Khoa học từ lâu đã chứng minh về lợi ích chống viêm của chế độ ăn uống lành mạnh: ít chất béo bão hòa và đường bổ sung, nhiều trái cây, rau, protein nạc và ngũ cốc nguyên hạt. Nhiều người cũng tin rằng tránh các sản phẩm từ động vật sẽ giúp chế độ ăn uống lành mạnh hơn.
Do đó, những người bị viêm khớp có thể muốn ăn chay (không thịt) hoặc thuần chay (không ăn sản phẩm từ động vật, bao gồm thịt, trứng và sữa) với hy vọng rằng làm như vậy sẽ giúp họ kiểm soát bệnh tốt hơn. Nội dung dưới đây Songkhoe.Medplus sẽ giúp bạn hiểu hơn về chế độ ăn thuần chay hay ăn chay có giúp giảm viêm khớp không? Cùng theo dõi bạn nhé.
Xem thêm các bài viết cùng chủ đề lối sống và ăn chay lành mạnh:
- Ăn Chay và 5+ thông tin cần biết cho mọi người
- 10+ nhóm chất để ăn chay đủ chất dinh dưỡng, khoa học nhất 2023
- [Có ảnh] Tháp dinh dưỡng cho người ăn chay 2023
1. Nghiên cứu về chế độ ăn chay giúp giảm viêm khớp
Có nhiều nghiên cứu khác nhau về tác động của chế độ ăn kiêng, ăn chay đối với chứng viêm, nhưng kết quả còn khác nhau. Trong một nghiên cứu năm 2015 được công bố trên tạp chí Liệu pháp bổ sung trong y học, 600 người tham gia đã tuân theo chế độ ăn thuần chay trong ba tuần giúp giảm đáng kể protein phản ứng C (CRP), một dấu hiệu chính của tình trạng viêm cấp tính và mãn tính.
Tương tự như vậy, một phân tích tổng hợp năm 2017 của 17 nghiên cứu được công bố trên tạp chí Dinh dưỡng Y tế Công cộng cho thấy rằng việc tuân theo chế độ ăn chay hoặc thuần chay trong 2 năm trở lên có liên quan đến mức CRP thấp hơn.
Trong số 17 nghiên cứu được đánh giá, 12 nghiên cứu đã so sánh kết quả của việc tuân theo chế độ ăn chay lacto-ovo (một chế độ bao gồm sữa và trứng) so với chế độ ăn bao gồm thịt. Tuy nhiên, trong 3 nghiên cứu, việc tuân theo chế độ ăn chay cũng có liên quan đến việc tăng mức độ của một dấu ấn sinh học gây viêm khác, IL-6. Nhưng theo các tác giả của nghiên cứu, những phát hiện này nên được giải thích một cách thận trọng và cần có nhiều nghiên cứu hơn để đánh giá mối liên hệ giữa chế độ ăn chay và mức độ IL-6 tăng lên.
2. Chế độ ăn thuần chay hay ăn chay có giúp giảm viêm khớp không?
Chế độ ăn thuần chay hay ăn chay có thể giúp bạn kiểm soát các triệu chứng viêm khớp không? Các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu câu hỏi này trong nhiều năm. Câu trả lời: Có thể, nhưng có một số điều quan trọng cần suy nghĩ.
Một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn dựa trên thực vật – cụ thể là chế độ ăn thuần chay hoặc ăn chay – có thể giúp kiểm soát các triệu chứng viêm khớp.
Tại sao ăn chay có thể giúp kiểm soát và giảm các triệu chứng của viêm khớp?
Có một số lý thuyết được khoa học chứng minh về lý do tại sao chế độ ăn ăn chay có thể giúp giúp giảm viêm khớp, cụ thể:
2.1. Thực phẩm chống viêm
Một chế độ ăn lành mạnh dựa với thực phẩm từ thực vật bao gồm nhiều rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt. Chất dinh dưỡng trong những thực phẩm này có thể giúp giảm viêm và chống lại cơn đau do viêm khớp mang đến. Một nghiên cứu nhỏ cho thấy rằng 4 tuần thực hiện chế độ ăn thuần chay ít chất béo đã cải thiện tình trạng đau khớp, cứng khớp và sưng tấy do viêm khớp.
Xem ngay các bài viết về ăn chay điều trị bệnh, chữa lành bệnh:
- Ăn chay có giảm béo phì, giảm cân không?
- Ăn chay có chữa được bệnh tim mạch không?
- Chế độ ăn chay có thể điều trị bệnh Gút (Gout) không?
- Chế độ ăn chay có ngăn ngừa ung thư không?
- Chế độ ăn chay có chữa khỏi bệnh tiểu đường không?
2.2. Sức khỏe đường ruột tốt hơn
Nghiên cứu mới cho thấy rằng một đường ruột khỏe mạnh có thể kiểm soát tình trạng viêm nhiễm. Đường ruột có nhiều loại vi khuẩn “tốt” khác nhau, nhưng nhiều người bị viêm khớp không có loại vi khuẩn này. Chất xơ, được tìm thấy trong thức ăn thực vật, có thể giúp thay đổi điều đó. Các nguồn chất xơ tuyệt vời bao gồm:
2.3. Giảm cân giúp giảm viên, giảm đau nhức
Một chế độ ăn lành mạnh dựa trên thực vật có thể dẫn đến giảm cân, ngay cả khi bạn không theo dõi lượng calo hoặc tập gym. Bạn có thể nhận được kết quả tốt hơn nữa nếu bạn theo chế độ ăn thuần chay hoặc ăn chay. Một vài lý do giảm cân có thể giúp bạn quản lý bệnh viêm khớp là:
- Chất béo dư thừa giải phóng các chất hóa học gây viêm.
- Cân nặng tăng thêm gây thêm áp lực lên các khớp của bạn, làm tăng tình trạng viêm.
- Thừa cân khiến viêm khớp khó thuyên giảm hơn.
3. Cách ăn chay để giảm tình trạng viêm khớp
Cho dù bạn muốn thử chế độ ăn thuần chay hay ăn chay, hay chỉ đơn giản là lấy thực vật làm trọng tâm trong bữa ăn, đều sẽ mang đến những lợi ích cho khớp. Việc cắt giảm protein động vật có thể bảo vệ bạn khỏi một số loại viêm khớp. Những lời khuyên này có thể giúp bạn có được dinh dưỡng cần thiết từ chế độ ăn chay mà không bị đói, không thiếu chất, giúp cải thiện bệnh viêm khớp:
3.1. Bổ sung protein
Protein giúp bạn cảm thấy no và giữ cho da, xương, cơ và các cơ quan khỏe mạnh. Để có đủ chất dinh dưỡng này trong chế độ ăn uống dựa trên thực vật, hãy ăn các nguồn khác nhau trong ngày.
3.2. Ăn nhiều rau
Bạn không cần phải lấp đầy đĩa của mình bằng những món rau hấp nhàm chán trong mỗi bữa ăn. Hãy tìm kiếm các công thức nấu món chay từ rau với hương vị khiến bạn mong muốn được ăn.
Xem công thức nấu món chay ngon:
- 5 cách nấu các món cháo chay ngon, mềm, dẻo thơm hấp dẫn
- Bật mí 5+ cách làm món chay từ nấm đông cô đậm đà, thơm ngon khó chối từ
- 5 cách làm món chay từ bắp cải giòn, ngon, ngọt, không xìu
- Chia sẻ cách làm 5 món chay từ cà chua ngon, ngọt, thanh đạm dễ làm
3.3. Thử các loại ngũ cốc nguyên hạt
Đừng coi gạo lứt hoặc bột yến mạch là nguồn ngũ cốc nguyên hạt duy nhất của bạn. Hãy thử những loại khác để giữ cho bữa ăn trở nên thú vị, chẳng hạn như hạt diêm mạch, kiều mạch và lúa mạch – ngọt hoặc mặn, cho bữa sáng, bữa trưa hoặc bữa tối.
Với những chế độ ăn kiêng này, vấn đề không chỉ là những gì bạn đang tránh (thịt, trứng và sữa), mà còn là những gì bạn đang ăn. Những người chuyển sang một trong hai chế độ ăn kiêng là ăn chay hoặc thuần chay thì đều nên ăn nhiều trái cây, rau, các loại đậu, quả hạch và hạt và ngũ cốc nguyên hạt (tức là gạo lứt và lúa mạch) thay vì các loại carbs rỗng như mì trắng, bánh mì hoặc gạo.
Những lựa chọn thay thế lành mạnh này chứa nhiều chất phytochemical (hợp chất có nguồn gốc từ thực vật) bao gồm chất chống oxy hóa, flavonoid và caroten, tất cả đều giúp giảm viêm và bảo vệ các mô khỏi quá trình oxy hóa có thể làm hỏng chúng.
Đừng quên ghé thăm Songkhoe.Medplus mỗi ngày để cập nhật các thông tin về y tế, sức khỏe mới nhất bạn nhé.
Nguồn tài liệu tham khảo: