Đánh thức tế bào ung thư: Cách để chữa trị bệnh ung thư xương di căn

Trong một số bệnh ung thư (bao gồm cả vú và tuyến tiền liệt), các tế bào ung thư có thể lây lan từ vị trí khối u ban đầu vào xương. Khi ở đó, chúng ổn định, không hoạt động trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Tuy nhiên, cuối cùng,

• một số tế bào này có thể ‘thức dậy’
• và bắt đầu phân chia,
• hình thành bệnh ung thư thứ cấp (hoặc di căn) trong xương
• và làm xấu đi đáng kể tiên lượng của bệnh nhân ung thư.

Ý kiến

Giáo sư Peter Croucher, Trưởng bộ phận sinh học xương của Garvan và là người điều tra chính của nghiên cứu cho biết:

Một khi ung thư di căn đến xương, nó sẽ trở nên khó điều trị. Vì vậy, điều quan trọng phải biết chính xác điều gì đánh thức các tế bào đó trong xương. Đó là tín hiệu nào đó bên trong chính tế bào, hay đó là sự thay đổi trong môi trường của chúng?

Bạn có thể so sánh nó với cách chúng ta thức dậy vào buổi sáng. Một số người trong chúng ta thức dậy một cách tự nhiên. Nhưng những người khác cần tác động bên ngoài. Đồng hồ báo thức hay ánh nắng chiếu qua cửa sổ có thể là các nguyên nhân phổ biến.

2. Nghiên cứu cách đánh thức tế bào ung thư để tiêu diệt cùng lúc

Tiến hành

Nhóm nghiên cứu đang khám phá cách đánh thức tế bào ung thư xương chính xác. Nghiên cứu của họ được công bố trên tạp chí hàng đầu Nature Communications.

Việc sử dụng một kỹ thuật đột phá được gọi là kính hiển vi hai photon trong quỹ đạo, các nhà nghiên cứu đã

• theo dõi số phận của các tế bào ung thư
• đang ngủ trong xương chày (xương chính ở phần dài của chân) của một con chuột sống.

Họ

• đã đưa các tế bào của bệnh đa u tủy vào chuột,
• và theo dõi khi một số lượng nhỏ tế bào nằm trong xương chày.

Họ có thể phát hiện những tế bào ngủ hiếm khi biến mất này. Vì chúng chứa chất nhuộm huỳnh quang và mất nhanh chóng khi các tế bào đang phân chia (thức tỉnh).

Quan điểm

Tiến sĩ Trí Phan, người đồng dẫn đầu nghiên cứu, cho biết,

Vì chúng tôi quan sát một chiếc xương dài như xương chày (chứ không phải xương sọ, vốn được nghiên cứu phổ biến hơn). Chúng tôi có thể quan sát các tế bào ung thư đang ngủ giống nhau. Việc quan sát mô xương, trong cùng một con chuột, trong một khoảng thời gian dài. Và đây là điều chưa từng được thực hiện trước đây.

Giáo sư Croucher nói rằng

• việc nghiên cứu cùng một nhóm tế bào trong khoảng thời gian hàng tháng
• đã cho ra những manh mối quan trọng về nguyên nhân khiến chúng hoạt động trở lại.

Chúng tôi có thể chứng minh có rất nhiều tế bào không hoạt động. Nhưng chỉ một số trong số chúng thức dậy. Những tế bào khác thức dậy vào những thời điểm khác nhau. Chúng tôi thậm chí còn thấy một số tế bào đã thức dậy rồi lại ngưng hoạt động.

Thực tế là những tế bào u tủy này hoạt động rất khác nhau, mặc dù đến từ cùng một dòng tế bào ung thư, đã cho chúng tôi manh mối đầu tiên đó là tín hiệu từ bên ngoài các tế bào đang kiểm soát khi chúng thức dậy.

3. Kết luận

Vấn đề

Thử thách tiếp theo là tìm ra bản chất dấu hiệu của bệnh ung thư xương. Tiến sĩ Michelle McDonald, một nhà sinh vật học về xương trong nhóm nghiên cứu, cho biết

Trong nghiên cứu này, chúng tôi đã chỉ ra rằng quá trình hình thành và phá vỡ năng động của xương có thể gửi tín hiệu đến các tế bào ung thư để chúng ngủ hoặc thức.

Các tế bào được gọi là ‘nguyên bào xương’ được biết là giúp tạo xương mới. Trong khi tế bào khác có chức năng phân hủy xương.

Khẳng định

Chúng tôi có thể chứng minh các tế bào u tủy thường được giữ ở trạng thái ngủ nhờ liên kết chặt chẽ với một lớp tế bào giống nguyên bào xương, được gọi là tế bào lót xương, trong endosteum (bề mặt bên trong xương). Các tế bào lót xương về cơ bản không hoạt động. Vì vậy chúng ta có thể coi chúng như một môi trường yên tĩnh. Trong đó các tế bào u tủy ngủ không bị quấy rầy.

Điều quan trọng, chúng ta có thể đánh thức các tế bào u tủy đó bằng cách kích hoạt các tế bào hủy xương, chúng phá vỡ mô xương. Chúng tôi nghĩ rằng các tế bào hủy xương đang thay đổi về mặt vật lý môi trường cục bộ của các tế bào ung thư và đánh thức chúng trong quá trình này.

Nhận định

Quá trình tái tạo xương đang diễn ra ở tất cả chúng ta. Vì vậy tế bào u tủy có thể được đánh thức theo một cách ngẫu nhiên về cơ bản, bằng cách để môi trường cục bộ của nó được tái tạo bởi các tế bào hủy xương. Về cơ bản, một tế bào ung thư có thể được đánh thức do làm sai cách hay sai thời điểm.

Điều này có ý nghĩa gì đối với việc điều trị ung thư thứ phát ở xương?

Giáo sư Croucher nói,

Bây giờ chúng ta có thể thấy các tế bào ung thư được đánh thức bởi những thay đổi trong xương xung quanh. Chúng ta có thể nghĩ theo một cách hoàn toàn mới về điều trị di căn xương. Và có hai phương pháp điều trị đặc biệt có triển vọng.

Đầu tiên là chúng ta có thể ức chế sự phân hủy xương bởi các tế bào hủy xương để giữ cho các tế bào ung thư ở trạng thái ngủ đông lâu dài. Trên thực tế, đã có những loại thuốc có thể làm được điều này, chẳng hạn như bisphosphonates (dùng để bảo vệ xương ở những người bị loãng xương. Và đã có bằng chứng cho thấy những loại thuốc này cải thiện khả năng sống sót ở bệnh nhân ung thư vú.

Lựa chọn khác, triệt để hơn, là đánh thức các tế bào đang ngủ bằng cách kích hoạt các tế bào hủy xương và thúc đẩy quá trình phân hủy xương. Hầu hết các phương pháp điều trị ung thư nhắm vào các tế bào đang hoạt động, đang phân chia. Vì vậy việc đánh thức các tế bào đang ngủ khiến chúng dễ bị tiêu diệt. Và cuối cùng, chúng ta có thể loại bỏ hẳn bệnh.

Xem thêm bài viết

• Kháng thể được phát triển để nghiên cứu ung thư xương
• Viêm tủy xương: cách kết hợp thuốc kháng sinh và tế bào gốc
• Sản phẩm đậu nành lên men và tác dụng giảm nguy cơ tử vong

Nguồn: Garvan Institute of Medical Research