Điều trị huyết khối tĩnh mạch sâu là một điều cần thiết và cần lưu ý. Trong đó, huyết khối tĩnh mạch sâu là cục máu đông làm tắc một phần hoặc hoàn toàn tĩnh mạch lớn (thường ở chân hoặc đùi) mặc dù nó có thể xảy ra ở các bộ phận khác của cơ thể.
huyết khối tĩnh mạch sâu ngăn máu khử oxy quay trở lại tim. Kết quả là, tuần hoàn ở chân bị tắc nghẽn, dẫn đến đau và sưng.
Nếu cục máu đông đó vỡ ra, nó sẽ trở thành tắc mạch và có thể di chuyển qua tim và phổi, chặn đường lưu thông của máu đến đó. Cục máu đông di chuyển đến phổi của bạn được gọi là thuyên tắc phổi (PE). PE có thể lấy đi máu của các mô và làm tổn thương các mô. Huyết khối tĩnh mạch sâu rất nghiêm trọng và có thể gây tử vong.
Ngoài ra, các cục máu đông ở đùi dễ bị vỡ và gây ra thuyên tắt phổi hơn cục máu đông ở cẳng chân.
Điều quan trọng cần lưu ý là huyết khối tĩnh mạch sâu khác với cục máu đông (còn được gọi là huyết khối tĩnh mạch chi), hình thành trong các tĩnh mạch ngay dưới da. Huyết khối tĩnh mạch chi thường không di chuyển đến phổi và có thể được điều trị bằng thuốc chống viêm, nghỉ ngơi tại giường và chườm ấm. Ngoài ra, huyết khối tĩnh mạch sâu cũng khác với cục máu đông xảy ra trong động mạch, có thể dẫn đến đau tim hoặc đột quỵ.
1. Các triệu chứng huyết khối tĩnh mạch sâu
Để điều trị huyết khối tĩnh mạch sâu, trước tiên chúng ta cần biết về các triệu chứng của nó. Triệu chứng phổ biến của huyết khối tĩnh mạch sâu là đau và mềm ở vùng bị ảnh hưởng và da bị đỏ hoặc đổi màu. Nếu huyết khối tĩnh mạch sâu đứt ra và trở thành thuyên tắt phổi, bạn có thể bị đau ngực, tim đập nhanh và khó thở. Nôn mửa, ho ra máu và ngất xỉu cũng là những dấu hiệu của thuyên tắt phổi.
Huyết khối tĩnh mạch sâu và thuyên tắt phổi rất nghiêm trọng, vì vậy nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào trong số này, hãy tìm kiếm sự trợ giúp ngay lập tức.
2. Nguyên nhân
Một trong những nguyên nhân lớn nhất của huyết khối tĩnh mạch sâu là bất động và ngồi trong thời gian dài. Cho dù bạn đang hồi phục sau phẫu thuật hay ngồi trên một chuyến bay dài, việc không hoạt động sẽ làm chậm lưu lượng máu và có thể ngăn các tiểu cầu và huyết tương trong máu của bạn hòa trộn và lưu thông đúng cách.
Bị chấn thương lớn hoặc phẫu thuật ở chân cũng có thể gây ra huyết khối tĩnh mạch sâu.
Người lớn trên 60 tuổi có nguy cơ cao nhất đối với huyết khối tĩnh mạch sâu, nhưng phụ nữ đang mang thai, đang dùng thuốc tránh thai hoặc đang điều trị bằng hormone thay thế cũng có nguy cơ đông máu. Điều này là do lượng estrogen tăng lên, có thể khiến máu dễ đông.
3. Chẩn đoán
Nếu bạn bị huyết khối tĩnh mạch sâu, điều quan trọng là phải được chẩn đoán ngay trước khi nó trở thành thuyên tắc phổi. Một khi thuyên tắt phổi chặn một động mạch trong phổi của bạn, tất cả lưu lượng máu sẽ bị giảm hoặc ngừng hoàn toàn, có thể gây đột tử. Do đó, điều cần làm trước khi điều trị huyết khối tĩnh mạch sâu là biết được các chu trình chẩn đoán cần thiết.
Cụ thể, bác sĩ của bạn rất có thể sẽ thực hiện siêu âm nén, nhưng các xét nghiệm khác, như chụp tĩnh mạch, chụp CT hoặc xét nghiệm D-dimer, cũng có thể được sử dụng để chẩn đoán huyết khối tĩnh mạch sâu. Thông qua siêu âm nén, bác sĩ có thể nhìn thấy cục máu đông và sự cản trở dòng chảy của máu trong tĩnh mạch.
4. Điều trị huyết khối tĩnh mạch sâu
Nếu bác sĩ của bạn xác nhận chẩn đoán huyết khối tĩnh mạch sâu, phương pháp điều trị đầu tiên thường là thuốc chống đông máu (thuốc làm loãng máu). Thuốc chống đông máu không phá vỡ các cục máu đông hiện có, nhưng có tác dụng ngăn máu đông thêm trong tĩnh mạch và giảm nguy cơ phát triển thuyên tắt phổi. Thuốc chống đông máu có dạng tiêm và dạng viên.
Nếu bạn phát triển thuyên tắt phổi và có cục máu đông lớn, bạn có thể được chỉ định liệu pháp làm tan huyết khối (thuốc làm tan cục máu đông). Những loại thuốc này được truyền qua đường tĩnh mạch hoặc ống thông được tiêm trực tiếp vào cục máu đông.
Sau khi điều trị ngắn hạn được thực hiện, bác sĩ có thể cho bạn dùng một loại thuốc chống đông máu khác. Liệu pháp chống đông máu thường tiếp tục trong ba tháng, nhưng trong một số trường hợp, nó có thể vô thời hạn, đặc biệt nếu bạn đã trải qua thuyên tắt phổi. Bác sĩ sẽ đánh giá trường hợp của bạn dựa trên những rủi ro và lợi ích như một phần trong quá trình đưa ra quyết định lâm sàng của họ.
Ngoài ra, một số điều cần lưu ý khác trong việc điều trị huyết khối tĩnh mạch sâu bao gồm:
Đối với những người bị thuyên tắt phổi và tim không ổn định, các loại thuốc làm tan cục máu đông (liệu pháp làm tan huyết khối) sau đó là thuốc chống đông máu được khuyến cáo thay vì chỉ dùng thuốc chống đông máu.
Đối với những bệnh nhân bị huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc thuyên tắt phổi tái phát không rõ nguyên nhân, nên tiếp tục điều trị kháng đông vô thời hạn hơn là ngừng kháng đông sau khi điều trị chính.
5. Phòng ngừa
Chúng ta có thể tránh nguy cơ điều trị huyết khối tĩnh mạch sâu bằng cách phòng ngừa bệnh. Điều quan trọng đối với những người có nguy cơ bị huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc những người đã từng mắc phải, cần duy trì một lối sống lành mạnh. Bỏ thuốc lá, đạt được cân nặng hợp lý và tuân theo một thói quen tập thể dục thường xuyên là tất cả các chiến lược phòng ngừa hữu ích.
Bạn nên tránh ngồi trong thời gian dài và nên vận động trong ngày. Bên cạnh đó, nếu bạn đang sử dụng biện pháp tránh thai hoặc liệu pháp thay thế hormone, bạn có thể nói chuyện với bác sĩ về việc thay đổi kế hoạch điều trị để ngăn ngừa cục máu đông trong tương lai. Những người bị tăng huyết áp, bệnh tim hoặc suy tim cũng có nguy cơ cao bị huyết khối tĩnh mạch sâu, vì vậy hãy nhớ thảo luận với bác sĩ về việc lập kế hoạch điều trị để giảm nguy cơ và ngăn ngừa cục máu đông.
Lời kết
Điều trị huyết khối tĩnh mạch sâu là một điều cần thực hiện ngay lập tức vì nó là một tình trạng nghiêm trọng. Thường mất từ ba đến sáu tháng để cục máu đông hoàn toàn được giải quyết triệt để, nhưng thông qua điều trị y tế, bạn có thể ngăn cục máu đông tăng kích thước và vỡ ra.