Mỡ trong máu – nguyên nhân và cách điều trị hiện hành

Cholesterol là một chất béo lưu thông trong máu. Cơ thể tạo ra một số cholesterol và phần còn lại do thực phẩm tiêu thụ chuyển hóa. Bài Mỡ trong máu – nguyên nhân và cách điều trị hiện hành cung cấp những thông tin căn bản về bệnh, cách dùng thuốc và giữ lối sống lành mạnh.

Mỡ trong máu – nguyên nhân và cách điều trị hiện hành

1. Cholesterol cao là gì?

Cơ thể cần một số cholesterol để xây dựng các tế bào khỏe mạnh và tạo ra các hormone. Nhưng khi nó có quá nhiều cholesterol, phần thừa tích tụ bên trong động mạch và chặn dòng chảy của máu. Cholesterol cao không được điều trị có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, đau tim và đột quỵ. Lượng cholesterol được dùng để xác định tình trạng bệnh mỡ trong máu.

Có hai loại cholesterol:

• Cholesterol lipoprotein mật độ thấp (LDL) là loại không lành mạnh tích tụ bên trong động mạch của bạn.
• Cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL) là loại tốt cho sức khỏe giúp loại bỏ cholesterol LDL khỏi máu của bạn.

Nếu mức LDL hoặc tổng mức cholesterol của bạn quá cao, bác sĩ có thể đề nghị thay đổi lối sống và dùng thuốc để cải thiện chúng. Dưới đây là bảy mẹo để giúp đưa các con số của bạn vào một phạm vi lành mạnh.

2. Nguyên nhân gây bệnh mỡ trong máu

Cholesterol cao có thể không phải là mối đe dọa duy nhất đối với tim của bạn. Có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào trong số này có thể làm tăng khả năng bị đau tim hoặc đột quỵ:

• có người thân mắc bệnh tim
• huyết áp cao
• hút thuốc
• ít hoạt động thể chất
• béo phì
• tiểu đường

Nếu bạn gặp phải yếu tố nguy cơ nào trong số này, hãy nói chuyện với bác sĩ để biết cách phòng ngừa / kiểm soát chúng.

3. Nhiệm vụ

3.1. Hỏi ý kiến bác sĩ

Việc giảm mức cholesterol LDL và tăng mức cholesterol HDL rất cần thiết trong trường hợp bạn bị mỡ trong máu. Các mức đo lường sau là giới hạn lý tưởng

• Tổng cholesterol: dưới 200 mg / dL
• Cholesterol LDL: dưới 100 mg / dL
• HDL cholesterol: 60 mg / dL hoặc cao hơn

Mức cholesterol mục tiêu có thể thấp hơn hoặc cao hơn một chút, tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính và nguy cơ mắc bệnh tim.

3.2. Thay đổi chế độ ăn uống

Việc xây dựng thực đơn ăn uống có thể giúp kiểm soát tình trạng mỡ trong máu. Bạn cần tránh hoặc hạn chế thực phẩm có chứa các loại chất béo này:

• Chất béo bão hòa

Các sản phẩm động vật làm tăng cholesterol LDL. Thịt đỏ, sữa nguyên chất béo, trứng và dầu thực vật như dầu cọ và dầu dừa đều chứa nhiều chất béo bão hòa.

• Chất béo chuyển hóa

Các nhà sản xuất cung cấp những chất béo nhân tạo này sau khi họ thực hiện một quá trình hóa học biến dầu thực vật lỏng thành rắn. Thực phẩm giàu chất béo chuyển hóa bao gồm thực phẩm chiên, thức ăn nhanh và bánh nướng. Những thực phẩm này có hàm lượng dinh dưỡng thấp, chúng làm tăng cân và làm tăng mức cholesterol LDL.

• Mặt khác

Một số loại thực phẩm có thể ngăn cơ thể hấp thụ cholesterol, tác động đến việc cải thiện bệnh mỡ trong máu. Những thực phẩm này bao gồm:

• ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch và lúa mạch
• các loại hạt và hạt giống
• bơ
• đậu
• dầu thực vật lành mạnh như dầu hướng dương, cây rum và ô liu
• cá béo như cá hồi, cá thu và cá trích
• đậu nành
• trái cây như táo, lê và quả mọng
• nước cam, bơ thực vật và các sản phẩm khác được tăng cường sterol và stanol

3.3. Tăng cường hoạt động thể chất

3.4. Cai thuốc lá

Ngoài việc làm tăng nguy cơ ung thư và COPD, hút thuốc có thể ảnh hưởng tiêu cực đến bệnh mỡ trong máu. Những người hút thuốc lá thường có tổng mức cholesterol cao, LDL cao và HDL thấp.

Việc bỏ thuốc lá không hề đơn giản. Nếu bạn đã thử một vài phương pháp và không thành công, hãy yêu cầu bác sĩ giới thiệu cách giúp bạn ngừng hút thuốc.

3.5. Dùng thuốc kê đơn

Thuốc theo toa là một lựa chọn đặc biệt nếu việc thay đổi lối sống không giúp cải thiện bệnh mỡ trong máu. Bạn nên nghe bác sĩ giới thiệu các lựa chọn tốt nhất. Họ xem xét các nguy cơ bệnh tim và các yếu tố khác khi quyết định có cho bạn uống một trong các loại thuốc giảm cholesterol này hay không?

Statin

Thuốc statin ngăn hấp thu một chất cơ thể bạn cần để tạo ra cholesterol. Những loại thuốc này làm giảm cholesterol LDL và tăng cholesterol HDL

• atorvastatin (Lipitor)
• fluvastatin (Lescol XL)
• lovastatin (Altoprev)
• pitavastatin (Livalo)
• pravastatin (Pravachol)
• rosuvastatin (Crestor)
• simvastatin (Zocor)

Tác dụng phụ của statin

• đau cơ và đau nhức khớp
• tăng lượng đường trong máu
• buồn nôn
• đau đầu
• tiêu chảy
• táo bón
• co thắt dạ day

Thuốc cô lập axit mật

Chất cô lập axit mật ngăn không cho axit mật trong dạ dày thấm vào máu. Để tạo ra nhiều hơn các hoạt chất tiêu hóa này, gan phải lấy cholesterol từ máu, điều này làm giảm mức cholesterol.

Những loại thuốc này bao gồm

• cholestyramine (Prevalite)
• colesevelam (Welchol)
• colestipol (Colestid)

Tác dụng phụ của thuốc cô lập axit mật

• ợ nóng
• đầy hơi
• sôi bụng
• táo bón
• buồn nôn
• tiêu chảy

Thuốc ức chế hấp thụ cholesterol

Thuốc ức chế hấp thụ cholesterol làm giảm cholesterol bằng cách ngăn chặn sự hấp thụ cholesterol trong ruột. Có hai loại thuốc trong lớp này. Một là ezetimibe (Zetia). Loại còn lại là ezetimibe-simvastatin, kết hợp chất ức chế hấp thu cholesterol và statin.

Tác dụng phụ của thuốc ức chế hấp thu cholesterol

• đau bụng
• sôi bụng
• táo bón
• đau nhức cơ bắp
• mệt mỏi
• yếu sức

Niacin

Niacin là một loại vitamin B có thể giúp tăng cholesterol HDL. Các nhãn hiệu niacin theo toa là Niacor và Niaspan.

Các tác dụng phụ của niacin

• nóng bừng mặt và cổ
• ngứa
• chóng mặt
• đau bụng
• buồn nôn và ói mửa
• tiêu chảy
• tăng lượng đường trong máu

4. Kết luận

Một loạt các cách thay đổi lối sống có thể giúp chống lại bệnh mỡ trong máu. Điều này bao gồm việc thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim, tập thể dục thường xuyên và duy trì cân nặng hợp lý. Nếu những thay đổi đó là không đủ, bạn hãy nói chuyện với bác sĩ về các loại thuốc theo toa có thể giúp điều trị tình trạng cholesterol cao.

Xem thêm bài viết

• Béo phì – dấu hiệu, nguyên nhân và nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn
• Liệu pháp laser ánh sáng sinh học: cơ chế, phân loại, giá trị và chi phí
• Chứng nhồi máu cơ tim và liệu pháp lọc máu ozone

Nguồn: Tổng hợp