Cổ họng đau rát – Nguyên nhân do đâu?

Đau rát cổ họng thường do các bệnh nhiễm trùng phổ thông, chẳng hạn như cảm lạnh hoặc viêm họng. Triệu chứng này ít khi là “đại diện” cho một bệnh lý nghiêm trọng.

Đau rát cổ họng do các bệnh lý khác nhau sẽ đi kèm với một nhóm triệu chứng khác nhau. Chính vì thế mà những gợi ý dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những căn bệnh có thể gây nên triệu chứng này.

9 nguyên nhân khiến cổ họng đau rát

1. Trào ngược dạ dày thực quản

Ợ nóng là triệu chứng đặc trưng của tình trạng trào ngược axit, xảy ra khi các cơ van ở cuối thực quản không thể đóng kín, khiến axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản và cổ họng. Nó gây ra cảm giác đau rát cổ họng và vùng ngực phía sau xương ức. Kèm theo đó là cảm giác bị chua, đắng ở trong cổ họng và miệng. Ở người bình thường, đôi khi cũng gặp tình trạng này nhưng rất ít và không thường xuyên.

Khi trào ngược axit xảy ra thường xuyên hoặc trở nên nghiêm trọng, lúc đó bạn đã bị mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).

2. Chảy dịch mũi sau gây đau rát cổ họng

Ở trạng thái bình thường, dịch tiết sinh lí của mũi xoang đều chảy về phía sau mũi và đi xuống dạ dày qua đường họng. Nhưng vì số lượng dịch vừa phải và lớp dịch lại mỏng nên ta không cảm nhận được.

Trong trường hợp mũi xoang bị viêm, lượng dịch tiết ra sẽ nhiều hơn, đặc hơn, tạo lớp dịch dày hơn và còn mang theo vi khuẩn đến họng, do đó họng sẽ gặp nhiều vấn đề.

Tình trạng này, thuật ngữ y khoa gọi là chảy dịch mũi sau. Việc dịch chảy xuống liên tục có thể gây kích ứng niêm mạc họng, gây đau rát cổ họng, đồng thời dẫn đến viêm sưng họng, viêm thanh quản làm cho khàn tiếng, ho nhiều, hôi miệng…

3. Viêm họng

Viêm họng cấp gây đau rát họng.

Nguyên nhân đa phần là do virus, nhưng nguy hiểm nhất là viêm họng liên cầu khuẩn. Đó là một bệnh nhiễm trùng cổ họng do vi khuẩn Streptococcus tan huyết nhóm A gây ra. Triệu chứng chính của viêm họng liên cầu khuẩn là đau họng kèm theo sốt cao, phát ban, nhức mỏi…Họng có thể đau tới mức bệnh nhân sợ nuốt, cơn đau có thể buốt lên tận tai.

Thuốc giảm đau thông thường có thể tạm thời làm dịu đi các triệu chứng. Tuy nhiên, do tính đặc thù, bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm màng trong tim, nên bạn cần phải được điều trị và theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa. Thuốc kháng sinh đặc trị sẽ được dùng để khống chế loại vi khuẩn này.

4. Cảm lạnh

Một trong những biểu hiện phổ biến của cảm lạnh là viêm họng. Và đây là nguyên nhân khiến bạn có cảm giác đau rát trong cổ họng. Bệnh do virus thông thường gây ra. Bạn có thể thấy khó chịu và mệt mỏi khi bị cảm lạnh, nhưng căn bệnh này thường không quá nghiêm trọng, nên người ta vẫn gọi là “cảm thường”. Các triệu chứng sẽ biến mất trong vòng 7 đến 10 ngày.

5. Cảm cúm

Cảm cúm là bệnh do virus cúm gây ra. Các triệu chứng ban đầu của bệnh cúm thường khá giống với cảm lạnh, tuy nhiên diễn tiến của nó có thể nghiêm trọng hơn nhiều. Ở một số người, cảm cúm có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng, chẳng hạn như viêm phổi, suy hô hấp.

6. Bệnh bạch cầu đơn nhân

Bạch cầu đơn nhân là một bệnh truyền nhiễm do virus Epstein-Barr gây ra. Virus lây lan qua nước bọt, đó là lý do người ta còn gọi bệnh này là “bệnh của những nụ hôn”. Cổ họng đau rát, nóng, thậm chí sưng nề. Bệnh thường xuất hiện sau 4 – 6 tuần kể từ lúc chủng vi sinh vật này tấn công cơ thể.

7. Áp xe quanh amidan khiến cổ họng đau rát

Áp xe quanh amidan là tình trạng tổ chức liên kết lỏng lẻo quanh amidan bị viêm và hóa mủ, làm cho cổ họng bị sưng đỏ và đau tới mức không nuốt nước miếng được. Đây thường là biến chứng của viêm amidan mạn tính. Vi khuẩn “lần theo” các khe, đặc biệt là khe lớn trong amidan để xâm nhập ra khoang quanh amidan. Nếu không được điều trị, chỗ sưng có thể đẩy amidan vào giữa cổ họng gây ngạt thở, khó há miệng, suy sụp, thậm chí gây nhiễm trùng huyết.

8. Hội chứng miệng bỏng rát

Hội chứng miệng bỏng rát gây ra cảm giác như bị bỏng bên trong miệng và cổ họng. Cơn đau rát có thể diễn ra ở cổ họng hoặc toàn bộ khoang miệng, bao gồm má, môi, lưỡi và vòm miệng. Tình trạng này có thể xuất phát từ các vấn đề liên quan đến dây thần kinh cảm giác hoặc các vấn đề khác, chẳng hạn như chứng khô miệng.

9. Ung thư

Trong một số ít trường hợp, đau hoặc rát khi nuốt có thể là triệu chứng của ung thư thực quản hoặc hạ họng. Cần phải phân biệt, đau rát do nhiễm trùng sẽ cải thiện trong vòng một hoặc hai tuần. Tuy nhiên, nếu tình trạng đau này do ung thư gây ra, các cơn đau và cảm giác khó chịu sẽ vẫn tiếp tục và không có dấu hiệu thuyên giảm.

Bị đau rát cổ họng phải làm sao?

Khi cảm thấy cổ họng bị đau rát, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau để làm dịu cơn đau họng của mình:

• Súc miệng bằng nước muối ấm. Để pha dung dịch nước muối, bạn hòa 1/4 đến 1/2 thìa cà phê muối vào 240ml nước ấm. Súc miệng trong 10-15 giây rồi nhổ ra. Lưu ý không được nuốt.

• Sử dụng viên ngậm đau họng. Bạn có thể dễ dàng mua các loại viêm ngậm đau họng tại các hiệu thuốc tây trên toàn quốc.
• Nhấp họng trà mật ong ấm, sử dụng các loại nước súc họng chuyên dùng hoặc ăn súp gà.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm phun sương để tăng độ ẩm cho không khí trong phòng. Điều này sẽ giúp bạn đỡ bị khô cổ họng.
• Uống thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol hoặc ibuprofen.
• Uống nhiều nước, đặc biệt là nước lọc.

Khi nào bạn cần đi khám bác sĩ?

Thông thường, tình trạng đau rát cổ họng sẽ tự cải thiện trong vài ngày. Tuy nhiên, nếu cơn đau kéo dài hơn một tuần hoặc trở nên nghiêm trọng bất thường, bạn cần đến gặp bác sĩ để kiểm tra.

Bạn cũng nên đi khám nếu tình trạng cổ họng bị nóng rát đi kèm với bất kỳ triệu chứng nào dưới đây:

• Sốt cao hơn 38ºC
• Có máu trong nước bọt hoặc trong đờm
• Khó nuốt hoặc khó há miệng
• Khó thở
• Có mủ trên amidan
• Phát ban
• Xuất hiện khối u ở cổ
• Khàn tiếng kéo dài hơn hai tuần.

Hy vọng bài viết trên có thể giúp bạn biết được vì sao mình lại bị đau rát cổ họng và khi nào thì nên đi gặp bác sĩ. Ngoài ra, bỏ túi một số mẹo cũng giúp bạn khắc phục tình trạng khó chịu này tại nhà một cách nhanh chóng. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này của chúng tôi. Đừng quên ghé thăm songkhoe.medplus.vn hàng ngày để cập nhật thêm những thông tin mới nhất bạn nhé.

Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Nguồn: Acid Reflux (GER & GERD) in Adults

Burning mouth syndrome

Mời bạn đọc tham khảo thêm các bài viết mới nhất: