Trứng cuốc: Bài thuốc dân gian trị các bệnh xương khớp ít người biết

A. Thông tin về Trứng cuốc

Trứng cuốc, hay còn gọi là Tiết xích, Mác nam ngoa (tiếng Tày), Co sáy tấu (tiếng Thái). Là bài thuốc dân gian của một số vùng Bắc bộ, Trứng cuốc có tác dụng hiệu quả trong việc điều trị các bệnh liên quan đến xương khớp, thậm chí lá và rễ cũng được dùng trong việc chữa các bệnh như đau mắt, ho, ho ra máu, …

Tên khoa học: Stixis elongata Pierre

Họ: Capparaceae (Màn màn)

1. Mô tả cây

Trứng cuốc là loài cây bụi, với cành vươn dài, nhẵn, màu trắng mốc. Lá mọc so le, hình mác thuôn, dài 10 – 17 cm, rộng 2 – 5 cm.

Cụm hoa mọc ở kẽ lá và đầu cành thành chùm đơn, dài 8-15 cm; lá bắc nhỏ, sớm rụng; hoa nhỏ màu trắng; đài có 5 răng rời, có lông; nhị 20, xếp thành 2 – 3 hàng, những cái phía ngoài rất ngắn; bầu hình trứng, có lông.

Quả hạch, giống quả trám, vỏ ngoài dày và cứng, có những chấm trắng; hạt thuôn dài.

2. Phân bố và sinh thái

Cây có nguồn gốc từ vùng Ấn Độ – Malaysia, phân bố rải rác khắp các vùng nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới ở khu vực Nam Á, Đông Nam Á và Đông Á (Đông Nam Trung Quốc và đảo Hải Nam). Ở Việt Nam,Trứng cuốc phân bố chủ yếu từ vùng núi thấp (độ cao dưới 600 m) đến vùng trung du, thường mọc lẫn trong các quần hệ sau nương rẫy, ở đồi, rừng thứ sinh hoặc trên các tà li đường ở miền núi. Đôi khi còn gặp cây trên các đồng cỏ Ba Vì, Mộc Châu, Phú Bình.

Trứng cuốc ra hoa quả nhiều hàng năm; quả chín thường vào mùa mưa ở phía nam, do đó hạt bị nước cuốn trôi. Cây còn có khả năng chịu hạn cao, do có hệ thống rễ phát triển. Sau khi bị chặt phá, thậm chí chỉ còn sót lại rễ cây vẫn có khả năng tái sinh cây chồi mới.

3. Bộ phận dùng

Rễ trứng cuốc có thể được khai thác sử dụng vào mùa thu. Ngoài ra, lá cây cũng có tác dụng trong việc chữa bệnh.

B. Công dụng và liều dùng

1. Công dụng

Cây trứng cuốc mới được dùng trong phạm vi kinh nghiệm dân gian, ở một số vùng thuộc Hà Giang, Tuyên Quang.

Người ta dùng rễ cây trứng cuốc chữa đau nhức gân xương, thấp khớp.

Đôi khi, nhân dân vẫn hái lá nấu nước uống thay chè.

2. Liều dùng

Liều dùng hàng ngày 20 – 30g, dưới dạng thuốc sắc hay ngâm rượu. Có thể tán rễ phơi khô, thành bột mịn, lấy xơ nấu cao, rồi trộn bột với cao làm viên uống.

Dùng riêng hoặc phối hợp với rễ bồ công anh lượng mỗi thứ bằng nhau.

Lời kết

Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn cũng như một số công dụng hay về loại dược liệu này!

Lưu ý

1. Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
2. Người bệnh không tự ý áp dụng
3. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng

Nguồn tham khảo

Tracuuduoclieu.vn và các nguồn uy tín khác.