![[TOP 10] bài viết về Barrett thực quản hay 2022](https://songkhoe.medplus.vn/wp-content/uploads/2022/11/TOP-10-bai-viet-ve-Barrett-thuc-quan-hay-2022.png "[TOP 10] bài viết về Barrett thực quản hay 2022 16")
Bệnh lý tuyến giáp là tình trạng bất thường xảy ra ở tuyến giáp, gây ra những ảnh hưởng với nhiều mức độ khác nhau, làm suy giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. Hãy cùng, Medplus tòm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các loại bệnh khác:
1. Tuyến Giáp Là Bệnh Gì?
Tuyến giáp là bệnh gì? Bệnh tuyến giáp là tình trạng bất thường xảy ra ở tuyến giáp, gây ra những ảnh hưởng với nhiều mức độ khác nhau, làm suy giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Để hiểu rõ hơn về bệnh lý tuyến giáp, chúng ta cần tìm hiểu về cấu tạo và chức năng của tuyến giáp để có cái nhìn cụ thể nhất.
Tuyến giáp có hình dạng giống như con bướm, nằm ở vị trí phía trước cổ (nằm trước khí quản), ngang hàng với những đốt sống từ C5 – T11.
Cấu tạo của tuyến giáp bao gồm 2 thuỳ là thuỳ trái và thuỳ phải, được nổi với nhau thông qua eo tuyến. Về chức năng, tuyến giáp là nơi dự trữ và giải phóng ra hai loại hormone là T3 (Tri-iodo-thyronine) và T4 (Thyroxine) và góp phần điều khiển quá trình trao đổi chất của cơ thể.
Trong trường hợp tuyến giáp hoạt động tốt, thì nhịp độ trao đổi chất trong cơ thể chúng ta luôn giữ ở mức ổn định, không quá nhanh hoặc quá chậm.
Cơ quan điều khiển tuyến giáp là tuyến yên, đây là một tuyến nằm bên trong não bộ. Tuyến yên sẽ sản xuất ra một loại hormone là TSH có khả năng kích thích tuyến giáp, giúp thông báo cho tuyến giáp biết khi nào cần tiết hormone.
Khi tình trạng rối loạn tuyến giáp xảy ra, có thể do nguyên nhân hormone tuyến giáp được tiết ra quá ít hoặc quá nhiều, khiến cho quá trình trao đổi chất của cơ thể cũng bị mất ổn định và gây ra vấn đề về sức khỏe.
Theo nhiều kết quả nghiên cứu, tỷ lệ mắc bệnh tuyến giáp tăng lên theo độ tuổi, chiếm khoảng 30% trong những người trưởng thành từ 18 – 65 tuổi. Trong đó, tỷ lệ nữ giới mắc bệnh thường cao hơn so với nam giới khoảng 5 lần.
Tuy nhiên, các bệnh lý tuyến giáp thường bị bỏ sót trong khoảng 20 – 60% trường hợp mắc bệnh, chỉ khi người bệnh vô tình khám sức khỏe hoặc khi bệnh tiến triển ở giai đoạn nặng mới nhận biết, điều này gây cản trở rất nhiều trong quá trình điều trị bệnh và tỷ lệ phục hồi sau điều trị.
2. Các Bệnh Lý Tuyến Giáp Phổ Biến
Bệnh tuyến giáp có nguy hiểm không? Các bệnh về tuyến giáp có rất nhiều loại, theo đó tùy theo tình trạng cụ thể của mỗi bệnh nhân thì mức độ nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe là khác nhau.
Chẳng hạn, u tuyến giáp lành tính được phát hiện ở giai đoạn đầu thì tiên lượng bệnh rất khả quan. Ngược lại nếu là u tuyến giáp ác tính nhưng phát hiện muộn thì việc điều trị gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hồi phục sẽ giảm đi rất nhiều.
Cụ thể, hiện nay có các bệnh về tuyến giáp điển hình như sau:
2.1. Suy Giáp
Suy giáp là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ hormone Thyroxine đáp ứng nhu cầu chuyển hoá bình thường của cơ thể.
Nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh suy giáp thường là viêm tuyến giáp, điển hình nhất là viêm tuyến giáp Hashimoto.
Khi mắc bệnh viêm tuyến giáp, sẽ khiến hệ miễn dịch nhầm lẫn các tế bào tuyến giáp là đối tượng là gây bệnh cho cơ thể.
Chính vì điều này, dẫn đến cơ thể sản sinh những tế bào bạch cầu phá tấn công và phá huỷ tuyến giáp.
Không những vậy, tuyến yên còn giải phóng ra hormone TSH để kích thích tuyến giáp sản xuất hormone, khiến tuyến giáp to dần và hình thành bướu giáp.
Bên cạnh đó, chế độ dinh dưỡng thiếu hụt dinh dưỡng thiếu i-ốt, biến chứng sau điều trị cường giáp cũng là nguyên nhân gây suy giáp.
Những triệu chứng điển hình của bệnh suy giáp là:
- Người mệt mỏi, mất tập trung.
- Tăng cân nhanh chóng.
- Dễ bị lạnh.
- Ăn không ngon miệng.
- Giảm ham muốn.
- Bị nhức mỏi cơ bắp.
- Dễ rụng tóc, móng giòn…
Phương pháp điều trị suy giáp được áp dụng thường là cho bệnh nhân dùng thuốc hormon tuyến giáp với liều lượng thay đổi tuỳ giai đoạn cho đến thời điểm hormon tuyến giáp trở lại ngưỡng bình thường.
2.2. Cường Giáp
Khi tuyến giáp sản sinh hormon tuyến giáp một cách quá mức, dẫn đến tốc độ chuyển hóa tăng nhanh bất thường sẽ gây ra cường giáp.
Nguyên nhân phổ biến gây cường giáp thường do bệnh Basedow gây nên. Bệnh thường gặp nhiều ở người từ độ tuổi 20 – 40 tuổi, nhiều nhất là phụ nữ.
Bên cạnh đó, sau khi điều trị suy giáp, nếu bị dư thừa hormon tuyến giáp có thể dẫn đến bệnh cường giáp. Ngoài ra, nhân giáp nóng cũng có thể khiến tuyến giáp sản sinh hormone dư thừa và gây bệnh.
Những dấu hiệu khi mắc bệnh cường giáp người bệnh nên chú ý là:
- Người mệt mỏi, mất tập trung.
- Sụt cân không rõ nguyên do.
- Lo âu, dễ bị run rẩy.
- Nhịp tim nhanh bất thường.
- Dễ bị nóng trong người, ra nhiều mồ hôi.
- Kinh nguyệt thay đổi.
- Nhu động ruột tăng.
Điều trị tuyến giáp đối với bệnh nhân bị cường giáp, bác sĩ thường kê đơn thuốc kháng giáp nhằm mục đích giảm số lượng hormone tuyến giáp về mức ổn định, có thể cần kết hợp thêm thuốc chẹn beta để kiểm soát tốt tình trạng tim đập nhanh.
Nếu phương pháp điều trị này không đem lại hiệu quả cao, bác sĩ sẽ xem xét cho bệnh nhân uống đồng vị i-ốt phóng xạ với liều lượng mạnh hoặc có thể phẫu thuật để điều trị tùy trường hợp.
2.3. Nhân Giáp
Tuyến giáp có nhân là tình trạng có những khối u (bướu) hình thành bên trong tuyến giáp, còn được gọi là nhân giáp.
Khi bệnh nhân có nhân giáp, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân cần làm những xét nghiệm kiểm tra như siêu âm, chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim nhỏ hoặc cũng có thể là sinh thiết để xác định xem đó là nhân giáp lành tính hay ác tính.
Trong trường hợp, nhân giáp không có tế bào ung thư, bác sĩ sẽ kê cho bệnh nhân một số loại thuốc điều trị, có tác dụng thu nhỏ kích thước của nhân giáp hoặc chỉ định phẫu thuật cắt bỏ nhân giáp.
Nhưng nếu kết quả cho thấy có tế bào ung thư, thì việc điều trị sẽ căn cứ vào tình trạng cụ thể để đưa ra phác đồ thích hợp. Nếu được điều trị kịp thời thì tỷ lệ bệnh nhân hồi phục tốt là rất cao.
2.4. Ung Thư Tuyến Giáp
Ung thư tuyến giáp là bệnh lý ác tính liên quan đến tuyến giáp, chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 1% trong những bệnh ung thư hiện nay.
Đối với ung thư tuyến giáp, sẽ gây ra những biểu hiện bất thường trên cơ thể người bệnh với những mức độ khác nhau như:
- Bệnh nhân ăn ngon miệng nhưng vẫn sụt cân không rõ nguyên nhân.
- Tuyến giáp to nhanh chóng, có nổi những hạch bất thường xuất hiện xung quanh vùng cổ.
- Hay bị vã mồ hôi, chịu nóng kém.
- Dễ căng thẳng mệt mỏi.
- Mất ngủ.
- Thay đổi tính tình.
- Mệt mỏi.
- Hồi hộp, khó thở.
- Tay chân bị run rẩy.
- Phụ nữ có những thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt.
Phụ thuộc vào giai đoạn và loại ung thư, sức khoẻ của người bệnh… bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ đem lại hiệu quả cao nhất như xạ trị, phẫu thuật cắt bỏ khối u…
Bệnh tuyến giáp có nguy hiểm không? Đối với ung thư tuyến giáp, bệnh nhân không nên quá hoang mang, vì độ lành tính của bệnh lý này so với những bệnh ung thư khác thường có tiên lượng tốt hơn.
Nếu phát hiện ở giai đoạn đầu thì cơ hội chữa khỏi bệnh là rất cao. Để làm được điều này, người bệnh nên tuân theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ trong suốt quá trình điều trị.
2.5. Bướu Lành Tuyến Giáp
Bướu lành tuyến giáp là bệnh lý phổ biến nhất trong những bệnh tuyến giáp. Do bệnh phát triển âm thầm, thời gian đầu không có dấu hiệu rõ ràng nên rất khó nhận biết.
Người bệnh chỉ phát hiện ra khi bệnh bước vào giai đoạn nghiêm trọng hơn với những biểu hiện như vùng cổ phình to, xuất hiện u cục gây chèn ép cơ quan lân cận với những biểu hiện như khó nuốt, nuốt nghẹn, ho kéo dài, khó thở…
Bướu lành tuyến giáp được chia thành những loại như sau:
- Tuyến giáp to không đồng đều: Bệnh thường không gây ra triệu chứng bất thường, không cần phải can thiệp điều trị, nhưng cần theo dõi thường xuyên.
- Tuyến giáp to đều, không đau: Bệnh gây ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh và gây mất thẩm mỹ. Phương pháp điều trị có thể là dùng thuốc để tuyến nhỏ lại hoặc phẫu thuật cắt bỏ tuyến được chỉ định tùy theo trường hợp cụ thể.
- Tuyến giáp chỉ có một vị trí bị to tròn lên, còn lại đều bình thường: Đây là trường hợp cần theo dõi định kỳ và cần tiến hành xét nghiệm khi bác sĩ có nghi ngờ để kịp thời phát hiện dấu hiệu bất thường của bệnh để có hướng xử lý và kiểm soát tốt.
3. Chẩn Đoán Bệnh Lý Tuyến Giáp
Vì bệnh tuyến giáp rất khó phát hiện ở thời gian đầu khi không có triệu chứng rõ ràng, nên để bảo vệ sức khỏe tối ưu nhất, bạn nên khám sàng lọc bệnh lý tuyến giáp và sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện bệnh.
Trong trường hợp, có những triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh, bạn nên tìm đến bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám, chẩn đoán chính xác nhất. Những xét nghiệm tuyến giáp giúp tìm ra nguyên nhân về các vấn đề tuyến giáp, góp phần nâng cao giá trị chẩn đoán và phác đồ điều trị bao gồm:
- Xét nghiệm máu.
- Xạ hình tuyến giáp.
- Siêu âm tuyến giáp.
Đối với phương pháp xạ hình tuyến giáp, trước tiên, người bệnh sẽ được uống một lượng nhỏ đồng vị i-ốt phóng xạ. Tiếp đến, bác sĩ sẽ dùng một camera đặc biệt hỗ trợ phát hiện những vùng thuộc tuyến giáp hấp thụ i-ốt phóng xạ.
Thông qua phương pháp này, sẽ cho kết quả những vùng tuyến giáp tăng hoặc giảm hoạt động. Tuy nhiên, không thế sử dụng phương pháp này cho phụ nữ đang mang thai.
Như vậy, cách chủ động phát hiện sớm các bệnh lý tuyến giáp là cần khám sức khỏe định kỳ và theo dõi thường xuyên những triệu chứng bệnh. Tuỳ theo mức độ nghiêm trọng và giai đoạn bệnh sẽ gây những ảnh hưởng khác nhau đến cơ thể. Vì thế, chúng ta không nên chủ quan, cần tìm đến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác.
Nguồn tham khảo:
