Nguyên liệu của món ăn góp phần tạo nên linh hồn của món ăn cũng như mang đến những giá trị dinh dưỡng cụ thể cho món ăn đó. Giá trị dinh dưỡng và tác dụng tuyệt vời của xô thơm là gì? Nên lưu ý những gì khi sử dụng xô thơm? Hãy cùng MedPlus tìm hiểu thông tin về xô thơm nhé!
Thông tin chung về xô thơm
Xô thơm ( Salvia officinalis) là một loại thảo mộc có nguồn gốc từ Địa Trung Hải. Nó thuộc họ bạc hà, cùng họ hàng với oregano, hoa oải hương, hương thảo, húng tây và húng quế.
Xô thơm có lá và hoa ăn được màu xanh xám có thể có màu từ xanh dương và tím đến trắng hoặc hồng. Có hơn 900 loài xô thơm trên khắp thế giới.

Thành phần dinh dưỡng có trong xô thơm
Một muỗng cà phê xô thơm chứa một số chất dinh dưỡng, bao gồm :
- 2 calo
- 3 miligam (mg) magiê
- 1 mg phốt pho
- 7 mg kali
- 2 microgam (mcg) folate
- 24 mcg beta-carotene
- 41 đơn vị quốc tế (IU) vitamin A
- 12 mcg vitamin K
Lợi ích của xô thơm đối với sức khoẻ
1. Nạp chất chống oxy hóa
Chất chống oxy hóa là các phân tử giúp củng cố khả năng phòng vệ của cơ thể bạn, vô hiệu hóa các gốc tự do có khả năng gây hại có liên quan đến các bệnh mãn tính.
Xô thơm chứa hơn 160 loại polyphenol riêng biệt, là các hợp chất hóa học có nguồn gốc thực vật hoạt động như chất chống oxy hóa trong cơ thể bạn.
Axit chlorogen, axit caffeic, axit rosmarinic, axit ellagic và rutin – tất cả được tìm thấy trong cây xô thơm – có liên quan đến lợi ích sức khỏe ấn tượng, như giảm nguy cơ ung thư và cải thiện chức năng và trí nhớ của não.
Một nghiên cứu cho thấy uống 1 cốc (240 ml) trà xô thơm hai lần mỗi ngày làm tăng đáng kể khả năng phòng thủ chống oxy hóa. Nó cũng hạ thấp cả cholesterol toàn phần và cholesterol xấu LDL, cũng như tăng cholesterol tốt HDL.
2. Có thể làm giảm lượng đường trong máu
Lá của cây xô thơm thông thường đã được sử dụng như một phương thuốc chống lại bệnh tiểu đường. Nghiên cứu trên người và động vật chỉ ra rằng nó có thể giúp giảm lượng đường trong máu.
Trong một nghiên cứu, chiết xuất cây xô thơm làm giảm lượng đường trong máu ở chuột mắc bệnh tiểu đường loại 1 bằng cách kích hoạt một thụ thể cụ thể. Khi thụ thể này được kích hoạt, nó có thể giúp loại bỏ các axit béo tự do dư thừa trong máu, từ đó cải thiện độ nhạy insulin.
Một nghiên cứu khác ở những con chuột mắc bệnh tiểu đường loại 2 cho thấy trà xô thơm có tác dụng như metformin – một loại thuốc được kê đơn để kiểm soát lượng đường trong máu ở những người mắc bệnh tương tự.
Ở người, chiết xuất lá cây xô thơm đã được chứng minh là làm giảm lượng đường trong máu và cải thiện độ nhạy insulin với tác dụng tương tự như rosiglitazone, một loại thuốc chống tiểu đường khác.
3. Kiểm soát viêm
Một số hợp chất trong cây xô thơm dường như có tác dụng chống viêm. Một nghiên cứu đã điều tra ảnh hưởng của một loạt các hợp chất này đến phản ứng viêm trong nguyên bào sợi nướu. Đây là một loại tế bào phổ biến được tìm thấy trong các mô liên kết của nướu.
Một số hợp chất trong cây xô thơm đã giúp giảm loại viêm này. Nhiều nghiên cứu gần đây đã hỗ trợ việc sử dụng cây xô thơm trong nha khoa vì đặc tính chống viêm của nó.
4. Có thể hỗ trợ trí nhớ và sức khỏe não bộ
Xô thơm có thể giúp hỗ trợ bộ não và trí nhớ của bạn theo nhiều cách.
Nó chứa các hợp chất có thể hoạt động như chất chống oxy hóa, được chứng minh là có tác dụng đệm hệ thống phòng thủ của não bạn.
Nó cũng xuất hiện để ngăn chặn sự phân hủy của chất hóa học acetylcholine (ACH), có vai trò trong bộ nhớ. Nồng độ ACH dường như giảm trong bệnh Alzheimer.
Trong một nghiên cứu, 39 người tham gia mắc bệnh Alzheimer nhẹ đến trung bình đã tiêu thụ 60 giọt (2 ml) chất bổ sung chiết xuất cây xô thơm hoặc giả dược hàng ngày trong bốn tháng. Những người sử dụng chiết xuất cây xô thơm đã thực hiện tốt hơn các bài kiểm tra đo lường trí nhớ, giải quyết vấn đề, lý luận và các khả năng nhận thức khác.
Ở người trưởng thành khỏe mạnh, cây xô thơm được chứng minh là cải thiện trí nhớ ở liều thấp. Liều cao hơn cũng làm tăng tâm trạng và tăng sự tỉnh táo, bình tĩnh và hài lòng. Ở cả người trẻ và người lớn tuổi, cây xô thơm dường như cải thiện trí nhớ và chức năng não.
6. Có thể hỗ trợ sức khỏe răng miệng
Cây xô thơm có tác dụng kháng khuẩn, có thể vô hiệu hóa các vi khuẩn thúc đẩy mảng bám răng.
Trong một nghiên cứu, nước súc miệng dựa trên cây xô thơm đã được chứng minh là có hiệu quả tiêu diệt vi khuẩn Streptococcus mutans, vốn nổi tiếng là gây sâu răng.
Trong một nghiên cứu về ống nghiệm, một loại tinh dầu dựa trên cây xô thơm đã được chứng minh là có thể tiêu diệt và ngăn chặn sự lây lan của Candida albicans, một loại nấm cũng có thể gây sâu răng.
7. Một số lợi ích khác
- Có thể làm giảm tiêu chảy: Xô thơm tươi là một phương thuốc truyền thống chữa bệnh tiêu chảy. Các nghiên cứu trên ống nghiệm và động vật cho thấy nó có chứa các hợp chất có thể làm giảm bớt tiêu chảy bằng cách thư giãn ruột của bạn
- Có thể hỗ trợ sức khỏe xương: Vitamin K, mà cây xô thơm cung cấp một lượng lớn, đóng một vai trò trong sức khỏe của xương. Sự thiếu hụt vitamin này có liên quan đến loãng xương và gãy xương
- Có thể chống lão hóa da: Một số nghiên cứu về ống nghiệm cho thấy các hợp chất của cây xô thơm có thể giúp chống lại các dấu hiệu lão hóa, như nếp nhăn
Một số cách sử dụng xô thơm
Dưới đây là một số cách bạn có thể thêm xô thơm vào chế độ ăn uống của bạn:
- Thường kết hợp với gia cầm và thịt lợn.
- Rắc như một món trang trí vào súp
- Trộn hoặc nhồi trong các món nướng
- Kết hợp lá băm nhỏ với bơ để làm bơ xô thơm
- Thêm lá băm nhỏ vào sốt cà chua
- Phục vụ nó với trứng trong món trứng ốp la
- Như một gia vị cho món rau nướng
- Kết hợp với khoai tây nghiền hoặc bí đao cho hương vị tốt hơn
Nguồn tham khảo: