Liệt dây thanh quản là gì?
Liệt dây thanh quản là hiện tượng thanh quản không đảm nhiệm được chức năng nói, thở và bảo vệ đường thở. Tình trạng này xảy ra do tổn thương dây thần kinh thanh quản. Làm cho các xung thần kinh trong thanh quản bị gián đoạn, dẫn đến tê liệt các cơ dây thanh quản. Điều này có thể gây ra tổn thương cho não.
Liệt dây thanh quản có thể ảnh hưởng đến khả năng bạn nói. Thậm chí thở vì dây thanh âm thực hiện nhiều chức năng, trong đó có tạo ra âm thanh. Chúng cũng bảo vệ đường thở bằng cách ngăn chặn thức ăn, đồ uống và thậm chí nước bọt xâm nhập vào khí quản và giúp bạn không bị nghẹn.
Bệnh nhân bị liệt dây thanh quản thường có giọng khàn, âm lượng giảm dần, đau họng khi nói. Nuốt cảm thấy khó khăn và có cảm giác nghẹt thở. Nếu tình trạng tổn thương dây thanh quản kéo dài có thể dẫn đến tử vong.
Khi bị tê liệt dây thanh quản thì cũng đồng nghĩa với việc loại bỏ chất thải trong thanh quản bị suy giảm. Điều này dễ làm cho vi khuẩn, virus tấn công cơ quan hô hấp và gây nhiễm trùng.
Nguyên nhân nào gây tê liệt dây thanh quản
Liệt dây thanh quản xảy ra do các tổn thương về thần kinh và những tổn thương này có thể đến từ các nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Chấn thương ở ngực hoặc ở cổ: những chấn thương này có thể làm hỏng các dây thần kinh phục vụ cho dây thanh quản.
- Đột quỵ: Tế bào não chết do thiếu lưu lượng máu lên não. Nếu tế bào này có liên quan đến hoạt động của dây thanh quản, chứng liệt dây thanh quản có thể xảy ra.
- Khối u: Khối u có thể phát triển xung quanh hoặc phát triển trong sụn/dây thần kinh hoặc cơ của dây thanh quản. Những khối u này có thể là u lành tính hoặc ác tính (ung thư).
- Hoặc do viêm hoặc sẹo tại các khớp của dây thanh quản…
Triệu chứng và dấu hiệu liệt dây thanh quản
Các dây thanh quản bao gồm hai dài cơ nằm ở khí quản. Khi chúng ta phát âm thì hai dải cơ này sẽ chạm vào nhau và rung lên. Nhưng khi không thốt ra âm thanh thì dây thanh âm sẽ ở vị trí mở làm cho không khí dễ lưu thông vào khí quản. Tức là nếu bị tổn thương dây thanh âm thì triệu chứng khó thở cũng là điều tất yếu.
Thông thường khi bị liệt dây thanh quản sẽ bao gồm các triệu chứng sau:
- Thay đổi giọng nói
- Bị khàn giọng
- Thở khó khăn, ho khó khăn
- Khi nuốt dễ bị sặc, kể cả khi nuốt nước bọt
- Phản xạ hầu họng có thể bị mất, làm cho quá trình chặn tác nhân gây hại từ cổ họng gặp nhiều khó khăn
Bác sĩ chẩn đoán bệnh như thế nào?
Các bác sĩ đầu tiên sẽ dựa theo triệu chứng lâm sàng của bệnh nhân để có những nghi ngờ về chứng liệt dây thanh quản. Sau đó, một số xét nghiệm sau sẽ được đề nghị:
- Nội soi: Sử dụng ống dài, mỏng và linh hoạt để xem xét dây thanh quản. Một thiết bị đặc biệt với camera nhỏ ở cuối sẽ được sử dụng nhằm quan sát dây thanh quản.
- Điện cơ thanh quản (LEMG): Đo dòng điện trong cơ thanh quản. Khi thực hiện xét nghiệm này, một kim nhỏ sẽ được đưa vào cơ dây thanh âm thông qua da cổ. Từ đó đo lực của tín hiệu thần kinh từ não đến các cơ kiểm soát nếp gấp của dây thanh quản.
- Một số xét nghiệm khác: Ngoài ra, các xét nghiệm và kỹ thuật về hình ảnh như chụp X-quang, chụp CT, chụp cộng hưởng từ MRI…. sẽ được tiến hành để xác định rõ nguyên nhân chính xác gây tê liệt.
Cách điều trị liệt dây thanh quản
Đến nay, cách chữa liệt dây thanh quản đã được cụ thể hóa thành từng phác đồ điều trị thực hiện bởi các bác sĩ. Không có cách điều trị tại nhà. Do đó, bạn không nên thử bất cứ phương pháp nào mà không có hướng dẫn từ bác sĩ chuyên khoa.
Việc điều trị phụ thuộc vào các yếu tố như nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Cũng như thời gian liệt. Bệnh nhân có thể sẽ được đề nghị trị liệu bằng giọng nói hoặc phẫu thuật, hoặc kết hợp cả hai.
Trị liệu bằng giọng nói
Liệu pháp giọng nói là một phương thức vật lý trị liệu cho các cơ lớn bị liệt. Các nhà trị liệu sẽ yêu cầu bệnh nhân thực hiện một số bài tập và hoạt động đặc biệt để tăng cường dây thanh quản. Cải thiện hơi thở, kiểm soát giọng nói. Ngăn chặn các căng thẳng bất thường ở những nhóm cơ khác gần dây thanh quản.
Phẫu thuật
Một số lựa chọn phẫu thuật trong trường hợp này bao gồm:
Tiêm
Cơ dây thanh âm có thể bị yếu do liệt dây thần kinh. Do đó, các bác sĩ sẽ tiêm vào dây thanh quản chất béo, collagen hoặc một số chất làm đầy dây thanh quản. Giúp cơ dây hoạt động dễ dàng, hiệu quả hơn khi bệnh nhân nuốt, nói hoặc ho.
Tái định vị dây thanh quản
Thao tác này sẽ định hình lại nếp gấp của dây thanh âm, cải thiện chức năng giọng nói.
Mở khí quản
Nếu cả 2 nếp gấp của dây thanh quản đều có bất thường và ở vị trí gần nhau. Việc thở sẽ trở nên khó khăn hơn do lưu lượng khí giảm. Vì vậy, ở thủ thuật này, các bác sĩ sẽ tạo một vết mổ trước cổ. Sau đó tạo một lỗ mở trong khí quản. Ống thở sẽ được đưa vào đây để bệnh nhân có thể thở ngay cả khi dây thanh quản bị liệt.
Khi nào cần gặp bác sĩ
Có thể nói, việc điều trị liệt dây thanh quản phụ thuộc rất nhiều vào nguyên nhân gây ra nó. Đồng thời, nếu không chữa trị, bệnh lý này sẽ đem lại nhiều biến chứng nghiêm trọng. Cũng như có thể gây tử vong. Do đó, khi có biểu hiện triệu chứng, cần tìm gặp các bác sĩ sớm nhất để thực hiện kiểm tra và điều trị.
Bài viết đã cung cấp cho bạn thông tin cơ bản về bệnh liệt dây thanh quản. Hy vọng giúp bạn có thể bổ sung kiến thức nhằm phát hiện được bệnh sớm hoặc phòng tránh các nguy cơ tiềm ẩn. Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Không thể bằng lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa. Nếu bạn đang có các dấu hiệu trên hãy đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để thăm khám và điều trị kịp thời bạn nhé.
Các bài viết liên quan:
- Bệnh viện Tai Mũi Họng TPHCM: Thông tin khám bệnh chi tiết nhất
- Bị viêm thanh quản kiêng ăn gì và nên ăn gì tốt?
Nguồn tham khảo: Tổng hợp