Trẻ bị tắc mật là gì?
Trẻ bị tắc mật là hiện tượng đường mật trong và ngoài gan có đường kính hẹp hơn bình thường. Có 2 loại tắc mật là tắc mật ở thai nhi và tắc mật ở trẻ sơ sinh. Ở thai nhi, khi các bé còn trong bụng mẹ, nếu bị tắc mật sẽ có thể kèm thêm dị tật về tim, lá lách, ruột. Tắc mật đối với trẻ sơ sinh thì phổ biến hơn. Những trẻ mắc bệnh này thường được chẩn đoán khi được 2-4 tuần tuổi.
Tắc mật là một bệnh hiếm gặp. Theo thống kê, tỷ lệ trẻ sơ sinh mắc bệnh này 1/18.000 trẻ. Trẻ sinh non có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Bố mẹ có thể hạn chế khả năng mắc bệnh bằng cách giảm thiểu yếu tố nguy cơ. Cùng khám phá chi tiết hơn qua bài viết dưới đây.
Nguyên nhân trẻ bị tắc mật
Do đường mật trong và ngoài gan có đường kính hẹp hơn so với bình thường khiến mật bị tắc lại, tích tụ và gây tổn thương cho gan. Các tổn thương dẫn đến sẹo, mất tế bào gan và xơ gan làm cho quá trình loại bỏ chất độc khỏi máu của gan trở nên suy giảm, khiến chất độc tích tụ nhiều trong máu. Nếu không được điều trị kịp thời, gan sẽ bị hỏng và phẫu thuật ghép gan là cách duy nhất để điều trị cho trẻ sơ sinh.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ trẻ bị tắc mật
- Nhiễm virus hoặc vi khuẩn sau khi sinh như cytomegalovirus, retrovirus, hoặc rotavirus
- Sinh non, thiếu tháng
- Có bất thường về hệ thống miễn dịch. Chẳng hạn như bị hệ thống miễn dịch tấn công vào gan hoặc ống dẫn mật mà không rõ lý do
- Bị đột biến di truyền
- Sự phát triển bất thường của gan và đường mật của thai nhi
- Tiếp xúc với các chất độc hại
Dấu hiệu trẻ bị tắc mật
Triệu chứng đầu tiên của tắc mật là vàng da và vàng mắt. Vàng da có thể khó phát hiện. Thông thường, trẻ được sinh ra vàng da nhẹ trong 1-2 tuần đầu và biến mất từ 2 đến 3 tuần sau. Tuy nhiên, ở trẻ bị tắc mật, triệu chứng vàng da sẽ ngày càng nặng dần.
Ngoài ra còn có những triệu chứng khác của tắc mật như:
- Nước tiểu sẫm màu
- Phân màu xám hoặc màu trắng
- Tăng trưởng chậm
Có thể có các triệu chứng và dấu hiệu khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Nếu từ 2 đến 3 tuần sau khi sinh, con bạn vẫn có các triệu chứng như vàng da hoặc đi phân màu trắng, xám. Bạn cần đưa bé đến khám ngay tại trung tâm y tế gần nhất.
Điều trị trẻ bị tắc mật
Chẩn đoán
Bác sĩ cần thực hiện một loạt các xét nghiệm để kiểm tra xem gan có đang bị tổn thương hay không. Thông thường, trẻ sẽ được khám ruột, dạ dày và gan. Ngoài ra, bác sĩ sẽ thực hiện thêm một số xét nghiệm như siêu âm, chụp X – quang, xét nghiệm máu và sinh thiết gan.
Phương pháp phẫu thuật Kasai
Với phương pháp phẫu thuật Kasai, các bác sĩ phẫu thuật loại bỏ các ống dẫn mật bị tắc ở trẻ sơ sinh. Đoạn ống dẫn mật bị tắc sẽ được thay thế bằng một đoạn ruột nhằm giúp thoát mật ở gan, giúp cho mật chảy thẳng xuống ruột non. Các trường hợp thực hiện thành công phẫu thuật, bệnh nhi đều có sức khỏe tốt và không gặp các bệnh về gan.
Phương pháp phẫu thuật
Nếu phẫu thuật Kasai không thành công, trẻ cần được ghép gan trong vòng 1-2 năm. Ngay cả sau khi ghép thành công, hầu hết trẻ bị tắc nghẽn đường mật có nguy cơ bị xơ gan ở tuổi trưởng thành. Do đó, trẻ cần phải được tái khám thường xuyên để các bác sĩ có thể theo dõi hoạt động của gan.
Chăm sóc cho trẻ bị tắc mật
Để kiểm soát bệnh tắc mật cho trẻ, bạn cần lưu ý những điều sau:
Bổ sung vitamin, thêm dầu thực vật với hàm lượng trung bình vào thức ăn, nước uống, và sữa bột
Trẻ sơ sinh bị hẹp đường mật thường bị thiếu nhiều chất dinh dưỡng và cần chế độ ăn đặc biệt khi chúng lớn lên. Do đó, trẻ cần nhiều calo trong khẩu phần ăn hằng ngày
Sau khi được ghép gan, hầu hết trẻ có thể ăn uống bình thường. Tuy nhiên, cần bổ sung Vitamin cần thiết để đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể.
Lời kết
Trẻ bị tắc mật tuy hiếm gặp nhưng vẫn có thể xảy ra. Cách tốt nhất đề phòng bệnh là mẹ nên tập lối sống lành mạnh khi mang thai. Điều đó còn giúp trẻ tránh những dị tật khác khi ra đời. Nếu trẻ bị tắc mật, bố mẹ cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ trong thời gian điều trị. Chắm sóc hợp lý sẽ giúp bé duy trì sức khỏe tốt. Chúc cả nhà khỏe mạnh.
Đừng quên ghé thăm Medplus.vn thường xuyên để cập nhật những kiến thức về sức khỏe dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nhé.
Xem thêm các bài viết khác về sức khỏe trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh tại:
- Trẻ bị viêm da tiết bã là gì? – Những lưu ý dành cho bố mẹ
- Trẻ bị liệt ruột là gì? – Đây có phải là bệnh nguy hiểm không?
- Trẻ bị thiếu vitamin A có sao không? – Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết
Nguồn: Tham khảo