Mỡ và các chất khác lắng đọng trên thành mạch, làm lòng mạch bị hẹp lại. Những chất lắng đọng này tạo nên mảng bám vào lớp nội mạc thành mạch, tạo thành mảng xơ vữa. Mảng xơ vữa phát triển dần gây hẹp, thậm chí gây tắc nghẽn hoàn toàn lòng mạch. Tắc nghẽn mạch là một trong các nguyên nhân đứng đầu dẫn đến tử vong và các biến chứng nguy hiểm khác. Vậy cách ngăn ngừa tắc nghẽn mạch là gì? Cùng Medplus khám phá những phương pháp phòng chống bệnh tắc động mạch hiệu quả qua bài viết sau đây nhé.
1. Bệnh tắc nghẽn mạch là gì?
1.1. Tắc nghẽn động mạch là gì?
Mạch máu bị tắc nghẽn do sự hình thành các cục máu đông làm bịt kín động mạch, hoặc do các mảng bám làm hẹp mạch máu. Điều này làm lượng máu lưu thông bị sụt giảm hoặc tắc nghẽn hoàn toàn. Hậu quả là bệnh nhân bị đột quỵ (còn gọi là tai biến mạch máu não), hoặc bị nhồi máu cơ tim.
1.2. Những nguy hiểm của tình trạng tắc nghẽn mạch
Tắc động mạch hay xơ vữa động mạch sẽ làm gia tăng đáng kể khả năng bị đau tim, đột quỵ và cả tử vong. Vì thế, bất kể bạn bao nhiêu tuổi, việc nhận thức được mối nguy hiểm gây ra bởi các mảng xơ vữa động mạch và việc có chiến lược điều trị để tránh khỏi hậu quả nghiêm trọng là cực kì cấp thiết.
Tắc nghẽn động mạch có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như:
- Bệnh động mạch vành;
- Bệnh động mạch cảnh;
- Bệnh động mạch ngoại biên;
- Đau tim, đau ngực, khó thở;
- Đột quỵ;
- Choáng váng, say sẩm, mất thăng bằng…
2. Cách ngăn ngừa tắc nghẽn mạch hiệu quả
2.1. Tập thể dục
Tập thể dục giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng và cải thiện sức khỏe. Qúa trình cơ thể vận động cũng hỗ trợ làm giảm sự tích tụ mảng bám động mạch. Những bài tập thể dục phù hợp sẽ cũng tăng cường sức mạnh cho tim cũng như cân bằng huyết áp.
Lưu ý hãy chọn những bài tập phù hợp với sức khỏe nhé, tránh những bài tập quá sức và tập trong thời gian quá dài. Tập thể dục cũng đốt cháy chất béo trong cơ thể, nhưng tập quá nhiều sẽ gây thêm áp lực lên các động mạch và buộc tim phải làm việc nhiều hơn mức bình thường.
Những bài tập thể dục nhẹ giúp cải thiện sức khỏe:
- Đi bộ,
- Chạy bộ,
- Yoga,
- Ngồi thiền,
- Bơi lội,
- Đạp xe,
- Cầu lông,
- Đá bóng…
2.2. Ngồi thiền
Thiền là một trong những cách làm máu lưu thông lên não hiệu quả bạn nên thử. Máu lưu thông đều chính là một trong những yếu tố giúp ngăn ngừa tắc nghẽn mạch. Ngoài ra, ngồi thiền còn giúp thư giãn, giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng rất tốt.
Hướng dẫn cách ngồi thiền đúng cách cho người mới bắt đầu
- Ngồi thẳng lưng để đầu và cổ thẳng với cột sống của bạn.
- Hai chân đặt trên sàn để thẳng từ mắt cá chân lên đến đầu gối. Phần bắp chân và đùi sẽ tạo thành một góc 90 độ.
- Thả lỏng hai tay trên đầu gối hoặc trên đùi.
2.3. Yoga
Yoga là một trong các cách làm máu lưu thông máu hiệu quả và hỗ trợ ngăn ngừa tắc nghẽn mạch. Các tư thế tập yoga thường khuyến khích để đầu thấp hơn tim. Điều này có lợi trực tiếp đối với lưu lượng máu vận chuyển lên não. Ngoài ra Yoga còn mang lại những lợi ích như thư giãn tinh thần, thư giãn đầu óc và tĩnh tâm.
Hướng dẫn tập Yoga đúng cách cho người mới bắt đầu:
1. Bài tập Yoga cơ bản Half Cobra Pose – Tư thế rắn hổ mang
- Nằm sấp trên sàn, hai tay chống bên sườn, hai chân mở rộng, mũi chân duỗi thẳng.
- Hít sâu rồi từ từ nâng ngực lên, uốn cong người ra phía sau càng sâu càng tốt, mắt hướng lên trần, đồng thời hóp bụng và căng cơ mông.
- Giữ tư thế này trong khoảng 10 nhịp thở. Sau đó từ từ thở ra rồi quay về tư thế ban đầu.
- Lặp lại động tác này 10 lần.
2. Bài tập Yoga Supine Spinal Twist – Tư thế nằm xoay cột sống
- Nằm ngửa trên sàn, hai tay dang rộng ngang vai, chân khép lại, mũi chân duỗi thẳng.
- Sau đó, co chân phải lên sao cho mũi chân phải chạm đầu gối chân trái.
- Từ từ vặn mình về phía bên trái đồng thời xoay đầu về phía bên phải.
- Cố gắng giữ cho phần bả vai không nhấc khỏi mặt sàn.
- Giữ nguyên tư thế này trong khoảng 3 nhịp. Thực hiện tương tự với bên còn lại và lặp lại động tác 10 lần.
2.4. Chế độ ăn uống khoa học
Những thực phẩm có tác dụng ngăn ngừa tắc nghẽn mạch mà bạn nên sử dụng là:
1. Cá béo
Cá chứa nhiều chất béo lành mạnh, còn được gọi là chất béo không bão hòa. Ăn cá giúp hạn chế các cơn đau tim hơn. Axit béo omega-3 trong cá đã được chứng minh là làm giảm mức độ chất béo trung tính và ngăn ngừa nguy cơ tử vong do tim.
Những loại cá tốt cho sức khỏe tim mạch bạn nên ăn:
- Cá hồi;
- Cá ngừ;
- Cá thu;
- Cá trích;
- Cá mòi;
- Cá cơm…
2. Vitamin E
Hãy thêm vitamin E vào chế độ ăn uống hàng ngày như là một cách làm máu lưu thông lên não. Bạn có thể dễ dàng kết hợp vitamin E vào chế độ dinh dưỡng của mình bằng cách chế biến các loại thực phẩm bằng các loại dầu thực vật như đậu lạc, dầu oliu,…
Ngoài ra, bạn có thể sử dụng những thực phẩm giàu vitamin E như:
- Hạnh nhân,
- Bơ,
- Rau cải xanh,
- Cà chua,
- Hạt hướng dương,
- Hàu,
- Bông cải xanh,
- Đu đủ,
- Khoai môn,
- Kiwi,
- Xoài…
3. Bổ sung nitrat
Nitrit giúp mở rộng các mạch máu và tăng lưu lượng máu đến não. Chúng được tìm thấy trong cần tây, bắp cải, củ cải đường và các loại rau xanh khác.
Trái cây và rau quả có hàm lượng nitrat cao được khuyến nghị để não hoạt động tối ưu. Chuyển đổi các loại thực phẩm này thành nước ép là cách nhanh nhất để cơ thể hấp thụ dưỡng chất.
4. Trà xanh
Uống trà được xem là cách làm máu lưu thông lên não phổ biến. Các chất chống oxy hóa trong trà thúc đẩy sức khỏe tim mạch và có thể cải thiện lưu thông máu, từ đó ngăn ngừa tắc nghẽn mạch máu an toàn.
5. Ăn socola đen
Các nghiên cứu cho thấy rằng flavonoid có trong hạt ca cao làm tăng lưu lượng máu đến các khu vực chính của não trong hai đến ba giờ sau khi ăn chúng. Điều này dẫn đến sự cải thiện về hiệu suất nhận thức và duy trì sự tỉnh táo.
6. Các loại hạt
Các loại hạt là một trong những thực phẩm tốt cho sức khỏe tim mạch. Ăn hạt sẽ giúp bạn ngăn ngừa tắc động mạch hiệu quả. Hạch rất giàu chất béo không bão hòa, vitamin và chất xơ… Đây quả là một gợi ý hoàn hảo cho một bữa ăn nhẹ lành mạnh mà lại tốt cho hệ mạch.
Hãy ăn hạnh nhân, hạt điều hoặc quả hạch Brazil – tất cả đều rất giàu magiê. Magiê cản trở sự tích tụ và mảng bám cholesterol trong động mạch, giúp ngăn ngừa tắc nghẽn động mạch.
Xem thêm: Thực phẩm SẠCH ngăn ngừa tắc động mạch
3.5. Dừng việc hút thuốc
Dừng hút thuốc lá có thể giúp ngăn ngừa tắc nghẽn mạch máu. Bạn có biết rằng 1/4 trường hợp tử vong liên quan đến bệnh tim mạch có thể bắt nguồn từ việc hút thuốc lá? Lý do tại sao điều này xảy ra? Chúng ta đều biết hút thuốc sẽ gây ảnh hưởng đến phổi. Tuy nhiên, cơ thể chúng ta là một cỗ máy liên kết và phổi hoạt động song song với tim để đưa máu đến nơi cần thiết.
Bạn có nhớ đến HDL (Cholesterol tốt) và LDL (Cholesterol xấu) hay còn được biết đến là lipoprotein mật độ thấp. Quá nhiều LDL sẽ dẫn đến sự gia tăng tích tụ cholesterol trong động mạch của bạn. Hút thuốc đặc biệt có hại vì nó làm tăng mức LDL trong khi làm giảm mức HDL. Không chỉ vậy, các chất hóa học trong thuốc lá còn khiến các mạch máu bị viêm và sưng tấy. Khi điều này xảy ra, chúng trở nên cứng và hẹp hơn, làm cho lượng máu đi qua ít hơn và làm tăng huyết áp. Tin tốt là cơ thể bạn có thể bắt đầu tự phục hồi khi bạn bỏ thuốc lá và cơ thể sẽ tự khôi phục sự cân bằng giữa LDL và HDL.
3.6. Tránh những suy nghĩ tiêu cực, làm căng thẳng đầu óc
Căng thẳng là một điều kỳ lạ. Nó hoàn toàn thuộc về tâm lý, nhưng nó có thể có những tác động thực tế đến cơ thể chúng ta. Các động mạch bị tắc đều có thể xuất phát từ việc cơ thể phải đối mặt với căng thẳng lâu dài. Theo thời gian, cơ thể bạn sẽ phản ứng với căng thẳng theo nhiều cách khác nhau, một trong số đó là làm tăng lượng cholesterol trong máu và tích tụ mảng bám trong động mạch.
Tránh những suy nghĩ tiêu cực, căng thẳng đầu óc là một cách tốt để ngăn ngừa tắc nghẽn mạch máu. Tuy nhiên thật khó để có thể thực hiện điều này. Chúng ta có thể rèn luyện thói quen tập thể dục, ăn uống lành mạnh hay bỏ hút thuốc lá. Nhưng việc kiểm soát cảm xúc là một điều không dễ dàng, bởi dẫu muốn hay không bạn vẫn sẽ có những áp lực về công việc, tài chính, gia đình, xã hội…
Hãy thử thư giãn đầu óc với những gợi ý sau:
- Gặp gỡ bạn bè cùng ăn tối, trò chuyện;
- Đọc một quyển sách cùng tách trà ấm;
- Dành thời gian cuối tuần cho gia đình;
- Hạn chế ăn ngọt, ăn nhiều rau xanh củ quả;
- Đi du lịch;
- Tham gia một môn thể thao hoặc một khóa học nghệ thuật…
3. Kết luận
Tắc nghẽn động mạch là tình trạng sức khỏe cần được phát hiện và điều trị kịp thời. Tắc nghẽn mạch nếu kéo dài sẽ gây ra những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và nhiều vấn đề rắc rối cho hệ tim và bộ não.
Bên cạnh các cách ngăn ngừa tắc nghẽn mạch, bạn có thể tham khảo các phương pháp tiên tiến nhất hiện nay như liệu pháp Ozone trong điều trị tắc nghẽn động mạch. Ở Việt Nam, bạn có thể liên hệ với FSCB – Ngân hàng lưu trữ tế bào gốc hàng đầu Việt Nam để được hỗ trợ.
Nguồn tài liệu:
