Bệnh chàm là một trong số các bệnh về da phổ biến hiện nay. Bệnh chàm là tình trạng các mảng da bị viêm, ngứa, nứt nẻ và thô ráp. Một số loại cũng có thể gây ra mụn nước. Bệnh không chỉ gây đau ngứa mà còn mất thẩm mỹ, khiến người bệnh tự ti khi tiếp xúc với người khác. Vậy nguyên nhân và triệu chứng của bệnh chàm là gì? Cách điều trị bệnh chàm như thế nào? Cùng Medplus tìm hiểu qua bài viết bên dưới đây nhé.
1. Bệnh chàm gì bệnh gì?
Bệnh chàm (Eczema) là một thuật ngữ chỉ một nhóm các tình trạng làm cho da của bạn bị viêm hoặc kích ứng. Loại phổ biến nhất là viêm da dị ứng hoặc chàm thể tạng . “Dị ứng” đề cập đến xu hướng mắc các bệnh dị ứng như hen suyễn và sốt cỏ khô .
Eczema ảnh hưởng đến khoảng 10% đến 20% trẻ sơ sinh và khoảng 3% người lớn và trẻ em. Hầu hết trẻ em đều phát triển bệnh này trước sinh nhật thứ 10 của chúng. Một số người tiếp tục có các triệu chứng liên tục trong suốt cuộc đời.
Không có cách chữa khỏi, nhưng hầu hết mọi người có thể kiểm soát các triệu chứng của họ bằng cách điều trị và tránh các chất kích thích. Bệnh chàm không lây nên bạn có thể an tâm khi tiếp xúc với mọi người.
2. Các triệu chứng bệnh chàm
Triệu chứng của bệnh tràm ở mỗi người là khác nhau. Và những cơn bùng phát không phải lúc nào cũng xảy ra trong cùng một khu vực. Bất kể phần nào của da bạn bị ảnh hưởng, bệnh chàm hầu như luôn ngứa. Cơn ngứa đôi khi bắt đầu trước khi phát ban.
2.1. Các triệu chứng chàm ở trẻ sơ sinh
Các triệu chứng viêm da dị ứng sau đây thường gặp ở trẻ sơ sinh dưới 2 tuổi:
- Phát ban trên da đầu và má
- Phát ban bong bóng trước khi rò rỉ chất lỏng
- Phát ban có thể gây ngứa dữ dội, có thể cản trở giấc ngủ
2.2. Các triệu chứng ở trẻ em
Các triệu chứng viêm da dị ứng sau đây thường gặp ở trẻ em từ 2 tuổi trở lên:
- Phát ban xuất hiện sau nếp gấp của khuỷu tay hoặc đầu gối
- Phát ban xuất hiện trên cổ, cổ tay, mắt cá chân và nếp gấp giữa mông và chân
- Phát ban có thể trở nên nhẹ hơn hoặc tối hơn
- Da dày lên, còn được gọi là lichenification, sau đó xuất hiện tình trạng ngứa
2.3. Các triệu chứng ở người lớn
Các triệu chứng viêm da dị ứng sau đây thường gặp ở người lớn:
- Phát ban có vảy hơn phát ban ở trẻ em
- Phát ban thường xuất hiện ở nếp gấp của khuỷu tay hoặc đầu gối hoặc gáy
- Phát ban bao phủ phần lớn cơ thể
- Da rất khô trên các khu vực bị ảnh hưởng
- Nhiễm trùng da
3. Khi nào nên đến gặp bác sĩ
Hãy đến khám bác sĩ ngay nếu:
- Bạn nhận thấy các dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như sốt, mẩn đỏ, nóng hoặc mụn nước
- Bệnh chàm đột ngột thay đổi hoặc trở nên tồi tệ hơn
- Phương pháp điều trị không hiệu quả
4. Các loại bệnh chàm
Bệnh chàm bao gồm các loại sau:
- Viêm da dị ứng
- Viêm da tiếp xúc
- Bệnh tổ đỉa
- Chàm đồng tiền
- Viêm da tiết bã nhờn
- Viêm da ứ nước
5. Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ bệnh chàm
Các chuyên gia không chắc chắn nguyên nhân chính xác gây ra bệnh chàm. Nó có thể liên quan đến phản ứng của hệ thống miễn dịch của bạn với thứ gì đó gây khó chịu. Các vấn đề trong hàng rào bảo vệ da của bạn cũng có thể khiến độ ẩm thoát ra ngoài và vi trùng xâm nhập.
Bệnh chàm thường xảy ra ở những người có tiền sử gia đình mắc các bệnh dị ứng hoặc hen suyễn khác.
Một số nguyên nhân gây bệnh chàm được biết đến là:
- Các sản phẩm vi sinh sẽ gây cơ chế dị ứng như nhiễm vi khuẩn, vi nấm, siêu vi.
- Các yếu tố vật lý: Ánh sáng, độ ẩm, thời tiết, sự cọ xát, gãi..
- Dị ứng: Môi trường ô nhiễm, bụi nhà , phấn ho
- Nhiễm trùng đường hô hấp hoặc cảm lạnh
- Hóa chất nghề nghiệp: Xi măng, thuốc nhuộm, sơn xe, dầu mỡ, thuốc trừ sâu…, hóa chất tẩy rửa, xà phòng, chất tẩy vệ sinh.
6. Chẩn đoán bệnh chàm
Không một xét nghiệm nào có thể phát hiện ra bệnh chàm. Bác sĩ có thể sẽ chẩn đoán bằng cách xem xét làn da của bạn và hỏi một số câu hỏi liên quan.
Bởi vì nhiều người bị bệnh chàm cũng bị dị ứng, bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm dị ứng để tìm chất kích ứng hoặc tác nhân gây ra.
Thông thường, có thể chẩn đoán bệnh chàm bằng cách:
6.1. Chẩn đoán xác định
Thường dễ chẩn đoán xác định nhờ:
- Thương tổn cơ bản là mụn nước.
- Mụn nước tập trung từng đám, trên nền da đỏ và phù nề.
- Rất ngứa.
- Bệnh dai dẳng và hay tái phát.
6.2. Chẩn đoán phân biệt
6.2.1. Giai đoạn bệnh có mụn nước
- Mụn nước: Các mụn nước sắp xếp ở bờ thương tổn, có xu hướng lành ở giữa, da nhạt màu hay sậm màu, ngứa khi tăng tiết mồ hôi, ra nắng
- Ghẻ: mụn nước khu trú ở kẽ ngón tay, chân, mông, bệnh có tính chất dịch tể, ngứa nhiều về ban đêm, có thể phát hiện được ký sinh trùng gây bệnh.
- Rô: Xuất hiện mụn nước ở vùng da hở, nhanh chóng hóa mủ, các thương tổn tăng khi trời nóng và lặn khi mát trời.
- Chốc hạt kê: Giống các thương tổn chàm bội nhiễm, nhưng khác ở chỗ có vẩy tiết màu nâu như mật ong, cấy dịch mụn nước có vi khuẩn gây bệnh.
6.2.2. Giai đoạn khô và bong vảy
- Vảy nến.
- Vảy phấn hồng
- Á sừng dạng vảy nến.
7. Điều trị bệnh chàm
Mục đích của điều trị bệnh chàm là làm dịu và ngăn ngừa ngứa – yếu tố có thể dẫn đến nhiễm trùng. Những cách điều trị bệnh chàm hiệu quả hiện nay là:
7.1. Liệu pháp Laser ánh sáng sinh học
Liệu pháp laser ánh sáng sinh học là sử dụng tia laser mềm (sorf lasers) để tác động lên những vùng khác nhau của cơ thể nhằm mục đích điều trị bệnh.
Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Da liễu Anh (British Journal of Dermatology) đã so sánh tác dụng của liệu pháp laser so với thuốc mỡ corticosteroid ở 13 bệnh nhân mắc bệnh chàm. Cụ thể một thiết bị có tên là laser excimer 308-nm được phê duyệt ở Mỹ để điều trị viêm da dị ứng và một số tình trạng da khác, bao gồm bệnh vẩy nến và bệnh bạch biến. Nó hoạt động bằng cách phát ra một chùm tia cực tím B (UVB) tập trung trực tiếp đến các vùng da bị ảnh hưởng, tránh những vùng da lành xung quanh.
Trong hơn 10 tuần, các bệnh nhân được điều trị bằng laser hai lần mỗi tuần ở một bên của cơ thể và sử dụng thuốc mỡ corticosteroid theo toa – clobetasol propionate – ở bên còn lại của cơ thể. Cả phương pháp điều trị bằng tia laze và thuốc mỡ đều được bôi trực tiếp lên các nốt ngứa.
Khi kết thúc giai đoạn điều trị, cả hai liệu pháp đều có hiệu quả như nhau trong việc giảm số lượng nốt sần trên da, chứng viêm và ngứa. Tuy nhiên ba bệnh nhân được điều trị bằng laser cho thấy sự cải thiện nhiều hơn so với bốn bệnh nhân được điều trị bằng corticosteroid.
Đặc biệt, lợi ích của tia laser điều trị bệnh chàm có xu hướng lâu dài hơn. Sáu tháng sau khi điều trị, tám bệnh nhân đã duy trì được sự cải thiện đáng kể ở phía được điều trị bằng laser, trong khi chỉ có ba người cho kết quả tương tự ở phía được điều trị bằng corticosteroid.
7.2. Sử dụng thuốc
Bác sĩ có thể kê đơn các loại kem và thuốc mỡ có corticosteroid để giảm viêm. Nếu khu vực bị nhiễm trùng, bạn có thể cần dùng thuốc kháng sinh.
Những loại thuốc trị bệnh tràm phổ biến hiện nay là:
7.3. Lối sống và cách chăm sóc tại nhà
Có một số điều mà những người bị bệnh chàm có thể làm để hỗ trợ sức khỏe làn da và giảm bớt các triệu chứng, như:
- Tắm nước ấm
- Thoa kem dưỡng ẩm trong vòng 3 phút sau khi tắm để “khóa” độ ẩm
- Dưỡng ẩm mỗi ngày
- Mặc trang phục bằng cotton và vải mềm
- Tránh các sợi thô ráp, dễ xước và quần áo bó sát
- Sử dụng máy tạo độ ẩm trong thời tiết khô hoặc lạnh
- Sử dụng xà phòng nhẹ hoặc chất tẩy rửa không chứa xà phòng khi giặt
- Thực hiện các biện pháp phòng ngừa bổ sung để ngăn ngừa bùng phát bệnh chàm vào mùa đông
- Làm khô da hoặc dùng khăn vỗ nhẹ cho khô da, thay vì chà xát da khô sau khi tắm hoặc đang tắm
- Nếu có thể, tránh sự thay đổi nhanh chóng của nhiệt độ và các hoạt động gây đổ mồ hôi
- Tránh các tác nhân gây bệnh chàm
- Giữ móng tay ngắn để tránh gãi làm trầy da…
8. Kết luận
Chàm là một tình trạng viêm da phổ biến. Loại phổ biến nhất được gọi là viêm da dị ứng. Mặc dù hiện nay không có cách chữa trị nhưng mọi người có thể điều trị và ngăn ngừa bùng phát bệnh chàm bằng các biện pháp khắc phục tại nhà, kem dưỡng ẩm, thuốc và thay đổi lối sống.
Nếu bệnh chàm nặng hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị tại nhà, bạn nên đến gặp bác sĩ. Hoặc thử ngay phương pháp điều trị bệnh chàm bằng tia Laser để nhận hiệu quả cao nhất. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, mỗi bệnh nhân sẽ có phương pháp điều trị và khả năng hồi phục khác nhau. Để biết bạn phù hợp với cách điều trị nào, hãy liên hệ với FSCB để được hỗ trợ. FSCB là đơn vị cung cấp các dịch vụ điều trị bệnh bằng liệu pháp Laser ánh sáng sinh học uy tín tại Việt Nam.
Nguồn tài liệu: