Giãn não thất là gì?
Giãn não thất hay còn gọi là não úng thủy, tràn dịch não là hậu quả của tình trạng mất cân xứng giữa sản xuất và hấp thụ dịch não tủy não.
Giãn não thất phần lớn do tắc nghẽn lưu thông và cản trở tái hấp thụ dịch não thất. Giãn não thất có 2 thể: thể tràn dịch não trong và tràn dịch não ngoài. Tràn dịch não trong phần lớn do tắc nghẽn ống sylvius do biến chứng của nhiễm khuẩn hay hậu quả của các khối u chèn ép tại đó. Tràn dịch não ngoài nguyên nhân phổ biến là do biến chứng viêm màng não như lao màng não, viêm màng não nhiễm khuẩn hoặc do biến chứng xuất huyết.
Giãn não thất là một tình trạng hiếm gặp và thường mắc phải ở trẻ sơ sinh. Cứ 1000 trẻ sơ sinh sẽ có 1 trẻ mắc phải vấn đề này. Thông thường, tình trạng này không cần điều trị nếu nó không gây não úng thủy.
Nguyên nhân gây ra giãn não thất
Giãn não thất hiện nay chưa có nguyên nhân gây ra cụ thể. Theo các bác sĩ, một số nguyên nhân có thể gây ra bệnh bao gồm:
- Một vấn đề sức khỏe ngăn dịch não tủy lưu thông và được hấp thụ bình thường, khiến dịch tích tụ dần trong não thất – não úng thủy;
- Sự mất cân bằng giữa sản xuất và hấp thụ dịch não tủy;
- Khiếm khuyết trong quá trình phát triển não;
- Tổn thương hoặc mất mô não;
- Nhiễm trùng: Viêm màng não mủ, bệnh lao hoặc nang ký sinh trùng;
- Xuất huyết: Xuất huyết não thất và vùng dưới màng nhện;
- U não;
- Dị dạng tĩnh mạch Galen (bệnh hiếm);
- Chấn thương vùng đầu;
- Tác động của phẫu thuật thần kinh, gây chảy máu vào hệ thống não thất.
Dấu hiệu và triệu chứng của giản não thất
Một số dấu hiệu và triệu chứng của giãn não thất thường gặp như:
- Thóp phồng;
- Giãn tĩnh mạch da đầu và khớp sọ;
- Đôi khi tim đập chậm, có khoảng ngừng thở;
- Đầu to bất thường;
- Kích thước đầu tăng nhanh;
- Cực kì buồn ngủ;
- Nôn mửa;
- Co giật không rõ lí do;
- Chán ăn.
Giãn não thất có nguy hiểm không?
Hiện nay giãn não thất ở trẻ em đã có biện pháp điều trị thích hợp, thậm chí nếu bệnh ở mức độ nhẹ (giãn não thất 10mm trở xuống) đôi khi chỉ cần theo dõi và tự hồi phục sau một thời gian. Mặc dù cách điều trị bằng phẫu thuật, bao gồm đặt hệ thống dẫn lưu dịch não tủy shunt và nội soi thông sàn não thất III, sẽ mang lại hiệu quả chữa bệnh cho trẻ, nhưng vẫn tiềm tàng một số nguy cơ rủi ro.
Vì thế, giãn não thất là một tình trạng khá nguy hiểm có thể xảy ra với thai nhi và trẻ nhỏ. Hiện nay vẫn chưa có biện pháp can thiệp dành cho em bé còn trong bụng mẹ. Do vậy sản phụ cần tuân thủ siêu âm thai nghén định kỳ để phát hiện sớm bất thường của thai nhi.
Những phương pháp dùng để điều trị giãn não thất
Đặt Shunt não thất
Đây là loại phẫu thuật giúp điều trị dịch não tủy dư thừa trong não. Trẻ sẽ được gây mê khi thực hiện thủ thuật này. Tuy nhiên, đặt Shunt não thất có thể gây ra một số rủi ro như:
- Phản ứng với thuốc mê
- Khó thở
- Thay đổi về huyết áp hoặc nhịp thở
- Chảy máu
- Nhiễm trùng
- Cục máu đông hoặc chảy máu trong não
- Sưng não
- Rò rỉ dịch não tủy dưới da
- Tổn thương mô não
- Co giật
Phẫu thuật nội soi thất thứ ba
Trong thủ thuật này, bác sĩ sẽ tạo một lỗ nhỏ ở não thất thứ ba để giúp dịch não tủy chảy ra khỏi não.
Bác sĩ thường chỉ định loại phẫu thuật này nếu trẻ có:
- Não úng thủy tắc nghẽn
- Tụ máu dưới màng cứng sau khi đặt Shunt
- Nhiễm trùng hệ thống Shunt
- Hội chứng não thất hình khe
Làm thế nào để phòng ngừa giãn não thất?
- Nếu đang mang thai, hãy chăm sóc trước khi sinh thường xuyên. Theo lịch trình đề nghị của bác sĩ để kiểm tra trong khi mang thai có thể làm giảm nguy cơ chuyển dạ sớm có nguy cơ bị tràn dịch não và các biến chứng khác.
- Bảo vệ chống lại bệnh truyền nhiễm: thực hiện theo các lịch trình tiêm chủng và sàng lọc được đề nghị cho độ tuổi và giới tính . Ngăn ngừa và điều trị kịp thời các bệnh nhiễm trùng và các bệnh khác liên quan đến não úng thủy có thể làm giảm nguy cơ của bạn.
- Để ngăn ngừa chấn thương đầu: sử dụng thiết bị an toàn phù hợp. Đối với trẻ sơ sinh và trẻ em, hãy sử dụng ghế an toàn cho trẻ em phù hợp với độ tuổi và kích cỡ phù hợp cho tất cả các chuyến đi bằng ô tô.
- Luôn luôn thắt dây an toàn trong xe cơ giới. Trẻ nhỏ nên được bảo đảm trong ghế an toàn cho trẻ em hoặc ghế nâng. Tùy thuộc vào kích thước của chúng, trẻ lớn hơn có thể được hạn chế đầy đủ với dây an toàn.
Lưu ý bài viết trên chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chuẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Bên cạnh đó, các bạn có thể truy cập finizz.com để được tư vấn, tìm và đặt lịch hẹn một cách nhanh và đơn giản nhất. Cũng như đọc thêm các bài viết khác tại songkhoe.medplus.vn nhé.
Một số bài viết có thể bạn quan tâm:
- 6 nguyên nhân gây ra tình trạng giữ thăng bằng kém ở người
- Chắp mắt: 7 điều cần lưu ý về căn bệnh gây khó chịu này
- Ung thư vú: Các lựa chọn phẫu thuật được khuyên dùng phổ biến nhất 2020
Nguồn: Tổng hợp