhiễm trùng xoang đơn giản, bác sĩ có thể khuyên bạn dùng thuốc thông mũi và rửa mũi bằng nước muối. Tuy nhiên, bạn không nên sử dụng thuốc thông mũi không kê đơn quá 3 ngày vì nó có thể khiến bạn bị nghẹt mũi nhiều hơn.

Nếu bác sĩ cho bạn dùng thuốc kháng sinh, có thể bạn sẽ dùng thuốc trong 10 đến 14 ngày. Các triệu chứng thường biến mất khi điều trị.

Những thuốc trị viêm xoang phổ biến hiện nay là:

• Thuốc Xylobalan Nasal Drop 0,1%
• Thuốc Xylobalan Nasal Drop 0,05%
• Thuốc Xoangspray
• Thuốc Ozirmox 400
• Thuốc Eutinex 0.05%
• Thuốc Erythromycin 500mg
• Thuốc Erythromycin 250mg VIDIPHA

5.3. Lối sống và cách khắc phục tại nhà

Một số biện pháp khắc phục bệnh viêm xoang bạn có thể thử tại nhà như:

• Không hút thuốc và tránh khói thuốc của người khác.
• Rửa tay thường xuyên, đặc biệt là trong mùa lạnh và cúm
• Tránh xa những tác nhân gây dị ứng
• Sử dụng máy tạo độ ẩm
• Ăn uống lành mạnh
• Tập thể dục hợp lý
• Giữ nơi ở, phòng ngủ thông thoáng và sạch sẽ…

6. Kết luận

Viêm xoang sẽ khiến bạn bị đau và khó chịu cho đến khi nó bắt đầu hết. Trong một số trường hợp hiếm hoi, viêm xoang không được điều trị có thể dẫn đến viêm màng não, áp xe não hoặc nhiễm trùng xương. Nếu các tình trạng bệnh liên tục kéo dài và có xu hướng nặng hơn, hãy tìm đến bác sĩ để được giúp đỡ.

Nguồn tài liệu:

• Sinusitis Medications: Medicines That Treat Acute
• Chronic sinusitis – Diagnosis and treatment – Mayo Clinic