Một trong các chế độ của bảo hiểm xã hội bắt buộc mà người lao động sẽ được hưởng gồm có chế độ thai sản. Người lao động luôn thắc mắc là họ phải đóng bhxh bao lâu được hưởng chế độ thai sản? Và thời gian đóng bảo hiểm có bắt buộc phải liên tục không? Để biết câu trả lời, cùng Medplus đọc ngay bài viết bên dưới đây nhé.
1. Đối tượng được hưởng chế độ thai sản
Để biết được đóng BHXH bao lâu được hưởng chế độ thai sản bạn cần nắm được đối tượng được hưởng chế độ thai sản.
Theo quy định tại Điều 31 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014, đối tượng hưởng chế độ thai sản như sau:
- a) Lao động nữ mang thai;
- b) Lao động nữ sinh con;
- c) Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;
- d) Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi;
- đ) Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản;
- e) Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con
Không phải tất cả người lao động khi tham gia BHXH bắt buộc sẽ là đối tượng được hưởng chế độ thai sản mà chỉ những trường hợp sau mới là đối tượng được hưởng chế độ thai sản: nữ khi mang thai; sinh con; mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ; đặt phòng tránh thai; người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi; người lao động thực hiện biện pháp triệt sản và người lao động nam đang đóng BHXH khi có vợ sinh con.
2. Đóng BHXH bao lâu được hưởng chế độ thai sản?
2.1. Đối với lao động nữ
Bên cạnh việc người lao động thuộc một trong những đối tượng được áp dụng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật thì người lao động phải ứng được điều kiện về thời gian đóng BHXH bắt buộc để được hưởng chế độ thai sản. Không phải tất cả các đối tượng trên đều bắt buộc đáp ứng điều kiện về thời gian đóng BHXH bắt buộc.
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 31 Luật BHXH năm 2014 quy định về điều kiện hưởng chế độ thai sản như sau:
Người lao động quy định tại các điểm b, c và d khoản 1 Điều này phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.
Căn cứ vào quy định trên người lao động thuộc 03 đối tượng sẽ bắt buộc phải đáp ứng thời gian đóng BHXH bắt buộc bao gồm:
- Lao động nữ sinh con;
- Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;
- Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi;
Người lao động thuộc một trong các trường hợp trên muốn hưởng chế độ thai sản thì phải đáp ứng đủ điều kiện là đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.
Ngoài ra, đối với trường hợp lao động nữ sinh con, pháp luật quy đinh thêm một trường hợp khác về thời gian tham gia BHXH bắt buộc của người lao động như sau:
Người lao động quy định tại điểm b khoản 1 Điều này đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
Như vậy, người lao động nữ đang mang thai mà phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền và đã có thời gian đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên thì chỉ cần đáp ứng điều kiện về thời gian tham gia BHXH là đóng từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con thì sẽ được hưởng chế độ thai sản.
2.2. Đối với lao động nam
Lao động nam đóng BHXH bao lâu được hưởng chế độ thai sản? Theo khoản 1 Điều 31 Luật bảo hiểm xã hội thì bạn là lao động nam, có tham gia bảo hiểm xã hội nên khi vợ bạn sinh con bạn được hưởng chế độ thai sản.
- Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi vợ sinh con.
- Người lao động nam tham gia bảo hiểm xã hội vợ không tham gia bảo hiểm xã hội thì được hưởng trợ cấp một lần cho mỗi con sinh ra bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng vợ sinh.
Kết luận
Vậy nếu trong khoảng 12 tháng trước khi vợ sinh, lao động nam đã đóng đủ 06 tháng bảo hiểm xã hội thì được hưởng chế độ thai sản; nếu trong khoảng 12 tháng trước khi vợ sinh con lao động nam chưa đóng đủ 06 tháng thì không được hưởng chế độ thai sản.
3. Chế độ thai sản cho người lao động nữ mới nhất 2021
3.1. Thời gian nghỉ
Căn cứ theo bộ Luật bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13 quy định về thời gian hưởng bảo hiểm thai sản như sau:
3.1.1. Thời gian hưởng chế độ khi khám thai
Quyền lợi thời gian nghỉ để khám thai được quy định như sau:
- Lao động nữ được nghỉ việc để khám thai 5 lần, mỗi lần 1 ngày.
- Trong trường hợp ở xa cơ sở chữa bệnh, khám bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc mang thai không bình thường thì được nghỉ 2 ngày cho mỗi lần khám thai.
- Thời gian nghỉ việc để hưởng chế độ thai sản quy định tại Điều này tính theo ngày làm việc không kể ngày nghỉ Tết, lễ ngày nghỉ hằng tuần.
- Người lao động được hưởng chế độ khi khám thai.
3.1.2. Thời gian hưởng chế độ khi sẩy thai, thai chết, hút thai, nạo, lưu hoặc phá thai bệnh lý
Đối với những trường hợp trên, lao động nữ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo chỉ định của cơ sở khám/chữa bệnh có thẩm quyền. Thời gian nghỉ việc tối đa như sau:
- 10 ngày nếu thai dưới 5 tuần tuổi;
- 20 ngày nếu thai từ 5 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi;
- 50 ngày nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên;
- 40 ngày nếu thai từ 13 tuần tuổi đến dưới 25 tuần tuổi.
Lưu ý
Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ bảo hiểm thai sản tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
3.1.3. Thời gian hưởng chế độ khi sinh con
Lao động nữ được nghỉ sinh con 06 tháng, trường hợp sinh đôi trở lên thì từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng.
Lưu ý
- Trường hợp sau khi sinh con, nếu con dưới 02 tháng tuổi bị chết thì mẹ được nghỉ việc 04 tháng tính từ ngày sinh con;
- Nếu con từ 02 tháng tuổi trở lên bị chết thì mẹ được nghỉ việc 02 tháng tính từ ngày con chết và thời gian này không tính vào thời gian nghỉ việc riêng.
- Trường hợp mẹ chết sau khi sinh con thì cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật.
3.1.4. Thời gian hưởng chế độ khi nhận nuôi con nuôi
Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi sẽ được nghỉ việc hưởng chế độ bảo hiểm thai sản cho đến khi con đủ 6 tháng tuổi.
3.1.5. Thời gian hưởng chế độ khi thực hiện các biện pháp tránh thai
Khi thực hiện các biện pháp tránh thai, người lao động sẽ được nghỉ:
- 7 ngày đối với lao động nữ đặt vòng tránh thai;
- 15 ngày đối với người lao động thực hiện biện pháp triệt sản.
Lưu ý
Khi thực hiện các biện pháp tránh thai người lao động sẽ được hưởng những ngày nghỉ theo quy định.
3.2. Mức tiền được hưởng
3.2.1. Tiền trợ cấp một lần khi sinh con
Theo Điều 38 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, lao động nữ sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi sẽ được hưởng tiền thai sản, bao gồm:
Trợ cấp một lần: Mức lương cơ sở x 2
- Lương cơ sở: 1,49 triệu đồng/tháng từ 1/7/2020
3.2.2. Tiền chế độ thai sản
Theo Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội 2014:
Mức hưởng hàng tháng= 100% x Mbq6t
- Mbq6t: Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH 06 tháng trước khi nghỉ việc
Trường hợp chưa đóng đủ 06 tháng thì mức hưởng được tính theo mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng.
4. Quyền lợi chế độ thai sản của chồng
4.1. Thời gian nghỉ thai sản
Theo khoản 2 Điều 34 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, trong 30 ngày đầu kể từ ngày người vợ sinh con, người chồng được nghỉ từ 05 đến 14 ngày làm việc:
- 05 ngày nếu sinh thường;
- 07 ngày nếu sinh mổ, sinh dưới 32 tuần tuổi;
- 10 ngày nếu sinh đôi; sinh ba trở lên thì cứ mỗi con được nghỉ thêm 03 ngày;
- 14 ngày nếu sinh đôi trở lên mà phải mổ.
4.2. Mức tiền hưởng chế độ thai sản
4.2.1. Tiền chế độ
Theo quy định tại Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành, tiền thai sản của chồng được tính bằng cách:
Mức hưởng = Mbq6t / 24 ngày công x 100% x số ngày được nghỉ
Trong đó:
- Mbq6t: Bình quân mức lương đóng BHXH 6 tháng trước khi vợ sinh của NLĐ nam;
- Trường hợp chưa đủ 6 tháng thì Mbq6t = bình quân lương các tháng đã đóng BHXH.
4.2.2. Trợ cấp 1 lần
Lao động nam được hưởng trợ cấp 1 lần khi vợ không tham gia bảo hiểm.
Mức trợ cấp 1 lần = 2 x Lương cơ sở tháng
- Lương cơ sở: 1,49 triệu đồng/tháng từ 1/7/2020
5. Kết luận
Medplus đã trả lời câu hỏi đóng BHXH bao lâu được hưởng chế độ thai sản rồi. Người lao động cần đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi sẽ đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản.