Cùng Medplus tìm hiểu chứng chán ăn tâm thần là gì bạn đọc nhé!
1. Chán ăn tâm thần là gì?
Những người bị các chứng rối loạn ăn uống có những hành vi ăn uống rối loạn và niềm tin méo mó với những nỗi lo lắng thái quá về cân nặng, hình dáng, ăn uống và hình ảnh cơ thể. Các chứng rối loạn ăn uống là các chứng bệnh tâm thần nghiêm trọng; đó không phải là một lựa chọn về lối sống.
Các chứng rối loạn ăn uống không chỉ bao gồm sự suy sụp về tâm lý và nỗi đau khổ mà còn đi kèm với những biến chứng y tế lớn trên phạm vi rộng và nghiêm trọng mà có thể gây ảnh hưởng đến tất cả các bộ phận quan trọng trong cơ thể.
Các chứng rối loạn ăn uống xảy ra cả ở nam giới và nữ giới, người giàu và người nghèo, và từ tất cả các văn hóa. Không ai muốn mình bị rối loạn ăn uống cả.
Chán ăn tâm thần (tên tiếng Anh là Anorexia Nervosa) thuộc 1 trong 3 chứng rối loạn cho ăn và ăn uống đã được Hướng Dẫn Chẩn Đoán và Thống Kê các Rối Loạn Tâm Thần (DSM) công nhận.
Người bị mắc chứng chán ăn tâm thần có thể đặt mức hạn chế hà khắc cho lượng và loại thức ăn mà họ tiêu thụ. Họ có thể không thể duy trì cái được xem là cân nặng khỏe mạnh. Họ cũng có thể bị giảm một lượng cân nặng đáng kể trong một khoảng thời gian ngắn.
Kể cả khi những người mắc chứng chán ăn tâm thần đang bị thiếu cân thì họ sẽ vẫn có nỗi sợ hãi rất lớn về việc tăng cân hoặc bị ‘béo’. Những người mắc chứng chán ăn tâm thần cũng có thể tham gia vào việc ăn uống vô độ hoặc các hành vi bù.
2. Nguyên nhân chán ăn tâm thần là gì?
Người bị mắc chán ăn tâm thần có thể do một trong các nguyên nhân sau đây :
- Do thói quen ăn uống đơn điệu, ăn kiêng khem kèm theo căng thẳng, lo âu dẫn đến rối loạn ăn uống.
- Do lạm dụng rượu, ma túy.
- Do môi trường xã hội, nhiều người thường cho rằng tiêu chuẩn của đẹp là vóc dáng mảnh khảnh nên người bệnh chạy theo xu hướng giảm cân, muốn gầy ốm.
- Ngoài ra, rối loạn ăn uống còn có liên quan đến trục não bộ tuyến yên dưới đồi.
- Do người bệnh bị rối loạn hệ thần kinh nội tiết, trầm cảm, lo âu, căng thẳng.
3. Dấu hiệu chán ăn tâm thần là gì?
Các dấu hiệu thực thể của chứng chán ăn tâm thần có liên quan tới sự đói khát nhưng các rối loạn còn bao gồm cả cảm xúc và các vấn đề hành vi liên quan tới nhận thức không chính xác về cân nặng và sự sợ hãi tột độ việc tăng cân hoặc trở nên béo phì.
Dấu hiệu thực thể của chứng chán ăn tâm thần có thể bao gồm:
- Giảm cân nhanh chóng
- Vẻ ngoài ốm yếu
- Các chỉ số máu bất thường
- Mệt mỏi
- Mất ngủ
- Hoa mắt, chóng mặt
- Móng tay nhạt màu
- Tóc rụng, gãy hoặc yếu
- Rụng lông
- Mất kinh
- Táo bón
- Da khô hoặc vàng vọt
- Sợ lạnh
- Nhịp tim bất thường
- Huyết áp thấp
- Mất nước
- Loãng xương
- Tay chân sưng phù
Các triệu chứng cảm xúc và hành vi có thể bao gồm những nỗ lực để giảm cân bằng các cách sau:
- Cực kì hạn chế nạp thức vào cơ thể bằng việc ăn kiêng hoặc ăn chay và tập thể dục quá mức
- Ăn rất nhiều nhưng tự móc họng ói ra và có thể sử dụng thuốc nhuận tràng, thuốc xổ, dụng cụ dùng để ăn kiêng hoặc các sản phẩm thảo dược
Một vài triệu chứng cảm xúc và hành vi khác có liên quan tới chứng chán ăn như:
- Cảnh giác với thức ăn
- Từ chối ăn
- Phủ nhận bản thân đang đói bụng
- Sợ hãi việc tăng cân
- Nói dối về số lượng thức ăn đã ăn vào
- Thờ ơ
- Xa lánh xã hội
- Cáu gắt
- Giảm ham muốn tình dục
- Trầm cảm
- Có suy nghĩ muốn tự tử
4. Chữa trị chán ăn tâm thần như thế nào?
Khi một người bạn hoặc người thân bị biếng ăn tâm lý, chúng ta có thể giúp đỡ họ bằng cách:
- Nói chuyện với họ, nói cho họ hiểu tại sao chúng ta lo lắng. Hãy cho họ thấy rằng ta đang rất quan tâm và là chỗ dựa đáng tin cậy.
- Khuyến khích họ giãi bày tâm sự, tìm kiếm các tài liệu liên quan đến bệnh, nhưng cần lưu ý cung cấp các tài liệu hợp lý tránh làm người bệnh cảm thấy lo lắng thêm
- Thúc giục họ đi gặp bác sĩ hoặc nhà tư vấn tâm lý.
- Người chán ăn tâm thần luôn khẳng định là họ không cần sự giúp đỡ dù trong thực tế họ rất cần. Việc điều trị càng sớm bao nhiêu sẽ càng giúp bệnh nhân mau chóng hồi phục sức khoẻ trở lại.
Tìm hiểu từ nguồn: Wikipedia
Như vậy, Medplus đã cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin về chán ăn tâm thần, hy vọng bài đọc sẽ giúp ích nhiều cho bạn
Bên cạnh đó, Medplus cũng cung cấp thêm những thông tin liên quan: