Folate là gì? Vai trò, tác dụng đối với cơ thể.

Folate là gì?

Folate là dạng vitamin B9 tự nhiên. Nó được tìm thấy trong các loại thực phẩm bao gồm rau, đậu, trứng và trái cây. Tên của nó có nguồn gốc từ tiếng Latin “folium”, có nghĩa là lá. Trên thực tế, rau là một trong những nguồn folate tốt nhất trong chế độ ăn uống.

Dạng hoạt động của vitamin B9 là một folate được gọi là axit levomefolic hoặc 5-methyltetrahydrofolate (5-MTHF). Trong hệ thống tiêu hóa, hầu hết folate chế độ ăn uống được chuyển đổi thành 5-MTHF trước khi vào máu.

Axit folic là gì?

Axit folic là một dạng tổng hợp của vitamin B9, còn được gọi là axit pteroylmonoglutamic.

Không giống như folate, không phải tất cả các axit folic tiêu thụ đều được chuyển đổi thành dạng hoạt động của vitamin B9 – 5-MTHF – trong hệ thống tiêu hóa. Thay vào đó, nó cần phải được chuyển đổi trong gan hoặc các mô khác. Tuy nhiên, quá trình này có thể chậm ở một số người.

Sau khi bổ sung axit folic, cần có thời gian để cơ thể chuyển đổi tất cả thành 5-MTHF. Đây là một vấn đề đáng lo ngại, vì nồng độ axit folic không được chuyển hóa cao có liên quan đến một số vấn đề sức khỏe. Tuy nhiên, một nghiên cứu cho thấy rằng dùng axit folic cùng với các vitamin B khác, đặc biệt là vitamin B6, giúp việc chuyển đổi hiệu quả hơn.

Vai trò, tác dụng của folate đối với cơ thể.

1. Giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh.

Phụ nữ mang thai cần bổ sung đủ axit folic trong thai kỳ để giúp bảo vệ thai nhi, chống sẩy thai và dị tật ống thần kinh ở thai nhi. Nghiên cứu gần đây cũng chỉ ra rằng tình trạng folate của người cha trước khi thụ thai cũng có tầm quan trọng tương tự.

Trong một nghiên cứu từ Đại học McGill, sự thiếu hụt folate của cha mẹ có liên quan đến sự gia tăng 30% các dị tật bẩm sinh khác nhau so với ở những đứa trẻ không bị thiếu hụt folate.

2. Giảm nguy cơ trầm cảm.

Tình trạng folate thấp có liên quan đến việc tăng nguy cơ trầm cảm và sự kém hiệu quả ở quá trình điều trị chống trầm cảm .

Thiếu folate có liên quan đến trầm cảm ở những người bị động kinh. Một nghiên cứu cho rằng bổ sung chất dinh dưỡng này có thể giúp cải thiện tâm trạng.

Bổ sung axit folic không được đề xuất như là một phương pháp điều trị trầm cảm, nhưng nó có thể hữu ích trong việc gia tăng tác dụng với thuốc chống trầm cảm như fluoxetine, đặc biệt là ở phụ nữ.

3. Duy trì một trái tim khỏe mạnh.

Bổ sung đầy đủ folate đầy đủ giúp giảm mức homocysteine, một phân tử gây viêm có liên quan đến bệnh tim.

Folate giúp giảm mức homocysteine ​​vì nó được dùng trong quá trình chuyển đổi homocysteine ​​thành một phân tử khác gọi là methionine. Không có đủ folate, quá trình chuyển đổi này chậm lại và mức homocysteine ​​tăng lên. Khi nồng độ homocysteine ​​tăng cao có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, một số nhà nghiên cứu cho rằng axit folic và B12 có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng bổ sung axit folic hàng ngày có thể làm giảm nồng độ homocysteine ​​tới 25%.

Bổ sung vitamin B bao gồm folate có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ.

4. Ngăn ngừa ung thư.

Lượng folate thấp có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ. Một số nghiên cứu dịch tễ học đã cho thấy mối liên hệ nghịch giữa tình trạng folate và nguy cơ mắc bệnh đại trực tràng, phổi, tụy, thực quản, dạ dày, cổ tử cung, buồng trứng và các bệnh ung thư khác.

Nồng độ folate thấp cũng góp phần vào việc hình thành DNA không ổn định và dễ bị phá vỡ. Điều này có thể làm tăng nguy cơ ung thư.

Tuy nhiên, ở những người bị ung thư hoặc khối u tồn tại từ trước, có một số bằng chứng cho thấy lượng folate cao có thể thúc đẩy sự phát triển của khối u. Bổ sung axit folic – nhưng không phải folate thực phẩm tự nhiên – cũng có liên quan đến sự xuất hiện của một số loại ung thư.

Thiếu hụt folate dẫn đến những hậu quả gì?

Chúng ta có thể bị thiếu máu do thiếu axit folic nếu không tiêu thụ đủ axit folic.

Vì folate rất quan trọng để sản xuất và duy trì các tế bào hồng cầu. Không bổ sung đủ folate dẫn đến không có đủ các tế bào hồng cầu để cung cấp cho cơ thể một mức oxy lành mạnh. Tình trạng này có thể xuất hiện ở những người cần lượng folate cao hơn nhưng không dùng chất bổ sung, chẳng hạn như phụ nữ đang mang thai và cho con bú.

Ngoài thiếu máu và dị tật bẩm sinh, thiếu axit folic có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác, bao gồm:

• Nguy cơ cao mắc bệnh trầm cảm.
• Xảy ra những vấn đề về trí nhớ và chức năng não.
• Các bệnh dị ứng có nguy cơ phát triển.
• Giảm mật độ xương.

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thiếu axit folic bao gồm:

• Mệt mỏi.
• Vết loét quanh miệng.
• Khó khăn về trí nhớ và nhận thức.
• Tâm trạng cáu kỉnh.
• Ăn mất ngon.
• Giảm cân không mong muốn.

Thực phẩm giàu folate.

Khả năng hấp thụ, sử dụng và giữ folate của cơ thể khác nhau giữa các loại thực phẩm nên rất khó đo lường.

Có 150 dạng folate khác nhau. Từ ​​50 đến 90 phần trăm folate có thể bị mất đi trong quá trình nấu, lưu trữ hoặc chế biến. Các nguồn tốt nhất của folate là rau xanh, các loại đậu và gan.

Một chén thực phẩm giàu folate chứa một lượng folate như sau:

• Măng tây: 268 mcg.
• Gan bò: 290 mcg.
• Đậu lăng: 920 mcg.
• Đậu: 784 mcg.
• Rau bina: 58 mcg.
• Xà lách: 14 mcg.
• Quả bơ: 118 mcg.
• Lòng đỏ trứng: 355 mcg.
• Chuối: 45 mcg.
• Nấm: 16 mcg.
• Bông cải xanh: 28 mcg.

Năm 1998, cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) và chính phủ Canada bắt đầu yêu cầu các nhà sản xuất thêm axit folic vào một số loại thực phẩm. Bao gồm bánh mì, ngũ cốc, bột, bột ngô, mì, gạo và các sản phẩm ngũ cốc khác. Các quốc gia khác yêu cầu tăng cường một số loại thực phẩm có axit folic bao gồm Costa Rica, Chile và Nam Phi.

Một số lưu ý quan trọng.

• Lượng axit folic tiêm tĩnh mạch cao có thể gây co giật. Việc bổ sung axit folic liều cao có thể tăng nguy cơ phát triển của một số bệnh ung thư. Tuy nhiên, mức độ folate trong chế độ ăn uống không liên quan đến bất kỳ tác dụng phụ nào.
• Một số loại thuốc, chẳng hạn như những loại thuốc được sử dụng để điều trị viêm khớp dạng thấp, ung thư và co giật, có thể làm tăng nguy cơ thiếu máu do thiếu axit folic.
• Lạm dụng rượu hoặc bệnh thận có thể làm giảm khả năng hấp thụ folate của cơ thể.
• Một lượng folate trên 1000 mcg cho người lớn hoặc 800 mcg cho những người từ 18 tuổi trở xuống có thể che giấu sự thiếu hụt vitamin B12. Thiếu vitamin B12 có thể gây tổn thương thần kinh vĩnh viễn và tê liệt.

Tham khảo thêm:

https://www.medicalnewstoday.com/articles/287677.php

https://www.healthline.com/nutrition/folic-acid-vs-folate

https://www.healthlinkbc.ca/healthlinkbc-files/folate