Điều trị Bại não bằng tế bào gốc có HIỆU QUẢ không?

Bại não là một tình trạng bệnh lý về thần kinh nặng nề do não bộ bị tổn thương, bệnh để lại di chứng suốt đời, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Điều trị bại não là một điều vô cùng cần thiết. Một trong số các cách điều trị bệnh bại não hiện nay là sử dụng tế bào gốc? Vậy điều trị bệnh bại não bằng tế bào gốc có hiệu quả không? Hãy tìm câu trả lời cùng Medplus qua bài viết hôm nay nhé.

1. Bệnh bại não là gì?

1.1. Bệnh bại não là gì?

Bệnh bại não (Cerebral palsy) là thuật ngữ chỉ một nhóm tình trạng bệnh lý gây nên bởi tình trạng tổn thương não bộ không tiến triển theo thời gian. Bại não gây ra những tình trạng tàn tật về vận động, tinh thần, giác quan và hành vi… để lại hậu quả nặng nề cho chính bản thân, gia đình và xã hội.

1.2. Nguyên nhân của bệnh bại não?

Khoảng 1000 trẻ em sinh ra thì có từ 1-3 trẻ em mắc phải bệnh bại não. Trong đó những trẻ sinh ra với trọng lượng rất thấp hoặc sinh non có nguy cơ bị bại não cao hơn.

Những nguyên nhân gây nên bệnh bại não có thể kể đến là:

Nguyên nhân trước khi sinh:

• Nhiễm trùng trong thai kỳ,
• Thiếu oxy não bào thai,
• Mẹ bị bệnh: Bệnh tuyến giáp, đái tháo đường thai kỳ, nhiễm độc thai nghén, tiền sản giật…
• Di truyền (Yếu tố gia đình),
• Dùng thuốc không hỏi ý kiến của bác sĩ khi mang thai, tiếp xúc với các hóa chất độc hại khi mang thai.

Nguyên nhân trong khi sinh

• Sinh non, cân nặng thấp (trẻ sinh non đặc biệt trước 32 tuần và nhất là trước 28 tuần thai có nguy cơ bại não rất cao, những trẻ sinh non có cân nặng lúc sinh dưới 1.5gr có nguy cơ bại não cao gấp 30 lần so với trẻ sinh đủ tháng),
• Ngạt trong quá trình chuyển dạ và sinh,
• Các sang chấn sản khoa nhất là các trường hợp sinh khó phải sử dụng các biện pháp hỗ trợ khi sinh như: Sử dụng giác hút, can thiệp forceps …

Nguyên nhân sau sinh

• Xuất huyết não ở sơ sinh,
• Vàng da,
• Hạ đường huyết sau sinh,
• Trẻ mắc các chứng bệnh gây tổn thương thần kinh trong những năm đầu tiên của đời sống, kéo dài cho đến trước 5 tuổi như: Viêm màng não mủ, viêm não, chấn thương sọ não, đuối nước…

1.3. Triệu chứng của bệnh bại não

Những dấu hiệu biểu hiện bệnh bại não ở trẻ:

1.3.1. Dấu hiệu trẻ bị bại não giai đoạn sơ sinh

• Trẻ có khả năng bú sữa rất kém.
• Trẻ có đầu to hoặc bé bất thường.
• Lưng, cổ yếu mềm nhũn. Các khớp yếu, không giữ được thăng bằng, đầu ngẩng lên chậm và không chắc.
• Trẻ thường có biểu hiện quấy khóc nhiều, la hét khi bị kích thích.

1.3.2. Những dấu hiệu trẻ lớn bị bại não

• Trẻ biết đi muộn hơn so với những trẻ khác
• Dáng đi thay đổi: Trẻ bị đi lệch, hai đầu gối có thể chụm khép chặt vào nhau, kèm theo bị co cứng các cơ.
• Trẻ ít có nhận thức trong việc phân biệt người lạ, quen, không thể biểu lộ tình cảm, chậm nói…

Xem thêm: Các Dấu Hiệu Nhận Biết Trẻ Bị Bại Não

2. Điều trị bại não bằng tế bào gốc?

2.1. Liệu pháp tế bào gốc cho bệnh bại não

Tế bào gốc là tế bào đa năng, có các đặc tính tái tạo và kích thích tăng trưởng. Chúng đã được chứng minh trong ống nghiệm là có khả năng hình thành mạch và biệt hóa thành các loại tế bào khác nhau bao gồm các tế bào của hệ thần kinh. Liệu pháp tế bào gốc là một lựa chọn điều trị đầy hứa hẹn cho trẻ bại não.

Bác sĩ sẽ tiêm tế bào gốc cho trẻ qua tĩnh mạch, tiềm trong da hoặc qua đường chọc thắt lưng vào cột sống. Các tế bào gốc sẽ phát triển thành các tế bào thần kinh có thể tạo kết nối với các tế bào khác.

Một khi các tế bào tạo kết nối với các tế bào khác, chúng sẽ gửi thông điệp đến các cơ kiểm soát chuyển động. Sự tiến triển này là rất quan trọng cho sự thành công của điều trị.

2.2. Điều trị bại não bằng tế bào gốc có hiệu quả không?

Liệu pháp điều trị bằng tế bào gốc mở ra những khả năng hoàn toàn mới trong điều trị bại não. Tế bào gốc dùng để điều trị bại não có đặc tính duy nhất – chúng có thể biến thành tế bào khỏe mạnh mới của các mô cần được sửa chữa. Trong trường hợp này, đó là mô não bị tổn thương. Ngoài ra, tế bào gốc cho người bại não góp phần tái tạo các mạch máu mới và cải thiện lưu lượng máu đến các mô bị ảnh hưởng của não.

Một thí nghiệm điều trị ở 17 bệnh nhân bị bại não (độ tuổi từ 1,5-17 tuổi) bằng tế bào gốc cho kết quả khá khả quan.

Mặc dù không phải bệnh nhân nào cũng cải thiện, nhưng nhìn chung, phần lớn bệnh nhân cho thấy sự cải thiện đáng kể. Một số bệnh nhân (4 trong số 15, tương ứng 27%) có thể thực hiện các hoạt động cá nhân độc lập mà không cần đến sự giúp đỡ.

Lưu ý khi điều trị bại não bằng tế bào gốc

• Không phải bệnh nhân nào cũng đủ điều kiện để sử dụng phương pháp điều trị này. Các bác sĩ sẽ tiến hàng kiểm tra tình trạng sức khẻ và mức độ bệnh của người bệnh, sau đó tư vấn và tiến hành điều trị.
• Tế bào gốc chữa bệnh bại não sẽ tùy thuộc vào từng bệnh nhân. Các tế bào gốc này có thể được lấy từ xương hoặc mô mỡ của chính bệnh nhân đó.
• Điều trị bệnh bằng tế bào gốc tự thân (tế bào gốc lấy từ chính bệnh nhân đó) sẽ giảm đi những nguy cơ phản ứng từ cơ thể.

3. Kết luận

Điều trị bại não bằng tế bào gốc được chứng minh có kết quả tích cực. Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, khả năng thích ứng và mức độ bệnh, mỗi bệnh nhân sẽ mức độ cải thiện bệnh và thời gian phục hồi khác nhau.

Nguồn thông tin tham khảo:

• Cerebral Palsy Stem Cells Therapy
• Treatment of Cerebral Palsy with Stem Cells: A Report of 17 Cases
• Cerebral Palsy and Stem Cell Therapy