Muồng một lá phân bố tương đối rộng rãi, bao gồm hầu hết các vùng nhiệt đới Nam Á và Đông Nam Á. Cây được người dân sử dụng nhiều trong việc chữa một số bệnh phổ biến: Giải độc, giúp thanh nhiệt, hạ áp, đau lưng, thấp khớp… Hãy cùng Medplus tìm hiểu những thông tin thú vị về loại dược liệu này nhé!
A. Thông tin về cây Muồng một lá
Tên gọi khác: Lục lạc tù
Tên khoa học: Crotalaria assamica Benth
Họ: Fabaceae (Đậu)
1. Đặc điểm về cây
- Muồng một lá thuộc loại cây nhỏ, cao khoảng 1 – 1,5 m. Cành cây hình trụ rỗng, mọc lòa xòa, có lông mịn.
- Lá gồm một lá chét, hình mác dài 6-10cm, gốc thuôn dần thành cuống ngắn, đầu tù hoặc hơi nhọn, mặt trên màu lục sẫm, mặt dưới nhạt có nhiều lông.
- Cụm hoa mọc ở đầu cành và ngọn thân tạo thành chùm dài khoảng 30cm, có lông màu hung.
- Hoa có màu vàng, mỗi hoa mang 2 lá bắc nhỏ, có lông dài 5 răng không đều, có lông, tràng có cánh cờ gắn hình vuông.
- Quả đậu, thon đầu về phía cuống, đầu có mỏ cong màu nâu, hạt nhiều, màu đỏ nâu.
- Mùa hoa: Tháng 7 – 9.
- Mùa quả: Tháng 10 – 12.
2. Phân bố, thu hái và chế biến
- Muồng một lá phân bố tương đối rộng rãi, bao gồm hầu hết các vùng nhiệt đới Nam Á và Đông Nam Á như Ấn Độ, Malaysia, Philippin, Thái Lan, Lào, Việt Nam, một số vùng ở Nam Trung Quốc.
- Tuy nhiên, ở Việt Nam, muồng một lá chỉ xuất hiện rải rác ở các vùng núi hoặc trung du, ở độ cao tới 100m.
- Ở các tỉnh như Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Thái Nguyên, Hà Tây, Hải Dương…Cây được người dân trồng để làm thuốc chữa bệnh.
- Đây là loại cây sống trong vòng 1 -2 năm, ưa sáng và ưa ẩm. Trong tự nhiên cây thường mọc ven rừng, bờ nương rẫy không xa nguồn nước. Cây con được mọc từ hạt, thông thường sẽ là vào tháng 4 – 5, sinh trưởng nhanh trong mùa hè và thu.
- Cây ra hoa quả nhiều. Vào thời kỳ sinh trưởng mạnh, nếu bị cắt, các phần còn lại đều tái sinh chồi.
- Cây được trồng dễ dàng bằng việc gieo hạt của chúng.
3. Bộ phận dùng
- Tất cả các bộ phận của cây đều được tận dụng để sử dụng.
- Hạt lấy từ quả chín vào mùa thu, những bộ phận còn lại được thu hái vào mùa hè và thu.
4. Thành phần hóa học
Trong cây muồng một lá chứa alkaloid và trong hạt chứa nhiều chất lectin.
5. Tính vị và công năng
- Tính vị: Vị nhạt, tính mát.
- Công năng: Tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lương huyết, lợi thủy, hạ áp.
B. Công dụng và liều dùng
1. Bệnh viện Y học dân tộc Vĩnh Phú từ kinh nghiệm của đồng bào vùng cao, đã dùng cây muồng một lá chữa đau dây thần kinh tọa, đem lại kết quả rất tốt với liều dùng:
- Dùng mỗi ngày 100 -150 g lá khô sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm 2 lần trong ngày.
- Một đợt điều trị khoảng 1 -2 tuần lễ.
- Bệnh viện đã cải tiến thành dạng cao lỏng và điều trị thấy kết quả tốt hơn, mỗi ngày uống 50-60ml cao.
2. Để mở rộng điều trị, bệnh viện còn dùng muồng một lá chữa đau lưng, thấp khớp, sơ bộ cũng thấy có kết quả.
3. Người bệnh dùng cao muồng một lá thấy giảm đau nhanh, đi lại hoạt động được, nhất là với chứng đau dây thần kinh tọa.
4. Ở Trung Quốc, cây muồng một lá chữa ho ra máu, sưng phù, cao huyết áp, đau răng, chốc lở.
5. Để chữa loét lở miệng, dùng lá tươi giã nát, trộn với mật ong, đắp tại chỗ.
6. Rễ tươi cây muồng một lá 30 – 40 g hầm với thịt lợn nạc ăn, ngày một lần lại chữa cao huyết áp.
Một số loại dược liệu khác có công dụng tương tự, bạn có thể tham khảo dưới đây:
Cây Nổ và TOP các bài thuốc chữa Tiểu Đường, Cao Huyết Áp hiệu quả
Lời kết
Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cây Muồng một lá cũng như một số công dụng hay về loại dược liệu này!
Lưu ý:
- Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
- Người bệnh không tự ý áp dụng
- Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng
Nguồn tham khảo
Tracuuduoclieu.vn và các nguồn uy tín khác.