A. Thông tin về Cỏ seo gà
- Cỏ seo gà còn được gọi là Seo gà, Phượng vĩ thảo.
- Tên khoa học: Pteris multifida Poir, thuộc Họ: Pteridaceae (Seo gà)
- Công dụng: Chữa lỵ mãn tính, viêm đường tiết niệu, viêm tuyến nước bọt (cả cây)
1. Đặc điểm của cây
- Là một loại cây nhỏ, thân cỏ, cao trung bình 15-25cm, có cây cao hơn
- Lá bất thụ có cuống mang dìa, dài 6-12cm, phiến lá dài 8-25cm chia thành nhiều phiến nhỏ dài, mép có răng cưa
- Lá hữu thụ có cuống dài 10-50cm, phiến lá dài 10-40cm, cũng chia thành nhiều phiến lá nhỏ. Giữa các phiến lá nổi rõ gân chính, từ gân này toả ra nhiều gân phụ hình lông chim, xếp song song với nhau.
2. Phân bố và thu hái
Phân bố: Mọc phổ biến ở miền Bắc và miền Trung nước ta, thường gặp nhất trên những vách đá, vách đất xung quanh thành giếng, ven đường đi, những nơi thoáng ẩm và mát.
Thu hái và chế biến:
- Thân rễ nằm ngang dưới mặt đất, chừng 3-4cm
- Đào về thái mỏng, phơi hoặc sấy khô.
3. Bộ phận dùng
Bộ phận dùng làm thuốc của cây là thân rễ và lá.
B. Công dụng và Liều dùng
1) Công dụng
- Rễ và lá được dùng làm thuốc chữa đi tiêu chảy, đại tiện ra máu, lỵ, dưới dạng thuốc sắc hay thuốc ngâm rượu, nước sắc đôi khi còn thấy ra giun
- Rễ, lá sao vàng, tán nhỏ đun với dầu vừng thành thuốc dầu bôi chữa một số bệnh ngoài da cho trẻ em.
2) Liều dùng
- Ngày uống từ 12-24g rễ hoặc lá khô
- Dùng ngoài không kể liều lượng
C. Các bài thuốc trị bệnh
1) Chữa kiết lỵ
Cỏ seo gà, dây mơ lông, rễ cỏ tranh, cây phèn đen, bằng nhau mỗi vị 20 – 30g, gừng sống 3 lát.
Sắc đặc để nguội, uống vào lúc đói.
2) Chữa kiết lỵ ra máu, mủ
Cỏ seo gà 40g, dây mơ lông 30g, binh lang 10g, phèn đen 30g, hàn thẻ 10g.
Sắc với 4 bát nước, còn 1 bát rưỡi chia 2 lần uống. Ngày uống 4 – 5 lần. Kiêng mỡ, cá tanh.
3) Chữa lở loét, bệnh ngoài da
Đốt cỏ thành than tán bột, trộn với dầu vừng rồi bôi. Có thể dùng cây tươi giã đắp.
4) Bỏng lửa, bỏng nước sôi (cấp độ 1)
Dùng 150g cỏ seo gà sao qua than tồn tính, tán nhuyễn thành bột mịn, thêm dầu vừng và bôi vào vết bỏng.
5) Mày đay
Dùng 150g cỏ seo gà, 10g muối ăn, nấu lấy nước rửa chỗ bệnh.
6) Vết thương xuất huyết, chó nhà cắn bị thương
Dùng 30g lá cỏ seo gà, 30g lá tử hoa địa đinh, tất cả đem giã nhuyễn bôi vào vết thương.
7) Rết cắn, sâu róm đốt bị thương
Dùng 60g lá cỏ tươi, 30g lá non chua me đất hoa vàng. Tất cả đem giã nhuyễn, đắp lên chỗ bị thương.
8) Thống kinh
Cỏ seo gà 30g, gừng tươi 15g, trứng gà 1 quả, đường cát trắng 15g. Đem cỏ và gừng tươi cùng chưng với nước, bỏ bã, nhân lúc còn sôi cho trứng gà, đường trắng vào đảo đều. Ngày uống 1 lần, liên tiếp trong 3 ngày.
9) Xích bạch đới
Cỏ 30g, bòng bong Nhật (hải kim sa) 15g, rau mã đề 15g, rễ ý dĩ 15g. Nấu lấy nước uống.
10) Sa tử cung
Cỏ seo gà, lá bạc thau, lớp da mỏng trong vỏ cây vông, kim ngân hoa, bấc lùng (đăng tâm thảo), vỏ quả bầu nậm, sáp ong.
Sáu vị trên đều bằng nhau, cho vào nồi đất, đổ nước ngập thuốc, sắc còn 1/3 rồi hòa sáp ong vào nước thuốc đang nóng, cho tan ra rồi uống.
Lời kết
Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cây cũng như một số công dụng hay về loại dược liệu này!
Lưu ý
- Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
- Người bệnh không tự ý áp dụng
- Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Nguồn tham khảo
Tracuuduoclieu.vn và các nguồn uy tín khác.